Ona tili | Furqat Nizom

🗣 Bizda yangilik bor!

Ona tili ixlosmandlari, sizda qiynalayotgan mavzularingiz yuzasidan savollar berish va bevosita javob olish imkoniyati bor.

⏰ 10-fevral - shanba kuni 10:00 dan 12:00 gacha hamda 14:00 dan 16:00 gacha boʻlib oʻtadigan savol-javobda ishtirok eting va bu imkondan unumli foydalaning.

📍Manzil: "Husniddin Ósarov" NTM 6-xona

Oʻqituvchi: Furqat Nizom

Siz qancha yaxshi oʻrgansangiz, biz shuncha xursand boʻlamiz!

Savollaringizni shu post ostida ham qoldirishingiz mumkin, imkon boricha javob berishga harakat qilamiz.

#leksikologiya
#sinonim

BADAN I, TAN(A), JISM, BORLIQ, VUJUD

Odam jismi butunicha, yaxlitligicha.

Badan va tan(a) so‘zlarida odamga tegishlilik ochiqcha ifodalangan.
Borliq so‘zi ko‘proq kitobiy nutqqa xos.

Misollar:
Odam oqar suvdan ichsa – b a d a n i jimir-jimir etadi. B a d a n i yayraydi!
T.Murod, Otamdan qolgan dalalar.
Tong pallasi havas bilan Dalaga oqqan, Muzday sovuq shabbodalar T a n iga yoqqan... H.Olimjon, Baxtlar vodiysi.
Og‘iz bilan til – bandaning j i s m i da eng aziz va tabarruk a’zolar. Cho‘lpon, Kecha va kunduz.
Mash’ala yorug‘ida beliga oltin kamar bog‘lagan, dubulg‘a va jiba kiygan Ahmad Tanbal ko‘rindi-yu, mavlono Fazliddinning b o r l i g‘ i muzlab ketganday bo‘ldi. P.Qodirov, Yulduzli tunlar.
Ul nasihat uchun og‘iz ochsa v u j u d im erib ketgandek va bir turluk uxlab huzurlang‘andek. A.Qodiriy, O‘tkan
kunlar.


BADAN II, ET, TAN(A)

Odam jismining, gavdasining sirt qismi.

Et so‘zi bu ma’noda kam qo‘llanadi.

Misollar:
Bu qo‘llar uni yo‘rgaklagan, unga ko‘krak tutgan, shamollaganida b a d a n i ga qo‘y yog‘i surgan. O‘.Hoshimov, O‘zbeklar.
Kampir yana unga ko‘zlarini tikkanicha, haykaldek qotib o‘tirardi. O‘zi sezmagan holda e t i jimirlab ketdi.
O‘.Umarbekov, Yoz yomg‘iri.
Hozir ko‘kka boqib yotar ekan, ho‘l bo‘lib ketgan oq batist ko‘ylagi t a n a siga yopishgan edi. S.Ahmad, Ufq.

#leksikologiya
#sinonim

ABADIY, MANGU, UMRBOD, TOABAD, ALALABAD, ABADULABAD, ILALABAD, BOQIY, JOVIDON

Vaqt nuqtayi nazaridan oxiri yo‘q, hamma zamonda mavjud bo‘ladigan.

Mangu, toabad so‘zlarida zamonning so‘ngsizligi kuchli ifodalangan, ko‘proq kitobiy uslubda qo‘llanadi. Umrbod so‘zida ham zamon ma’nosi qamrovli, zamonning shaxsga aloqadorligi ta’kidlangan.
Alalabad, abadulabad, ilalabad, boqiy so‘zlarida ham zamon so‘ngsizligi ta’kidi kuchli; eskirgan, kitobiy. Bu so‘zlar ko‘proq badiiy nutqda qo‘llanadi.
Jovidon so‘zi eskirgan, ko‘proq kitobiy nutqqa xos.

Misollar:
Ulug‘ shaharlarning bo‘ysirasida A b a d i y o‘rnini topa olgan Shosh. A.Oripov, Quyosh shahri.
Chor-atrofda bahor yashnar, tabiat o‘zining m a ng u buzilmas qonuniga amal qilib, ko‘klamni yetaklab kelgan edi. O‘.Hoshimov, Bahor qaytmaydi.
– Kishi hayotida shunday voqealar boʻladiki, u m r b o d xotiridan koʻtarilmaydi, – deb hikoyasini boshladi Aziz. Oʻ.Umarbekov, Urush farzandi.
Xotin, uyning chirog‘ini o‘chirma, bolalarimni birovga xor qilma, agar uyimning chirog‘i o‘chsa, t o a b a d sendan rozi emasman. N.Eshonqul, Shamolni tutib bo‘lmaydi.
Lochin parvarishin topgan shunqordek, o‘zbek a l a l a b a d sendan minnatdor. G‘.G‘ulom.
Men o‘zimni dunyoga keltirgan, oq sut bergan, mudom oq yuvib-oq taragan volidam bilan – dunyodagi eng aziz, eng mehribon kishim bilan mana shunday vaziyatda a b a d u l a b a d ga vidolashdim. A.Haydarov, Qo‘sh ustunimning biri.
…Men oltmish yil ot belidan tushmadim, toki i l a l a b a d avlodlarim bo‘lsin jahongir. M.Shayxzoda, Mirzo Ulug‘bek.
U kunlar yodi ham senga shon! Tunlar xotirasi b o q i y dir. Salomlar abaddir, onajon, Vidolar foniydir! Foniydir! S.Sayyid.
Kel, ey Bobur, Vatanga, Elda yoding, qadr-u shoning bor, Tabarruk bul zaminingda Hayoti j o v i d o n ing bor. E.Vohidov, Kel, ey Bobur, Vatanga.