کانال رضا شیرازی

‍‍ 🌀 فرصت تاریخی جامعه ایران برای تحول بنیادین

👤 رضا شیرازی

🔺 بخش چهارم


⚡️ در روند اضمحلال و انحلال نهاد روحانیت، کدامین بدیل رهائی‌بخش است؟

🔅 سپهر عمومی، که براساس نیاز امروز جامعه شکل و قوام یافته، تا امکان توسعه نهادهای مردم‌نهاد را به برگ و بار نشاند، به عنوان تنها بدیل رهائی‌بخش جامعه ایران است . به نظر می‌رسد که صرفا در پرتو سپهر عمومی است که ارزش‌های انسانی _ اجتماعی توسعه و گسترش خواهد یافت، تا نظام تبعیض و ستمی که روحانیت تبهکار و مزور و فاسد، بیش از چند دهه در تمامی سطوح در پی اشاعه آن بود، از میان برود، و جامعه ایران به بخشی از مطالبات عمده خود نائل شود. به این معنا که، امکان تحقق نظامی دمکراتیک و غیردینی ممکن و میسر گردد. حال ایده ها و نقشه های راه و سازمان‌های مردمی و مستقل هر یک به فراخور عمق و گستردگی‌شان می‌توانند سپهر عمومی را تقویت کنند، و معیار امروز و فردای پیشرفت و سعادت جامعه‌ی ما، به جان گرفتن هرچه همه‌جانبه‌تر سپهر عمومی متکی است، و این امر تاریخ فردای ایران را تشکیل می‌دهد.

🔅 همه ما بیش و کم می‌دانیم که، شکست و بن‌بست همه‌جانبه دین دولتی، متولیان رسمی دین را در سراشیبی اضمحلال قرار داده است. زیرا وجدان آگاه جامعه و مردم زحمتکش به خوبی می فهمند که، نه تنها خداپرستی و دین‌داری را به ابتذال کشانده، و فرهنگ جامعه ما را از حیث با حیله و تزویر آغشته کردند. بلکه، روحانیت حاکم تقلا می‌کند که، ریشه‌های فرهنگ انسانی را در ایران بخشکاند.

🔅 حال پرسش حیاتی این است که، ارزش‌های انسانی و اجتماعی در این وانفسایی که دین دولتی و دولت دینی حاکم است، چگونه مجال رشد خواهد یافت، و یا به تعبیری صحیح تر، می‌توان پرسش فوق را به این صورت بیان کرد که: مگر ارزش‌های انسانی اجتماعی در ایران‌زمین از ریشه و اساسی برخوردار است که بتواند این هجوم خانمان برانداز را به کنار زده و چشم‌اندازی از راستی و حقیقت و دنیای بهتر را برای همه شهروندان به ارمغان آورد؟

🔅 در این جا مجالی نیست که به تقصیل توضیح داده شود که، رقیب و دشمن ذاتی نهاد روحانیت و اندیشه فقاهتی، که تفسیری باطنی و انسانی از دین داشته و دارد، یکی از مبانی ریشه‌ای و بنیادینی است که ارزش‌های انسانی امروزه می‌تواند در ایران از آن الهام گرفته و بعنوان پشتوانه فرهنگی و تاریخی برای فردای بهتر قرار گیرد.

🔅 پشتوانه‌ای که آبشخور آن، آثار جاودان شعر و ادب فارسی است، که با روح و ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه ملت ایران عجین است. چنین تبار و ریشه‌ای می‌تواند اشاعه‌دهنده‌ی ارزش‌های اصیل انسانی باشد. به علاوه، به خوانش کشاندن همین تبار براساس اصل کرامت انسان و آزادی او، بی هیچ قیدو شرطی، اصالت ذاتی او را در جامعه‌ای که انسان و ارزش‌های ذاتی او به هیچ گرفته شده است، جای پای اصیل خود را باز خواهد یافت، و چه بسا که، باید در عصر حاضر از ارزش‌های اجتماعی جهان‌شمول، همچون عدالت هم الهام گرفت، تا بتوان در غرس و محکم شدن سپهر عمومی، بر اساس ارزش‌های انسانی _ اجتماعی، بعنوان تنها میسر و بدیل ممکن، بهره‌برداری بهینه کرد.

🔅 راز موفیقت جامعه ایران این خواهد بود که، از یک سو به ریشه‌دارترین جریانی که در تاریخ‌اش که با فرهنگ و ادب و آثار جاودانی که آفریده است پیوند دارد، تکیه بکند، تا شاید با خوانشی انسانی از آن آثار جاودان، ملاتی سازد برای زندگی مدرن امروز، تا حدی که بتواند نگاه و دید تبعیض‌آمیز به انسان‌ها را در جامعه، که به فرق گوناگون گرایش دارند، از میان بردارد، و شاید این شعر شاعر شیراز نمادی از آن باشد:

بنی آدم اعضای یکدیگرند
که در آفریشن ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار

تو کز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی

🔅 و از سویی دیگر، با الهام از ارزش‌های جهان‌شمول عصر حاضر، همچون حقوق بشر و حق و حقوق شهروندی و تقسیم عادلانه ثروت و تکیه به نظامی مشارکتی، همه‌ی آحاد ملت را فراخواند، که دوباره ایرانی بیافریند که، در آن از تبعیض و ستم خبری نباشد، و این مهم ممکن نیست مگر این که، همه‌ی ما بتوانیم بی‌دریغ در گسترش جنبش اجتماعی _ اعتراضی گام برداریم، تا در پرتو همه‌ی کوشش‌ها و تلاش‌ها، رهبری جمعی برای هدایت مبارزات ملت زحمتکش ایران فراهم گردد.


