خرافههای دردسرساز
وقتی سر کلاس به بچهها تکامل درس میدهم، برخی بیآنکه بخواهند چالشی بر سر تدریس تکامل مطرح کنند، پرسشهایی میپرسند که نشان میدهد باوری عمیق به برخی خرافههای ناسازگار دارند. آنها از یافتههای علمی خبر ندارند و همین خرافهها را عین حقیقت میپندارند.
برای این که به دوستان نوجوانم نشان دهم باورشان نادرست است، نمیتوانم به دلایل نقلی اکتفا کنم. ذهن آنها مستند به دلایل ثقلانی است که از داستانهای علمی من محکمتر است. تنها حشیشی که به آن متشبّث میشوم، صبر تلخ است و نقل شیرین دستاوردهای علم و استعانت از صلای بیطعم عقل.
مثلا برای تردید در وجود انسانهای غولآسا در گذشتههای دور، توضیح میدهم که وقتی هرکدام از ابعاد بدن انسان، دو برابر شود، حجم بدن ۲×۲×۲ برابر میشود، بنابراین جرم و وزن و نیاز بدن به انرژی نیز هشت برابر میشود؛ اما سطح بدن، سطح مقطع ماهیچهها، سطح مقطع ماهیچه قلب، سطح مقطع استخوانها، سطح تبادل گاز در ریهها، سطح تبادل مواد غذایی در رودهها، و سطح تبادل مواد در دیواره رگها، تنها ۲×۲ برابر میشود، بنابراین قدرت، استقامت، توان قلب و توان مبادله گازهای تنفسی و مواد غذایی تنها چهار برابر میشود. چنین فردی پس از بزرگشدن جثهاش، نیمی از قدرت اولیهاش را خواهد داشت. بعد هم مورچهها و حیوانات کوچک را مثال میزنم که به خاطر نسبت سطح به حجم زیاد، قدرتی باورنکردنی نسبت به ابعاد بدن خود دارند، ولی فیل که به پرزوری شهره است، جانوری معلول اندازه بزرگ خود و ناتوان از بلندکردن حتی یک ششم وزن بدن خود است.
اینطوری بچهها بدون اینکه دچار تعارضهای شبهعلمی شوند، به حرفهای معلم خود، اعتماد میکنند. برخی از این خرافهها را که در ذهنم پررنگتر هستند، برای شما نقل میکنم:
۱ - نیاکان ما عمرهای طولانی داشتهاند
۲ - نیاکان ما جثه و قامتی بلند و حتی غولآسا داشتهاند
۳ - نیاکان ما زندگی سلامتی داشتهاند و بیماریهای امروزی، مثل سرطان و اماس محصول جبر زمانه ماست
۴ - نیاکان ما گیاهخوار بودهاند
۵ - نیاکان ما از سوریه (یا هند، یا ایران یا جایی همین حوالی) به بقیه جهان پراکنده شدهاند
۶ - همه حیوانات امروزی از نسل حیوانات کشتی نوح هستند
۷ - برخی موجودات شریفتر و بهتر و عالیتر و متکاملتر از برخی دیگر هستند
۸ - انسان ذاتا موجودی بیعیب و نقص است
۹ - چیزهای خوب و دوستداشتنی از قبیل احساسات مثبت و هوش و عقل و زبان مختص انسان و سبعیت و درندهخویی و خشم، مختص حیوانات است
۱۰ - تفاوتهای انسان با بقیه جانوران، به قدری عمیق و گسترده است که با هیچگونه تغییری در ژنهای جانوری غیرانسانی، امکان رسیدن به ژنهای انسان ممکن نیست
goo.gl/r1Ha5J
وقتی سر کلاس به بچهها تکامل درس میدهم، برخی بیآنکه بخواهند چالشی بر سر تدریس تکامل مطرح کنند، پرسشهایی میپرسند که نشان میدهد باوری عمیق به برخی خرافههای ناسازگار دارند. آنها از یافتههای علمی خبر ندارند و همین خرافهها را عین حقیقت میپندارند.
برای این که به دوستان نوجوانم نشان دهم باورشان نادرست است، نمیتوانم به دلایل نقلی اکتفا کنم. ذهن آنها مستند به دلایل ثقلانی است که از داستانهای علمی من محکمتر است. تنها حشیشی که به آن متشبّث میشوم، صبر تلخ است و نقل شیرین دستاوردهای علم و استعانت از صلای بیطعم عقل.
مثلا برای تردید در وجود انسانهای غولآسا در گذشتههای دور، توضیح میدهم که وقتی هرکدام از ابعاد بدن انسان، دو برابر شود، حجم بدن ۲×۲×۲ برابر میشود، بنابراین جرم و وزن و نیاز بدن به انرژی نیز هشت برابر میشود؛ اما سطح بدن، سطح مقطع ماهیچهها، سطح مقطع ماهیچه قلب، سطح مقطع استخوانها، سطح تبادل گاز در ریهها، سطح تبادل مواد غذایی در رودهها، و سطح تبادل مواد در دیواره رگها، تنها ۲×۲ برابر میشود، بنابراین قدرت، استقامت، توان قلب و توان مبادله گازهای تنفسی و مواد غذایی تنها چهار برابر میشود. چنین فردی پس از بزرگشدن جثهاش، نیمی از قدرت اولیهاش را خواهد داشت. بعد هم مورچهها و حیوانات کوچک را مثال میزنم که به خاطر نسبت سطح به حجم زیاد، قدرتی باورنکردنی نسبت به ابعاد بدن خود دارند، ولی فیل که به پرزوری شهره است، جانوری معلول اندازه بزرگ خود و ناتوان از بلندکردن حتی یک ششم وزن بدن خود است.
اینطوری بچهها بدون اینکه دچار تعارضهای شبهعلمی شوند، به حرفهای معلم خود، اعتماد میکنند. برخی از این خرافهها را که در ذهنم پررنگتر هستند، برای شما نقل میکنم:
۱ - نیاکان ما عمرهای طولانی داشتهاند
۲ - نیاکان ما جثه و قامتی بلند و حتی غولآسا داشتهاند
۳ - نیاکان ما زندگی سلامتی داشتهاند و بیماریهای امروزی، مثل سرطان و اماس محصول جبر زمانه ماست
۴ - نیاکان ما گیاهخوار بودهاند
۵ - نیاکان ما از سوریه (یا هند، یا ایران یا جایی همین حوالی) به بقیه جهان پراکنده شدهاند
۶ - همه حیوانات امروزی از نسل حیوانات کشتی نوح هستند
۷ - برخی موجودات شریفتر و بهتر و عالیتر و متکاملتر از برخی دیگر هستند
۸ - انسان ذاتا موجودی بیعیب و نقص است
۹ - چیزهای خوب و دوستداشتنی از قبیل احساسات مثبت و هوش و عقل و زبان مختص انسان و سبعیت و درندهخویی و خشم، مختص حیوانات است
۱۰ - تفاوتهای انسان با بقیه جانوران، به قدری عمیق و گسترده است که با هیچگونه تغییری در ژنهای جانوری غیرانسانی، امکان رسیدن به ژنهای انسان ممکن نیست
goo.gl/r1Ha5J