ТАЛАБА ҚИЗ ВА "РУҲИЙ ТАРБИЯ"
Бир талаба қизимиз ўзидан нолиб кутилмаганда шундай деб қолди:
-- Ҳаётда жуда қийналиб кетяпман, дилим бошқа нарсаний дейди, тилим бошқа нарсани, нима мен шунчалик мунофиқман-ми?
Талаба қизим жуда аламзада кўринарди. Унинг “мунофиқман-ми” деган гапидан бир сесканиб тушдим. Қизи тушмагур бу сўзнинг таг заминини тушунмай, азбаройи ўзидан жаҳли чиқаётганидан шундай деб юборди. Ҳоразимдан экан. Табиий, бундоқ дардини айтиб, маслаҳат сўрайдиган кишилари олисда. Шунга додасидек кўриб, каминага арзи хол қилаётган жойи эди. Ўйланиб қолдим. Уни қандай бўлмасин бу холатдан чиқариш керак. Лекин қандай қилиб? Ҳазратимнинг “Руҳий тарбия” китобининг биринчи жузини қўлимга олдим. Мундарижасидан “Мунофиқлик” бобини топдим. 306 - саҳифада экан. Унда Абдуллоҳ ибн Амрдан қилинган ҳадисда айтилади:
“Уч нарса қай кишида бўлса, холис мунофиқ бўлур: гапирса ёлғон гапиради, ваъда берса хилоф қилади, омонат ишонилса хиёнат қилади.”
-Ҳўш, -- дедим талаба қизимга қараб, -- ҳаётда унча-бунча ёлғон ҳам гапириб турасанми?
-- Йғ-а, -- деб у чўчигандек бўлиб.
-- Бировга ваъда берсанг сўзингни устидан чиқмайдиган пайитларинг ҳам бўладими?
-- Сўзимнинг устидан чиқишга кўзим етсагина ваъда бераман.
-- Бирортаси омонат берса-ю эгасининг рухсатисиз ишлатиб қўйиш холлари бўлганми, масалан дугонангни сири ҳам омонат, бошқаларга айтиб қўйиш холлари бўлганми?
-- Хечам-да...
-- Баракалла, мана эшит, Пайҳамбаримиз алайхис салом мунофиқликнинг учта белгисини айтибдилар деб хадисни ўқиб бердим. Шу андоза бўйича сенда мунофиқлик аломатларини кўрмадим, унда гап нимада?
-- Гап шундаки, -- деди у хадисдан кейин сал чиройи ёришиб, -- мен Жахон тиллари унверситетида ўқийман дарсдан ташқари араб, инглз, рус тилларини шувало ўрганишга ҳаракат қиламан. Лекин хечам бўлмаяпти-да. Шунга нияти бошқа, иши бошқа мунофиқ одам бўлсам керак деб ўйлаб қоламан.
-- Сен айтаётган нарса тамомила бошқа нарса. Мунофиқликка алоқаси йўқ. У ёки бу илмни эгаллаш одамнинг рухиятига, қоблиятига боғлиқ бўлади. Мана “Рухий тарбия” китобини кўриб турибсан. У уч жилддан иборат. Кутубхонамиздан олгинда энг олдин рухиятингни, қобилиятингни яҳшилаб муолажа қилиб ол. Худо ҳохласа орзуларинг ушалишига ишонаман. Кўпчиликнинг шу китобни ўқиб, ўзимни ўзим топиб олдим деганларини эшитганман, деб маслахат бердим.
Бир талаба қизимиз ўзидан нолиб кутилмаганда шундай деб қолди:
-- Ҳаётда жуда қийналиб кетяпман, дилим бошқа нарсаний дейди, тилим бошқа нарсани, нима мен шунчалик мунофиқман-ми?
Талаба қизим жуда аламзада кўринарди. Унинг “мунофиқман-ми” деган гапидан бир сесканиб тушдим. Қизи тушмагур бу сўзнинг таг заминини тушунмай, азбаройи ўзидан жаҳли чиқаётганидан шундай деб юборди. Ҳоразимдан экан. Табиий, бундоқ дардини айтиб, маслаҳат сўрайдиган кишилари олисда. Шунга додасидек кўриб, каминага арзи хол қилаётган жойи эди. Ўйланиб қолдим. Уни қандай бўлмасин бу холатдан чиқариш керак. Лекин қандай қилиб? Ҳазратимнинг “Руҳий тарбия” китобининг биринчи жузини қўлимга олдим. Мундарижасидан “Мунофиқлик” бобини топдим. 306 - саҳифада экан. Унда Абдуллоҳ ибн Амрдан қилинган ҳадисда айтилади:
“Уч нарса қай кишида бўлса, холис мунофиқ бўлур: гапирса ёлғон гапиради, ваъда берса хилоф қилади, омонат ишонилса хиёнат қилади.”
-Ҳўш, -- дедим талаба қизимга қараб, -- ҳаётда унча-бунча ёлғон ҳам гапириб турасанми?
-- Йғ-а, -- деб у чўчигандек бўлиб.
-- Бировга ваъда берсанг сўзингни устидан чиқмайдиган пайитларинг ҳам бўладими?
-- Сўзимнинг устидан чиқишга кўзим етсагина ваъда бераман.
-- Бирортаси омонат берса-ю эгасининг рухсатисиз ишлатиб қўйиш холлари бўлганми, масалан дугонангни сири ҳам омонат, бошқаларга айтиб қўйиш холлари бўлганми?
-- Хечам-да...
-- Баракалла, мана эшит, Пайҳамбаримиз алайхис салом мунофиқликнинг учта белгисини айтибдилар деб хадисни ўқиб бердим. Шу андоза бўйича сенда мунофиқлик аломатларини кўрмадим, унда гап нимада?
-- Гап шундаки, -- деди у хадисдан кейин сал чиройи ёришиб, -- мен Жахон тиллари унверситетида ўқийман дарсдан ташқари араб, инглз, рус тилларини шувало ўрганишга ҳаракат қиламан. Лекин хечам бўлмаяпти-да. Шунга нияти бошқа, иши бошқа мунофиқ одам бўлсам керак деб ўйлаб қоламан.
-- Сен айтаётган нарса тамомила бошқа нарса. Мунофиқликка алоқаси йўқ. У ёки бу илмни эгаллаш одамнинг рухиятига, қоблиятига боғлиқ бўлади. Мана “Рухий тарбия” китобини кўриб турибсан. У уч жилддан иборат. Кутубхонамиздан олгинда энг олдин рухиятингни, қобилиятингни яҳшилаб муолажа қилиб ол. Худо ҳохласа орзуларинг ушалишига ишонаман. Кўпчиликнинг шу китобни ўқиб, ўзимни ўзим топиб олдим деганларини эшитганман, деб маслахат бердим.