#Juda_kerakli
❇️ Fe'llarning nisbat shakllari❇️
(2-qism)
🛑Orttirma nisbat🛑
✓Bajaruvchining ta’siri bilan boshqa bir shaxs yoki narsa tomonidan amalga oshirilgan harakat-holatni ifodalovchi fe’l nisbati orttirma nisbat deyiladi .
✅Orttirma nisbat oddiy nisbat shaklidagi fe’llarga -t, -it , -ir , -ar , -iz , -dir , -tir , -giz , -kiz , -qiz , -g’iz , -sat , -kaz , -qaz , -gaz , -g’az kabi shakl yasovchilarni qo’shish bilan hosil qilinadi .
🔷 -t shakli unli bilan tugagan ko’p bo’g’inli fe’llarga qo’shilib , orttirma nisbat yasaydi : ishla+t , o’qi+t , tingla+t , uxla+t , to’la+t , o’yla+t
🔻Diqqat!!! ko’pay , kengay , qisqar , eskir kabi fe’llarga ham -t qo’shimchasini qo’shib , orttirma nisbat hosil qilish mumkin .
Ⓜ️Masalan , ko’pay+t , kengay+t , qisqar+t , eskir+t
🔷 -dir shakli unli tovush bilan hamda jarangli undosh bilan tugagan bir bo’g’inli fe’llardan orttirma nisbat hosil qilinadi .
Ⓜ️ Masalan , ye+dir , de+dir ; yoy+dir , buz+dir , sin+dir , kul+dir , qol+dir , to’l+dir , ol+dir
🔷-tir shakli jarangsiz undosh bilan tugagan hamda r , n , y , l jarangli undoshlari bilan tugagan fe’llardan orttirma nisbat hosil qiladi .
Ⓜ️Masalan , top+tir , yop+tir , ayt+tir , uq+tir , ilin+tir , oqar+tir , kiyin+tir , ko’pay+tir , kuchay+tir , kel+tir
🔷-ir , -ar , -iz shakllari undosh bilan tugagan bir bo’g’inli fe’llardan orttirma nisbat hosil qiladi .
Ⓜ️Masalan , bot+ir , qoch+ir , shosh+ir , ich+ir , qot+ir , osh+ir , tush+ir , pish+ir , ko’ch+ir , o’ch+ir ; oq+iz , em+iz , tom+iz ; chiq+ar , qayt+ar
🔷 -giz , g’iz , -gaz , -g’az shakllari jarangli undosh bilan tugagan fe’llardan orttirma nisbat hosil qiladi .
Ⓜ️Masalan , yur+giz , kir+giz , tur+g’iz , ko’r+gaz , yur+g’az , tur+g’az
🔷 -kiz , -qiz , -kaz , -qaz shakllari jarangsiz undosh bilan tugagan fe’llardan orttirma nisbat hosil qiladi .
Ⓜ️Masalan , ket+kiz , o’t+qiz , o’t+qaz , o’t+kaz , yut+qiz , yut+qaz
🔶yur+it , kir+it , ko’r+sat
🟥Diqqat!!! Bir fe’lga bir necha orttirma nisbat qo’shimchasi ketma-ket qo’shilishi mumkin . Bunda orttirma nisbat ma’nosi kuchaytiriladi , ta’kidlanadi .
Ⓜ️Masalan , yoz+dir+tir , o’qi+t+tir , to’l+dir+g’iz
