#علوم_و_فنون_ادبی_دوازدهم
#ایهام (درس نهم)
ایهام:
در لغت به معنی در وهم و گمان افکندن است و در اصطلاح بدیع، آوردن واژه ای یا عبارتی در سخن با دو یا چند معنا که معمولاً بیت با تمام معانی پذیرفتنی و دارای ارزش است.
دریافت همزمان چند معنا از یک واژه یا یک عبارت در کلام، تصویری زیبا در ذهن خواننده یا شنونده ایجاد میکند و سبب زیبایی کلام می گردد.
به بیت زیر توجه کنید:
بـی مهـر رُخـت روز عمـر مـرا نور نمانده است
وز عمر مرا جز شـب دیجـور نمانده است
"حافظ"
واژه "مهر" ایهام دارد و در دو معنی به کار رفته است؛ یکی در معنای "محبت" و دوم در
معنای "خورشید" و چنانچه مشاهده می شود، بیت با هر دو معنی قابل درک و دریافت است.
در ایهام ذهن با اندکی تأمل، هر دو معنی را کشف می کند و همین موضوع سبب زیبایی آفرینی و لذت خواننده می گردد.
نمونه دیگر:
خانـه زنـدان اسـت و تنهایـی ضَلال
هر که چون سـعدی گلسـتانیش نیست
"سعدی"
"گلستان" ایهام دارد و دو معنا در ذهن پدید می آورد: یکی "باغ و گلزار" و دیگری "کتاب گلستان".
‼️توجه: زمانی می توانیم آرایه ایهام را دریابیم که با معانی مختلف واژه ها آشنا باشیم.
یا در مثال:
اگـــر ســـنت اوســـت نـــوآوری،
نگاهـی هـم از نـو بـه سـنت کنیـم
"قیصر امین پور"
عبارت "از نو" در دو معنای مجدد و قالب شعر نو آمده است.
⁉️آرایه ایهام را در نمونه های زیر بیابید.
عهد کردی که کشی فرصت خود را روزی
فرصت ار یافتی، آن عهد فراموش مکن
"فرصت شیرازی"
چون جام شفق موج زند خون به دل من
با این همه دور از تو مرا چهره زردی است
"مهرداد اوستا"
🔰علوم و فنون ادبی دوازدهم
#تیمور_مرادی
#ایهام (درس نهم)
ایهام:
در لغت به معنی در وهم و گمان افکندن است و در اصطلاح بدیع، آوردن واژه ای یا عبارتی در سخن با دو یا چند معنا که معمولاً بیت با تمام معانی پذیرفتنی و دارای ارزش است.
دریافت همزمان چند معنا از یک واژه یا یک عبارت در کلام، تصویری زیبا در ذهن خواننده یا شنونده ایجاد میکند و سبب زیبایی کلام می گردد.
به بیت زیر توجه کنید:
بـی مهـر رُخـت روز عمـر مـرا نور نمانده است
وز عمر مرا جز شـب دیجـور نمانده است
"حافظ"
واژه "مهر" ایهام دارد و در دو معنی به کار رفته است؛ یکی در معنای "محبت" و دوم در
معنای "خورشید" و چنانچه مشاهده می شود، بیت با هر دو معنی قابل درک و دریافت است.
در ایهام ذهن با اندکی تأمل، هر دو معنی را کشف می کند و همین موضوع سبب زیبایی آفرینی و لذت خواننده می گردد.
نمونه دیگر:
خانـه زنـدان اسـت و تنهایـی ضَلال
هر که چون سـعدی گلسـتانیش نیست
"سعدی"
"گلستان" ایهام دارد و دو معنا در ذهن پدید می آورد: یکی "باغ و گلزار" و دیگری "کتاب گلستان".
‼️توجه: زمانی می توانیم آرایه ایهام را دریابیم که با معانی مختلف واژه ها آشنا باشیم.
یا در مثال:
اگـــر ســـنت اوســـت نـــوآوری،
نگاهـی هـم از نـو بـه سـنت کنیـم
"قیصر امین پور"
عبارت "از نو" در دو معنای مجدد و قالب شعر نو آمده است.
⁉️آرایه ایهام را در نمونه های زیر بیابید.
عهد کردی که کشی فرصت خود را روزی
فرصت ار یافتی، آن عهد فراموش مکن
"فرصت شیرازی"
چون جام شفق موج زند خون به دل من
با این همه دور از تو مرا چهره زردی است
"مهرداد اوستا"
🔰علوم و فنون ادبی دوازدهم
#تیمور_مرادی