🕙 تاریخ انتشار : ۳۰ شهریور ۹۷

.@referendum97

‍‍ فرصت تاریخی جامعه ایران برای تحول بنیادین

👤 رضا شیرازی

🔺 بخش سوم


⚡️ اضمحلال نهاد روحانیت به دلیل انحطاط آن است یاخیر؟

🔅 وقایع جاری در ایران که ناشی از ستم، سرکوب، و تبعیض است را، وقتی تا مغز استخوان‌مان احساس کنیم، فورا با این پرسش روبرو می‌شویم که: براستی این همه ظلم و ستم روحانیت حاکم به علت «بن‌بست تاریخی» و انحطاط و آخرین نفس‌هایش قبل از اضمحلال است یا خیر؟

🔅 بن‌بست علاج‌ناپذیر نهاد روحانیت نشان از انحطاط است. در اصل انحطاط آن در اوج اقتدارش سربرآورد. ثمره و نتیجه این انحطاط، که مروج سرکوب و خشونت دولتی است را، به راحتی می‌توان در انسداد سیاسی _ فرهنگی و اوضاع نابسامان اقتصادی درک کرد و فهمید. از سوی دیگر، انحطاط نهاد روحانیت در اوج اقتدار او در خارج از مرزهای ایران هم نمادی دیگر از افول و اضمحلال آن به شمار می آید.

🔅 به نظر می‌رسد که انحطاط، سراپای نهاد روحانیت را فراگرفته است. بررسی و کالبدشکافی ریشه‌ها و زمینه‌های تاریخی و اجتماعی و فکری چنین انحطاطی، کار پژوهش‌گران مستقل و متفکرین نقاد است. با این وصف، وجدان آگاه جامعه ایران، به دنبال طرد و نفی روحانیت است. امری که به روشنی در اعتراضات دی و مردادماه شاهد آن بودیم.

🔅 نهاد روحانیت دیگر راه برون‌رفتی از «انحطاط و اضمحلال» ندارد. زیرا، روند فراز و فرود جمهوری اسلامی نشان داد که، نهاد روحانیت و اندیشه فقاهتی، متعلق به «دوران ارباب - رعیتی» است، و ممکن نیست بتواند با روند رو به رشد فرهنگ سیاسی و اجتماعی خود را منطبق و به همین دلیل محکوم به زوال و نابودی است. در اصل نهاد فوق هم اینک یکی از موانع اصلی تطور و تکامل جامعه ایران است. وجدان آگاه جامعه به درستی به این مهم پی برده است، و با «نمدمال» کردن روحانیت حاکم او را مضمحل خواهد کرد.


⚡️ اصلی‌ترین دلائل انحطاط روحانیت:

▫️ یکم : نهاد روحانیت از اندیشه فقاهتی تغذیه می‌کند. همان اندیشه و احکامی که به راحتی صدور حکم نابودی انسان‌ها را می‌دهد. همان طور که طی چند دهه اخیر جامعه ما تجربه کرده است، سلطه متولیان رسمی دین، در تمامی شئون زندگی، و مناسبات اجتماعی و فرهنگی جز بحران و هزینه‌های گزاف امر دیگری به بار نیاورده است.

▫️ دوم : اندیشه فقاهتی استوار به تفسیر شرعی و ظاهری از دین است. به همین دلیل انسان و ارزش‌های انسانی و بالطبع حقوق بشر و حق و حقوق شهروندی نه تنها هیچ تناسبی با آن ندارد، بلکه در چهارچوب اندیشه فقاهتی، نابود کردن کرامت انسان و آزادی و حق انتخاب و ارزش‌های ذاتی او، از جمله‌ی واجبات است.

▫️ سوم : سنگ شدن اندیشه و نگاه فقاهتی به دلیل تفسیر شرعی و ظاهری از دین است، طوری که، عرف را در مقابل شرع، خرد را در مقابل مذهب، تسامع را در مقابل خشونت، انحصار را در مقابل کثرت، و علم را در مقابل خرافه و جهل قرار می‌دهد.

▫️ چهارم : اوج انحطاط روحانیت رویاروئی با آحاد ملت است، و برای این مقابله و رویاروئی است که، خشونت دولتی را رواج می‌دهد. اقشار و طبقات گوناگون جامعه ایران هم در مقابل این هجوم مغول‌وار، ایستادگی و مقاومت مدنی و معترضانه را روز به روز گسترش می‌دهند، و در این جدال سرنوشت‌ساز، روحانیت که به انحطاط رسیده است، نابود خواهد شد. چون، اصالت از آن جنبش اجتماعی _ اعتراضی و مطالبات ملت ایران است.


🕙 تاریخ انتشار : ۲۳ شهریور ۹۷
@referendum97