عوامل فنای دریاچه اروميه



دریاچه ارومیه همچنان تشنه آب است

سیاست / خبر - سه شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۶ - ۰۹:۴۰

ShareFacebookTwitterGoogle+

«حال دریاچه ارومیه خوب نیست اما مسئولان می‌گویند حال دریاچه خوب است!» این را یکی از روستاییان روستای آغ زیارت از توابع شهرستان سلماس در حاشیه دریاچه ارومیه می‌گوید.

به گزارش ایران خبر،مشاهدات خبرنگار «ایران» از پیکره خشک و شوره زار‌های وسیع دریاچه و برخی مناطق پیرامونی آن نیز نشان می‌دهد که اوضاع دریاچه ارومیه رو به وخامت است. با گذشت چهار سال از تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه، اما حالا بر اساس اعلام این ستاد، تراز فعلی دریاچه با کمترین تراز ثبت شده برای آن در 50 سال گذشته، تنها 23 سانتیمتر فاصله دارد و در مقایسه با سال قبل در همین زمان حدود 10 سانتیمتر هم کاهش داشته است. اوضاع به قدری نگران کننده است که مساحت دریاچه حدود 270 کیلومتر نسبت به سال گذشته در همین زمان کمتر شده و میزان آب موجود در دریاچه نیز با کاهش حدود 400 میلیون متر مکعبی نسبت به سال قبل به کمتر از یک میلیارد مترمکعب در حال حاضر رسیده است. دریاچه در عطش آب می‌سوزد اما به رغم مصوبات دولت و ستاد احیا، برای ممنوعیت افزایش سطح زیر کشت، همچنان گزارش‌ها از افزایش سطح زیر کشت اراضی زراعی و باغی در استان آذربایجان غربی حکایت می‌کند.

از ارومیه تا مهاباد به سمت جنوب دریاچه و از ارومیه تا سلماس در شمال، باغات جدیدالاحداث سیب و زمین‌هایی به چشم می‌خورد که تاکیلومترها زیر کشت رفته است، زمین‌هایی که به گفته مدیرکل محیط زیست استان آذربایجان غربی پیشتر اراضی شیبدار یا مرتع بوده که حالا به باغ تبدیل شده  یا کشت دیم که امروز به کشت آبی تبدیل شده است! اما در نقطه مقابل بسیاری از باغات و مزارع هم که متأثر از ریزگردهای نمکی خشک شده‌اند دو طرف جاده به چشم می‌خورد. اما از سوی دیگر همزمان با فصل برداشت سیب درختی، در گوشه و کنار شهر ارومیه به ویژه در حاشیه کمربندی شهر، دهها تن سیب در پیاده روها به فاصله هر چند صد متر روی هم انباشته شده تا به قیمت خشکیدگی دریاچه و نابودی منابع آب، حالا به نازل‌ترین قیمت ممکن به فروش برسد.

دریاچه تا کیلومترها پسروی کرده و بیش از 30 هزار هکتار کانون‌های بحرانی بیابانی در حاشیه دریاچه که از چند سال قبل شروع به گسترش کرده‌اند همچنان موجی از نگرانی‌ها را در منطقه دامن زده است، در منطقه «جبل کندی» که زمانی جزو پیکره آبی دریاچه بود حالا شدت پیشروی ماسه‌های روان به قدری زیاد است که نیروهای منابع طبیعی امسال به جای کاشت نهال و بوته برای تثبیت شن‌های روان مجبور به ایجاد بادشکن برای جلوگیری از حرکت ماسه‌های روان شدند.

با وزش کوچکترین بادی، آسمان چنان رنگ سفید به خود می‌گیرد و ماسه و نمک به هوا بر می‌خیزد که بیابان‌های خوزستان و سیستان در اذهان تداعی می‌شود. در این میان مردان بی‌ادعای منابع طبیعی تا کیلومترها در حال ایجاد بادشکن هستند.برای دیدن پیکره آبی دریاچه باید تا مرکز جاده شهید کلانتری برویم اما در آنجا هم چندان خبری از آب نیست و عمق متوسط آب به حدود 30 سانتیمتر در کناره‌های پل شهید کلانتری می‌رسد ولی در عوض استان آذربایجان غربی با تولید 37 درصد سیب کشور و 35 درصد چغندرقند ایران رتبه نخست کشور را در تولید این دو محصول به خود اختصاص داده است.

