آيا همه #قرآن ، همان اوايل بعثت بر پيامبر نازل شده است ؟ ( #نزول_دفعي )
.يكي از #آياتي كه در قرآن براي اثبات نزول دفعي ، به آن استناد ميشود آيه 114 سوره طه مي باشد :
وَ لَاتَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِن قَبْلِ أَن يُقْضَى إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَ قُل رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا
در ( #خواندن ) قرآن ـ پیش از آنکه وحی آن بر تو پایان یابد ، #شتاب مکن و بگو : پروردگارا ، بر دانش من بیفزای . 1
در تفسير آيه فوق #دو_نظر ارائه شده است :
1- اي پيامبر(ص) ، پيش از آنكه سخنان فرشته وحي تمام شود ، شتاب در خواندن #آيات_خوانده_شده نكن .
( نظر طبرسي در مجمع البيان و ... )
با اين ديدگاه ، پيامبر(ص) ، از كل وحي #اطلاع_نداشته ، مگر زماني كه آيات نازل مي شده است .
2- اي پيامبر(ص) ، در خواندن وحي #شتاب_نكن . ( نظر علامه در الميزان )
با اين ديدگاه ، پيامبر(ص) ، از كل وحي ، قبل از نزول تدريجي آيات ، #اطلاع_داشته است .
در ادامه به نظر استاد سيد محمد حسيني #طباطبايي پرداخته مي شود :
در #تفسیر مزبور گفته اند که : رسول خدا(ص) به هنگام وحی پیش از آنکه سخنان فرشته تمام شود ـ #همراه با او، آیات قرآنی را می خواند .
آنگاه این آیۀ کریمه نازل شد و او را از شتاب در قرائت #نهی نمود .
چنانکه درتفسیر « #مجمع_البیان» آمده است:
[ #معنای آیه اینست که: پیش از #فراغت_جبریل از ابلاغ قرآن، درخواندن آن شتاب مکن ؛؛
زیرا که پیامبر (ص) به همراه فرشته ، قرآن را می خواند مبادا آن را #فراموش کند.
و این سخن، نظیر گفتار خدایتعالی است که فرمود:
لَا تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ (القیامت/ 16).
قول مذکور از ابن عبّاس و حسن بصری و جُبّائی گزارش شده است] 2
تفاسیر جدید نیز این #قول را برگزیده اند .
( و اين نظر دال بر #عدم_اطلاع_پيامبر از آيات ، قبل از وحي هر كدام از آنهاست .)
امّا در تفسیر « #المیزان» پس از نقل قول مزبور می نویسد:
«اگر (برای پیامبرص) #دانشی از قرآن پیش از نزول آن وجود نداشت ، نمی توانست در خواندن چیزی که هنوز نازل نشده شتاب ورزد »! 3
و اما #نقد_نظر_علامه :
در این #تفسیر ، نویسنده می خواهد بگوید که چون رسول خدا(ص) درخواندن وحی شتاب می ورزید، بنابراین پیش از نزول آیات از آنها #آگاهی داشت!
و این سخن عجیبی است که با #مدلول_آیۀ موردبحث نمی سازد ،
زیرا که رسول خدا(ص) فرمان یافت تا #شتاب نورزیده و #پس از « پایان گرفتن وحی» آن را بخواند (نه همراه با قرائت جبریل ع)
و درصورتی که پیامبر(ص) از مفاد وحی #آگاه بود ، قید #پایان گرفتن (مِن قَبلِ أن یُقضی إلَیکَ وَحیُهُ) لازم نمی آمد ،
بلکه می فرمود #پیش از آنکه وحی به تو رسد، شتاب نورز و آن را #مخوان ( وَ لا تَعجَل بِالقُرآنِ مِن قَبلِ أن یُوحی إلَیکَ)!
علاوه براین ، #آیات_متعدّدی در قرآن کریم به نحو اطلاق دلالت دارند بر اینکه پیامبر أکرم(ص) پیش از نزول وحی از مفاد آن بی اطّلاع بود و رویدادهایی که در صدر اسلام پیش آمد مانند «حادثۀ #إفک» و «پرسش دربارۀ أصحاب #کهف» و « #فترۀ وحی» و امثال این‌ها ، همگی گواه بر این¬معنا شمرده می¬شوند.
خدایتعالی میفرماید: و َعَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَ كَانَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ عَظِيمًا (النساء/ 113)
(خدا چیزهایی به تو آموخت که آنها را نمی-دانستی و فضل خدا بر تو بزرگ است).
#زیرنویس:
1- ترجمه مرحوم استاد صالحی نجف آبادی
2 - تفسیر مجمع البیان، ج16، ص 147. («مَعناهُ لا تَعجَل بِتِلاوَتِهِ قَبلَ أن یَفرُغَ جِبرائیلُ ع مِن إبلاغِهِ فَإِنَّهُ (ص) کانَ یَقرَءُ مَعَهُ وَ یَعجَلُ بِتِلاوَتِهِ مَخافَةَ نِسیانِهِ....
وَهذا کَقَولِهِ: (لا تُحَرِّک بِهِ لِسانَکَ لِتَعجَلَ بِهِ) عَنِ ابنِ عَبّاسٍ وَ الحَسَنِ وَالجُبّائی».)
3- تفسیر المیزان، ج14، ص 232. («فَلَولا عِلمٌ ما مِنهُ بِالقُرآنِ قَبلَ ذلِکَ لَم یَکُن لِعَجَلِهِ بِقِراءَةِ ما لَم یَنزِل مِنهُ بَعدُ» )
مصطفي طباطبايي
http://tabatabaienet.blogfa.com/منبع:
@BeshnoFekrkon——————————
@QuranPazhooh
