Zanjirni uzish vaqti keldiOxirgi ikki oy ichida qarindoshlarim 6 ta to’y o’tkazishdi. Orasida taqvoli, hatto haj safarlariga borganlar ham bor, lekin hamma to’yda aroq qo’yildi. Bir narsa o’ylantirdi: Boshqalarni to’yida ichgach, o’zi ham ularga qo’yishi mafkuraviy zanjirning bir qismi. Ichmaydiganlar nega qo’yishyapti?
Bilasiz, to’ylarimiz qarzdorlik asosiga quriladi. Qo’shanda/sovun puli inflyatsiyaga moslab dollar yoki go‘sht ko‘rinishida beriladi va bu va’daga aylanib, bir kun kelib so‘ralib olinadi. Agar borgan to’yingizda aroq qo’yildimi, siz ham unga qo’yishingiz kerak. Siz ichmasligingizning qizig’i yo’q.
Uydagilarimga aroqsiz to’y qilish haqida gap ochsam, otam qarshi bo’ladi. Chunki yaxshigina qarzdor. Hamma qo’ygan, biz ham qo’yishimiz kerak deydi. Aroqsiz to’yga odamlar kelishmas ekan. Ochig’i, bunday qiyin holat deb o’ylamagandim.
Biz tomonda shu kabi gaplarni ko‘p eshitasiz: “Aroq qo’yilmagan to’y – toymi?”, “Erkak kishi ichadi-da”, “E, qoyil, to’ygunimcha ichirdi, bloklab berdi” Halol-haromdan gapirsangiz, sizga “xato oqimlarga kirib qolgan” degan shubha bilan qaray boshlashadi.
Islom shariatida aroq aniq harom qilingan. Ichmaslik yetarli emas, ichuvchilarni qaytarish ham buyurilgan. Harom ichimlik bor dasturxonda o’tirib, ichmasangiz ham gunohga sherik bo’lasiz.
Bizda esa dasturxon ko’rki – aroq. Aytishga ham og’ir: odamlar qadah urishtirib, Allohdan baxt va sog’lik so’raydi. To’y qilib, necha yuzlab mehmonni gunohkor qilayotgan hoji akamizning o’zi qancha mas’uliyat olayotgani Yaratganga ayon.
Muammoni hamma biladi. Yechim nimada?Buyog’iga aroq qo’yilgan to’ylarga bormaslik shaxsiy prinsiplarimga qo’shildi. Odatlar zanjiri menda uziladi. Men va mendan keyingilarni qarzdor qilmaslik, ikki o’t orasida qoldirmaslik uchun.
Yaqin do’stim yoki qarindoshim bo’lsa, to’ydan oldin borib, aroq qo’ymaslikka chaqiraman. Agar ko’nmasa, xafa bo’lishsa ham, baxt tilab qaytaman. Hayot shunday: ba’zan insonlar muhabbati va Allohning roziligi o’rtasida tanlov qilishga to’g’ri keladi. To’g’ri yo’l doim og’irroq bo’lgan, lekin yakuni chiroyli.
Sizni ham shunga chaqiraman. Ichmasligingiz va taqvoingiz o’zi yetarli emas. Gunohdan qaytarishga ham hissangizni qo’shing. Agar bir kishi to’yga kelmasa, jiddiy qarashmas. Lekin besh kishi aroq qo’yilganligi sabab kelmasa, buni e’tiborsiz qoldirishmaydi. Kelasi safar o’ylab ko’rishadi. Qaniydi bironta to’yni aroqsiz o’tishiga, odamlarning gunohga botmasligiga sababchi bo’lolsak.
Ishonaman, ko’payadigan bo’lsak, “aroqsiz to’yga borishmayapti” degan gapni “aroqli to’yga borishmayapti” gapiga o’zgartira olamiz. Bu bizdan boshlanishi kerak.
P/s: Ehtimol, qarashlarim ba’zilarga radikal ko‘rinishi mumkin, lekin bu Islomda aniq belgilangan haromga bo‘lgan prinsipial pozitsiyam. Shunchaki o‘qimang, dardlarimni his qiling!
@elbekjumanazarov_blog23.11.2024
Koreya