„Nemis tilini mustaqil örganish“Til örganishda motivatsiyani qayerdan olinadi?
Avvalgi „чемодан настроение» kabi bu safar ham katta motivatsiya bilan nemis tili örganishni boshladim.
Avvaliga, Алексей Наумов ning 16 soatlik Polyglot ni körib chiqdim. Bu yerda kamida A2 gacha örgatiladi va men olgan eng asosiy narsa: effektiv til örganish texnikasi (kam söz bilan ravon gapirish, grammatikadagi logik qoidalar).
Bundan keyin, kuniga 5-6 soatdan shug’ullanib, 3 oyda b1 ni ham tugatdim. B2 boshlandi… A1 dan B1 gacha til örganish davomida qiyinchilik „zinama-zina“ chiqqandek asta-sekin oshib boradi. Lekin B2 ni öqish esa devorlardan oshib ötishga öxshaydi va toshbaqadek harakat qilayotganga öxshaysiz. Uni ustiga mustaqil öqiganim uchun Sprechen ham yaxshi emas. B1 ni tugatgan tanishlar bir-biri bilan suhbat qilishardi. Ular Goethe yoki alohida öqituvchilarga borishgan.
Goethe Institut ning Sprachklub iga borishga qaror qildim. Bir marta bordim va qaytib bormaydigan böldim. Nega deysizmi? Rusiyzabonlar nemis yoki ingliz tilida gapirishini eshitganmisiz? Ularning aksentidan ajrata olasiz. Chunki „r“ harfini yumshoq ohangda yoki (g‘) sifatida talaffuz qila olishmaydi. Qizig’i, xato gapirayotganini yoki örgatilayotganini özlari ham bilishar ekan. Qiynalmaslik uchun boshida „buzib“ gapirish mumkin deyisharkan. Shu paytgacha darsliklar audiosini va original nemischa videolar körganim uchun bunday buzilgan talaffuzga örganib qolmay deb qaytib bormadim.
Toshbaqa qadamlar bilan ham B2 ni öqishda davom etdim. Bu safar motivatsiya qayta-qayta kelganiga sabab bitta edi:
- 2 yilda bitiraman va bitirgach qayerda, qancha oylikka ishlashim va yaqin kelajak haqida öylasam, qorong‘u berk köcha emas, tubanlikka tushishga öxshatardim. Germaniyaga kelguncha yagona motivatsiya shu bölgan.
Motivatsiya bilan qorin töymasdi va kontraktni ham tölash kerak edi. 1-kurs uchun bir bolaga ximiya-biologiya öqitdim uyiga borib va „yordam beradigan“ ham böldim. Evaziga otasi 1 yillik kontraktni tölab beradigan böldi. 2-yilning kontraktiga qarz oldim va uni qaytarish uchun tez yordamga ishga kirdim. Tungi navbatchiliklardan keyin hotira ham pasayib ketdi. Shu bilan 2-kursni ham tamomladim va nemis tili B2 dan B1 ga tushib ketdi.
1 yil vaqt qoldi. B2 olsam ketaman, agar ololmasam yana ösha „qorong’ulik“ ka qarab ketaman. 3-yil kontraktga bir döstimdan qarz oldim va Germaniyaga borgach qaytarishga kelishdim. Harajatlarni kamaytirish uchun yotoqxonada turardim, xullas stipendiyani öziga yashaydigan bölib, tez yordamdan ham böshadim. Qishgacha B2, C1 va C2 kitoblarini öqib chiqdim. Har kuni 2 soat yurish/yugurishga chiqardim, quloqda nemischada eshitish uchun audiobook yoki biror kinoning audio formati bölardi.
Nima uchun kino? Alexey Naumov ning maslahati: ravon gapirish uchun kunlik suhbatlarni köp va qayta-qayta eshitish kerak. Germaniyada yurgan söz boyligi B1 bölgan arab-turklar söz qidirmay ravon gapiradi. Sababi shu. Har kun oddiy suhbatlarni eshitaversa, savolni eshitish davomidayoq sizda javob berish uchun gap strukturasi paydo böladi.
Demak Germaniyaga borib til örgansam, tez va effektiv örganaman deb öylamang. Köchada siz faqat B1 darajada gaplashishni örganasiz. B2-C1 uchun kitob öqiysiz, alohida audiobooklar eshitasiz. Nemislar bilan gaplashsam, darajam B2-C1 ga chiqadiku deysizmi? Lekin, siz bilan har kuni soatlab gaplashadigan nemisni topa olmaysiz. Ularni sizga vaqti yöq.
Goethe imtihonidan Aprelda 86 ball bilan B2 oldim. Sprechen tugagach, Chudaeva savol berdi: „Nemis tilini kimda örgandingiz va Germaniyada qancha yashagansiz?“ Javob: özim öqidim va Germaniyada bölmaganman.
Imtihonga tayyorlanish uchun 1-2 hafta Qorasuvdagi Feruza opaga va 1 oy Chilonzor metroda öquv markazidagi Anna ismli Germaniyada 1 yil yurib kelgan qizga borganman. Ikkala holatda ham darsda öqitiladigan narsani özim mustaqil ham öqiy olishimni bilib, darsni töxtatib özim öqiganman. 100% özim öqiganman deyish ham notögri bölarkan. Baribir qandaydir yönalishlar olganman.
Keyingi post Özbekistondan turib mustaqil ish topish haqida böladi.
Mirabbos Mirsidikov