🔸 صدقه جاریه
✍ عبدالحکیم صالحی پور
قال رسول الله صَلَّی اللَّه عَلَیْهِ و آله وَسَلَّمَ:
إذا مَاتَ آدَمَ انْقَطَعَ عَمَلُهُ إلاّ مِنْ ثَلاَثٍ: صَدَقَةٍ جَارِیَةٍ، أوْ عِلْمٍ یُنْتَفَعُ بِهِ، أوْ وَلَدٍ صَالِحٍ یَدْعُو لَهُ
مسلم [ ۱۶۳۱ ]
رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:
هنگامی که انسان می میرد پاداش عملش قطع می گردد مگر از سه چیز :
صدقه جاریه ، علم نافع و سودمندی که مردم از آن بهره گیرند و فرزند صالح که در حق او دعا کند.
صدقه جاریه گستره وسیعی از معنا و مفهوم و عملکرد عام المنفعه را در بر می گیرد علم نافع ، امر به معروف و نهی از منکر ، دعوت و ارشاد به سوی الله متعال ، حفر چاه آب یا چشمه ، عمران و آبادانی ، ساخت مسجد و مدرسه ، کاشت درخت و به طور کلی هر کار خوب که مطابق با شریعت باشد و به دیگران بهره ای برساند صدقه است.
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم: كُلُّ مَعْرُوفٍ صَدَقَةٌ
صحيح البخاری [۶۰۲۱]
رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم می فرماید : هر کار خوبی صدقه است
و در حدیث دیگری می فرماید :
لاَ تَحْقِرَنَّ مِنَ الْمَعْرُوفِ شَیْئًا وَلَوْ أَنْ تَلْقَى أَخَاکَ بِوَجْهٍ طَلْقٍ [رواه مسلم ۲۰]
هیچ عمل نیک و خیر را کوچک مشمار حتی برخورد با چهره باز و روی خوش با برادر مسلمانت
مبحثی که قصد داریم در این نوشتار به آن بپردازیم کاشت درخت و حفظ و نگهداری و به ثمر رساندن آن و اهمیت درختکاری است احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم بر این موضوع تأکید دارد و برای ما ارزش و منفعت بزرگی که از این راه حاصل می شود را بیان می کند.
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم:
ما مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْساً إلاَّ كانَ ما أُكِلَ مِنْهُ لهُ صدقةً و ما سُرِقَ مِنْه لَه صدقَةً و لا يرْزؤه أَحَدٌ إلاَّ كَانَ له صدقةً [ ۱ ]
و في رواية له: فَلا يغْرِس الْمُسْلِم غرسا فَيَأْكُل مِنْهُ إِنسانٌ و لا دابةٌ و لا طَيرٌ إلاَّ كانَ له صدقَةً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامة
و في رواية له: لا يغْرِس مُسلِم غرْسا و لا يزْرعُ زرْعا فيأْكُل مِنْه إِنْسانٌ و لا دابَّةٌ و لا شَيْءٌ إلاَّ كَانَتْ لَه صدقةً
رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم می فرماید :
هر مسلمانی درختی بکارد هر آن چه از آن بخورند برايش صدقه ای به شمار می آید و هر آن چه از آن بدزدند برای او صدقه است و هر کس چيزی از آن بکاهد برای صاحبش صدقه محسوب می شود.
در روايت ديگری جابر رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل می کند :
هر مسلمانی درختی بکارد و انسان يا حيوان و يا پرنده ای از آن بخورد تا روز قيامت برای صاحبش صدقه ای به حساب مي آيد.
و در روايت ديگری که مسلم از جابر رضی الله عنه نقل کرده همين مضمون آمده است:
هر مسلمانی درختی بکارد يا کشت و زراعتی را به ثمر برساند و انسان يا حيوان يا پرنده ای از آن بخورد برای صاحبش صدقه ای به حساب مي آید.
[ ۱ ] صحيح مسلم [۱۵۵۲]
بدون شک هر مومن مسلمان به دنبال راهی است تا با آن به کسب ثواب و خیر و خوبی در نامه اعمال و در نهایت نجات و سعادت و رستگاری ابدی دست یابد صدقه جاریه یکی از راه های ارزشمندی است که مومن مسلمان طالب سعادت را به این هدف نزدیک می کند و چه بسا تحقق این خواسته را محقق می سازد.
درختکاری و حفظ و نگهداری درختان یکی از راه های کسب صدقه جاریه می باشد درختی را می کاریم و سالیان سال مردم از سایه آن ، میوه آن و ثمرات آن بهره می گیرند و به طور مداوم صدقه جاریه ای در نامه اعمال مان ثبت می گردد و از بار سنگینی گناهانمان می کاهد و ضمن آن اثری از ما برای سال ها حتی بعد از مرگ ما به جا می ماند و این هدیه ای است که الله متعال به بندگان مؤمن خود عطا نموده است.
بیاییم این فرصت ارزشمند را از دست ندهیم چرا که همه ما خواهان سعادت و رستگاری هستیم الله متعال به ما و شما توفیق داده که باری دیگر فصل درختکاری را دریابیم و از این فرصت ارزشمند بهره گیریم و از خود صدقه جاریه ای به جا بگذاریم لذا از این فرصت به دست آمدۀ عمرمان به نحو احسن استفاده کنیم و بابت این هدیه ارزشمند الله متعال را شکرگزار باشیم و برگ زرینی در نامه اعمال مان به ثبت برسانیم...
