Հիմա շատ դարդակ՝ հա հենց դարդակ, այլ ոչթե դատարկ մարդիկ կան, որ ամեն հարմար ու անհարմար առիթ բաց չեն թողնում ու քարկոծում ու քննադատում են Սովետական ժամանակաշրջանը։ Քննադատում են և հասկացող և չհասկացող, նույնիսկ նրանք, որ Սովետի մասին գիտեն միայն սրա-նրա ավելի շատ սուտ պատմություններից։ Ինչ խոսկ, ինչպես ցանկացած հասարակարգ ունեցել է և ունի իր դրական և իր բացասական կողմերը, բայս ըստ իս, գոնե մեզ՝ հայերիս համար, այդ ժամանակաշրջանը ավելի շատ դրական ազդեցություն է ունեցել։
Հիմա չեմ ուզում թվարկել բոլոր այդ դրական կողմերը, բայց գոնե մեկը կմատնանշեմ։ Եթե հիշում էք Սովետական հայաստանի գերբը, ապա պիտի հիշեք, որ նրա վրա պատկերված էր Արարատ լեռը՝ մեր Մասիսը ու Սիսը ու դա արված էր մի տոտալիտար կոչվող հասարակարգի պայմաններում, երբ նման դրսևորում ու այսպես կոչված ոտնձգությունը հարևան երկրի տարածքի հանդեպ, կհամարվեր դիվանագիտակա նոնսենս։ Բայց արի ու տես, որ նունիսկ Սովետական երկրի ղեկավարներն էին հասկանաում, թե ինչ էր նշանակում Արարատ լեռը բոլոր հայերի համար՝ շեշտում եմ՝ հայերի, որ անգամ նրանք պաշտպանեցին հայերի այրդ իրավունքը և նույնիսկ մի քանի անգամ, բավականին հնարամիտ, բայց միևնույն ժամանակ շատ ազդեցիկ հակադարձեցին թուրքերի մի քանի անգամ արված դժգոհություններին։
Իսկ հիմա, ցավոք սրտի, անկախ Հայաստանում կառավարում է մի վարչախումբ, մի կեղտոտ թրքամետ դավաճանի գլխավորությամբ, որ համարում է, որ հայերը իրավունք չունեն Արարատը իրենց գերբի վրա պատկերել։ Հայաստանում ցավոք սրտի ձևավորվել է մի խավ, որը համաձայն է այդ հայատյացի հետ և պատրաստ են հրաժարվել և Արարատի պատկերից մեր գերբի վրա և նույնիսկ պատրաստեն համակերպվել այն մտքի հետ, որ Արարատը հայկական լեռ չի։ Ցավալի է, շատ ցավալի, բայց էս ազգը կորցրել է իր ինքնապահպանման բնազդը ու իր նամուսն ու թասիբը։ Ու երբեք էլ չփնովեք Սովետական կարգերը, նրանք ավլի հայամետ էին, քան սրանք։
Հիմա չեմ ուզում թվարկել բոլոր այդ դրական կողմերը, բայց գոնե մեկը կմատնանշեմ։ Եթե հիշում էք Սովետական հայաստանի գերբը, ապա պիտի հիշեք, որ նրա վրա պատկերված էր Արարատ լեռը՝ մեր Մասիսը ու Սիսը ու դա արված էր մի տոտալիտար կոչվող հասարակարգի պայմաններում, երբ նման դրսևորում ու այսպես կոչված ոտնձգությունը հարևան երկրի տարածքի հանդեպ, կհամարվեր դիվանագիտակա նոնսենս։ Բայց արի ու տես, որ նունիսկ Սովետական երկրի ղեկավարներն էին հասկանաում, թե ինչ էր նշանակում Արարատ լեռը բոլոր հայերի համար՝ շեշտում եմ՝ հայերի, որ անգամ նրանք պաշտպանեցին հայերի այրդ իրավունքը և նույնիսկ մի քանի անգամ, բավականին հնարամիտ, բայց միևնույն ժամանակ շատ ազդեցիկ հակադարձեցին թուրքերի մի քանի անգամ արված դժգոհություններին։
Իսկ հիմա, ցավոք սրտի, անկախ Հայաստանում կառավարում է մի վարչախումբ, մի կեղտոտ թրքամետ դավաճանի գլխավորությամբ, որ համարում է, որ հայերը իրավունք չունեն Արարատը իրենց գերբի վրա պատկերել։ Հայաստանում ցավոք սրտի ձևավորվել է մի խավ, որը համաձայն է այդ հայատյացի հետ և պատրաստ են հրաժարվել և Արարատի պատկերից մեր գերբի վրա և նույնիսկ պատրաստեն համակերպվել այն մտքի հետ, որ Արարատը հայկական լեռ չի։ Ցավալի է, շատ ցավալի, բայց էս ազգը կորցրել է իր ինքնապահպանման բնազդը ու իր նամուսն ու թասիբը։ Ու երբեք էլ չփնովեք Սովետական կարգերը, նրանք ավլի հայամետ էին, քան սրանք։