شگفت آور اینکه بر اساس اعلام مسئولان جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی در رسانه‌ها، میزان تولید سیب در این استان که محصولی با نیاز آبی نسبتاً بالا محسوب می‌شود از 688 هزار تن در فاصله یکی دوسال به بیش از یک میلیون و 200هزار تن در حال حاضر رسیده است.در همین حال سخنگوی ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: وزرا مصوبات ستاد را اجرا نمی‌کنند. مسعود تجریشی دو روز قبل عدم همکاری دستگاه‌ها و کمبود اعتبارات را عامل عدم موفقیت ستاد معرفی می‌کند و می‌گوید: «هم اکنون جمع‌بندی ما این است که آب مصرفی کشاورزی را با اقدامات مدیریتی می‌توان کاهش داد ولی بعد از آن تنش وارد می‌شود بنابراین وزارت جهاد کشاورزی باید با کشاورزان وارد مذاکره شود که چه الگوی کشتی انجام دهند اما متأسفانه این بخش هم اکنون به عنوان یک چالش مطرح است. همین نقطه ضعف باعث شده طی دو سال، کشت چغندر قند از 29 هزار هکتار به 36 هزار هکتار برسد. سؤال این است که اگر جمع‌بندی حاکمیت این است که افزایش سطح زیر کشت محصولات آب‌بر به ضرر مردم و اقتصاد منطقه و دریاچه است چرا این اتفاق می‌افتد؟ چه عاملی باعث می‌شود وزارت نیرو برود پایین دست حسن لو 200 هکتار کشت آبی چغندر قند افزایش دهد؟»

تجریشی با بیان اینکه تاکنون فقط حدود 26 درصد اعتبارات ستاد احیا پرداخت شده می‌گوید: اواخر سال گذشته در گزارش محرمانه‌ای به آقای رئیس جمهوری اعلام کردیم که وزرای شما و دستگاه‌های اجرایی به تعهدات خود در قالب مصوبات ستاد احیا عمل نکرده و از آن تخطی کردند
@water_bio

@jolgeh_jonoobi

🛎 دست سفاهت پدران در جیب فرزندان رفاه مبتنی بر اضمحلال منابع ما را به کدام سو می‌برد؟

ناکامی امسال در حفظ سطح آب نشان می‌دهد به اقدامات پرسروصدای دولت روحانی برای احیای دریاچه هم، نباید دل بست. تجربه مرگ دریاچه آرال پیش‌روی ماست. آرالِ ویرانگر، از ارومیه کوچک‌تر و ذخیره نمکش به‌مراتب کمتر و اطرافش خیلی کم‌جمعیت‌تر بود.

 محمدحسین کریمی‌پور / پژوهشگر اقتصادی

دریاچه ارومیه 30 میلیارد مترمکعب، آب کم دارد. سطح آب، امروز نسبت به 1374 بیش از هشت متر افت کرده و دریاچه به سوی سیکل بدون بازگشت مرگ می‌شتابد. ناکامی امسال در حفظ سطح آب نشان می‌دهد به اقدامات پرسروصدای دولت روحانی برای احیای دریاچه هم، نباید دل بست. تجربه مرگ دریاچه آرال پیش‌روی ماست. آرالِ ویرانگر، از ارومیه کوچک‌تر و ذخیره نمکش به‌مراتب کمتر و اطرافش خیلی کم‌جمعیت‌تر بود. سونامی نمکی که در راه است با شمال‌غرب ایران و مناطقی از کردستان عراق و شرق ترکیه همان خواهد کرد که یک جنگ اتمی می‌تواند بکند.

بخش کوچک‌تر مساله، ناشی از تغییرات اقلیمی است که سبب شده بارش در این حوضه 18 درصد کاهش یافته، همزمان دما و در نتیجه تعریق افزایش یابد. در نتیجه پتانسیل تولید آب تجدیدپذیر حوضه از 9 /8 میلیارد مترمکعب به هفت میلیارد مترمکعب افت کرده است. اما بخش اعظم عدم تعادل، ناشی از اضافه‌برداشت از آب ورودی به دریاچه است.
@jolgeh_jonoobi
88 هزار حلقه چاه (شامل 40 هزار حلقه چاه غیرمجاز) و کلکسیونی از سدها و بندها، بدون لحاظ پتانسیل آبی حوضه، مشغول برداشت آب برای کشاورزی سنتی با بهره‌وری 34 درصد هستند. گسترش سطح زیر کشت آبی از 200 هزار هکتار در ابتدای انقلاب به 500 هزار هکتار، محتاج مصرف بیش از سه میلیارد مترمکعب آب بیشتر بود. غالب این گسترش در دهه 70 و 80 رخ می‌دهد. 

بدین‌سان به‌جای سالانه پنج میلیارد مترمکعب ورودی معمول، متوسط ورودی دریاچه در دو دهه اخیر، کمتر از 4 /2 میلیارد مترمکعب بوده است. کل ارزش خالص تولید کشاورزی این دشت در دهه 80 حدود 500 میلیارد تومان و با فرض دلار هزارتومانی 500 میلیون دلار بود. اگر 60 درصد این مبلغ را ناشی از اضافه‌مصرف غیرمجاز آب بدانیم و ارزش افزوده کشاورزی را 30 درصد فرض کنیم، منفعت سالانه مردم حوضه از این سوءمصرف فقط 90 میلیون دلار بوده است. قیصریه‌ای را برای دستمالی به آتش کشیده‌ایم!