و من اللّه التّوفیق و شکراً للّه و الحمدللّه کثیراً علیٰ هذه النّعمة
✍ عبدالحکیم صالحی پور
قال رسول الله صَلَّی اللَّه عَلَیْهِ و آله وَسَلَّمَ:
إذا مَاتَ آدَمَ انْقَطَعَ عَمَلُهُ إلاّ مِنْ ثَلاَثٍ: صَدَقَةٍ جَارِیَةٍ، أوْ عِلْمٍ یُنْتَفَعُ بِهِ، أوْ وَلَدٍ صَالِحٍ یَدْعُو لَهُ
مسلم [ ۱۶۳۱ ]
رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:
هنگامی که انسان می میرد پاداش عملش قطع می گردد مگر از سه چیز :
صدقه جاریه ، علم نافع و سودمندی که مردم از آن بهره گیرند و فرزند صالح که در حق او دعا کند.
صدقه جاریه گستره وسیعی از معنا و مفهوم و عملکرد عام المنفعه را در بر می گیرد علم نافع ، امر به معروف و نهی از منکر ، دعوت و ارشاد به سوی الله متعال ، حفر چاه آب یا چشمه ، عمران و آبادانی ، ساخت مسجد و مدرسه ، کاشت درخت و به طور کلی هر کار خوب که مطابق با شریعت باشد و به دیگران بهره ای برساند صدقه است.
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم: كُلُّ مَعْرُوفٍ صَدَقَةٌ
صحيح البخاری [۶۰۲۱]
رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم می فرماید : هر کار خوبی صدقه است
و در حدیث دیگری می فرماید :
لاَ تَحْقِرَنَّ مِنَ الْمَعْرُوفِ شَیْئًا وَلَوْ أَنْ تَلْقَى أَخَاکَ بِوَجْهٍ طَلْقٍ [رواه مسلم ۲۰]
هیچ عمل نیک و خیر را کوچک مشمار حتی برخورد با چهره باز و روی خوش با برادر مسلمانت
مبحثی که قصد داریم در این نوشتار به آن بپردازیم کاشت درخت و حفظ و نگهداری و به ثمر رساندن آن و اهمیت درختکاری است احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم بر این موضوع تأکید دارد و برای ما ارزش و منفعت بزرگی که از این راه حاصل می شود را بیان می کند.
قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله و سلم:
ما مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْساً إلاَّ كانَ ما أُكِلَ مِنْهُ لهُ صدقةً و ما سُرِقَ مِنْه لَه صدقَةً و لا يرْزؤه أَحَدٌ إلاَّ كَانَ له صدقةً [ ۱ ]
و في رواية له: فَلا يغْرِس الْمُسْلِم غرسا فَيَأْكُل مِنْهُ إِنسانٌ و لا دابةٌ و لا طَيرٌ إلاَّ كانَ له صدقَةً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامة
و في رواية له: لا يغْرِس مُسلِم غرْسا و لا يزْرعُ زرْعا فيأْكُل مِنْه إِنْسانٌ و لا دابَّةٌ و لا شَيْءٌ إلاَّ كَانَتْ لَه صدقةً
رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم می فرماید :
هر مسلمانی درختی بکارد هر آن چه از آن بخورند برايش صدقه ای به شمار می آید و هر آن چه از آن بدزدند برای او صدقه است و هر کس چيزی از آن بکاهد برای صاحبش صدقه محسوب می شود.
در روايت ديگری جابر رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل می کند :
هر مسلمانی درختی بکارد و انسان يا حيوان و يا پرنده ای از آن بخورد تا روز قيامت برای صاحبش صدقه ای به حساب مي آيد.
و در روايت ديگری که مسلم از جابر رضی الله عنه نقل کرده همين مضمون آمده است:
هر مسلمانی درختی بکارد يا کشت و زراعتی را به ثمر برساند و انسان يا حيوان يا پرنده ای از آن بخورد برای صاحبش صدقه ای به حساب مي آید.
[ ۱ ] صحيح مسلم [۱۵۵۲]
بدون شک هر مومن مسلمان به دنبال راهی است تا با آن به کسب ثواب و خیر و خوبی در نامه اعمال و در نهایت نجات و سعادت و رستگاری ابدی دست یابد صدقه جاریه یکی از راه های ارزشمندی است که مومن مسلمان طالب سعادت را به این هدف نزدیک می کند و چه بسا تحقق این خواسته را محقق می سازد.
درختکاری و حفظ و نگهداری درختان یکی از راه های کسب صدقه جاریه می باشد درختی را می کاریم و سالیان سال مردم از سایه آن ، میوه آن و ثمرات آن بهره می گیرند و به طور مداوم صدقه جاریه ای در نامه اعمال مان ثبت می گردد و از بار سنگینی گناهانمان می کاهد و ضمن آن اثری از ما برای سال ها حتی بعد از مرگ ما به جا می ماند و این هدیه ای است که الله متعال به بندگان مؤمن خود عطا نموده است.
بیاییم این فرصت ارزشمند را از دست ندهیم چرا که همه ما خواهان سعادت و رستگاری هستیم الله متعال به ما و شما توفیق داده که باری دیگر فصل درختکاری را دریابیم و از این فرصت ارزشمند بهره گیریم و از خود صدقه جاریه ای به جا بگذاریم لذا از این فرصت به دست آمدۀ عمرمان به نحو احسن استفاده کنیم و بابت این هدیه ارزشمند الله متعال را شکرگزار باشیم و برگ زرینی در نامه اعمال مان به ثبت برسانیم...
و من اللّه التّوفیق و شکراً للّه و الحمدللّه کثیراً علیٰ هذه النّعمة