❄️🌨❄️🌨❄️🌨🌨🌨🌨
واژه کتاب در زبان پارسی
.
..
.
برابر واژه عربی کتاب در زبان پارسی ، باتوجه به متون زبان های ایرانی همچون پهلوی ساسانی و اشکانی ، سغذی ، ختنی ، اوستایی ، پارسی باستان و متون کلاسیک پس از اسلام :
.
در فرهنگ واژه یاب ، نوشته ابوالقاسم پرتو ، جلد سوم برگه ۱۵۰ در اینباره آمده است :
.
️ کتاب : نیپیک ، نامَک ، کُوراسک ، ماتیکان ، ماتگدان ، نَسک ، نامه
.
️ کتابخانه : ماتیکانکده ، برای نمونه در تذکره الشعرا دولتشاه سمرقندی : « ... هنوز کاخ شیرین که نزدیک به خانقین است ویران نشده بود که در ماتیکانکده ی آن نوشته ای یافتند به دستور دیرینه پارسی باستانی که این است : هژیرا به گیهان انوشه بزی - جهان را به دیدار تو شه بزی . »
.
.
در فرهنگ پهلوی نوشته دیوید نیل مکنزی :
.
واژه daftar = کتاب حساب
واژه mādayān = کتاب
واژه nāmag = کتاب ، نامه
واژه nibēg = کتاب ، نوشته
.
در فرهنگ پهلوی فرهوشی :
.
برابر کتاب :
nipik / nāmak / kurāsak / mātīkān / matiyān / mātagdān / nask / našk
.
کتاب اندرز = pand nāmak
کتاب جنگ = kār nāmak
کتاب حقوق = dātastān nāmak
کتاب مذهبی = nask
کتاب مقدس = mānsar
لوحه = taxtak
نوشته = dip , nipist
.
برابر کتابت :
dapirih / nipikih / nipistan / nipikēnītan
.
در فرهنگ واژگان مانوی :
.
کتاب پهلوانان = kawān /ساسانی
کتاب سرود مذهبی = mahr nāmag / ساسانی
کپی کتاب = nibēs / اشکانی
کتاب = nibēg / اشکانی
کتاب = pōstag / اشکانی
.
در فرهنگ سکایی ختنی بیلی :
.
واژه pūstya = کتاب / این واژه در سغذی pwstk خوانده میشود که بصورت bosdik وارد ترکی هم شد
.
در فرهنگ سُغذی قریب :
.
واژه mārdanē = کتاب ، رساله ، سند
واژه nipēik = کتاب ، نوشته
واژه pōstē = کتاب ، نوشته ، نامه ، سند ( برگرفته از پارسی باستان pavastā )
واژه stur = کتاب ، رساله ، سوترا
.
در اوستایی : واژه naska = کتاب
.
در پارسی باستان ( هخامنشی ) :
.
واژه nipišta = نوشته
واژه dipi = کتیبه ، نوشته خطی
واژه pavasta = پوست نوشته
واژه čarman = چرم نوشته
.
در متون قدیمی فارسی بعد از اسلام :
.
کتاب = نبشته ، نگاشته ، نوشتار ، نامک ، نامه ، انگاره ، نُپی ، نوی ، کراسه و...
.
ورقه = برگه
.
صفحه = رویه
.
فهرست = معرب « پِهرِست » پهلوی است
.
پاراگراف = بند ، فراز
.
جمله = گزاره ، گفتار ، رسته ، وچک
.
کلمه = واژه ، اَخت ، رَند
.
حرف = وات ، واج ، واچ
.
خط = سمیره ، کِشَک ، کشه ، کش ، دبیره
.
نقطه = خَجَک، هولک، خال ، دنگ ، پنده ، دیل ، تیل ، کُیان ، میانک
.
علامت = نشان ...
پاینده و جاوید باد نام ایران
در سایه سار همبستگی اقوام ایران زمین این کهن دیار اهورایی
خرد و اندیشه نگهدارتان
@farzandan_parsi