حمله دریاچه در مراحل اولیه در جغرافیای «محیط نزدیک» اطرافش بر زندگی حدود شش میلیون نفر اثر می‌گذارد. در مرحله گسترده‌تر تهاجمِ نمک، ممکن است زندگی ده‌ها میلیون ایرانی-ترک-عرب و کرد ساکن در «محیط دور» از زنجان تا وان تا سلیمانیه و حتی دیرالزور، متاثر شود.

بگذارید برخی از نقاط هزینه را در «محیط نزدیک» با هم شناسایی و برایش تخمین‌های سردستی ارائه کنیم.

کاهش قیمت املاک: برای شش میلیون سکنه محیط نزدیک، 800 هزار واحد مسکونی با قیمت متوسط صد میلیون تومان فرض کنید. اگر با شروع مرگ‌ومیر نوزادان و بیماری‌های فراگیر مهاجرت پا بگیرد و مرغوبیت ملک مسکونی، نصف شود، با 10 میلیارد دلار خسارت روبه‌رو خواهیم بود

اگر قیمت سایر املاک خدماتی-صنعتی-عمومی را نصف خانه‌ها فرض کنیم، جمعاً زیانی معادل 15 میلیارد دلار خواهیم داشت.
@jolgeh_jonoobi

هزینه‌های درمانی: بر اساس تجارب آرال، باید فرض کرد، پنج درصد اهالی شش میلیون‌نفری به بیماری‌های حاد منجر به فوت یا از کارافتادگی دائم مبتلا می‌شوند. اگر هریک از این افراد محتاج فقط 100 روز بستری بیمارستانی به قیمت روزانه 300 هزار تومان باشند، هزینه‌ای بیش از دو میلیارد دلار خواهیم داشت. اگر برای مرگ یا از کارافتادگی هر انسان نصف دیه را به‌عنوان معادل اقتصادی فرض کنیم با یک هزینه هشت میلیارد‌دلاری روبه‌رو می‌شویم.

هزینه مهاجران: اگر نیمی از اهالی کوچ کنند و برای تامین اسکان، خدمات زیربنایی و اشتغال هر خانواده پنج‌نفره در محل جدید، فقط 100 میلیون تومان لازم باشد، 15 میلیارد دلار هزینه داریم.

همین سه مرکز هزینه، 40 میلیارد دلار روی دستمان می‌گذارند. هنوز هزینه ناشی از متروک ماندن زیربناها، افت تولید محلی، افت ارزش تولیدات طبیعت، کسادی گردشگری، تزلزل آذربایجان به‌عنوان یک مقومه مفهومی ایران، کاهش قدرت دفاعی، تشنجات محلی و درگیری محتمل با همسایگان را برآورد نکرده‌ایم. خسارات وارده در «محیط دور» (با جمعیتی پنج تا هشت برابر بیشتر) در مرحله پیشرفته تهاجم نمکی، به‌مراتب بزرگ‌تر خواهد بود.

آن کاسبی را که برای رسیدن به یک سکه منفعت دکانش را به باد فنا داده، خود را زیر بار 100 سکه تاوان ببرد، «سفیه» می‌خوانند. به بوروکراسی‌ای که برای تامین سالانه 90 میلیون دلار منفعت رعیت، حرث و نسل آذربایجان و کردستان را دم دهان اژدها بفرستد و ده‌ها میلیارد دلار هزینه گردن ملت بگذارد، چه باید گفت؟

ارومیه از آغاز تولد بشر، مرکز حیات در شمال‌غرب ایران و لنگر

تنظیم

اکوسیستم منطقه بوده است. بدون کسب منفعتی قابل اعتنا، ما در طول عمر فقط یک نسل آن را به یک مرکز عظیم مخاطره تبدیل کرده‌ایم که حیات نسل‌های آتی در آذربایجان، کردستان و همسایگان فرامرزی را تهدید می‌کند. ارومیه، تابلوی تمام‌نمای خطای استراتژیک ما آدم‌های پرمدعاست که داعیه اداره جهان را داریم.
@jolgeh_jonoobi
روضه منابع زیرزمینی آب ایران

منابع آب زیرزمینی ایران، صحنه تاراج وحشتناکی بوده است. نزدیک به نیمی از چاه‌های کشور، غیرمجاز حفر شده‌اند. در پاسداشت اصول پوپولیسم، وزارت نیرو و نهادهای نظارتی هم ساکت و ناظرند. منابع آبی دوسوم دشت‌های کشور در وضعیت بحرانی‌اند. بسیاری از این منابع مانند بینالود و همدان، چنان تخریب شده‌اند که امکان احیا ندارند. یعنی برخی از کهن‌ترین اقامتگاه‌های اقوام ایرانی را برای همیشه از قدرت میزبانی تمدن، سترون کرده‌ایم. اضافه‌برداشت تجمیعی کشور به رکورد جهانی 120 میلیارد مترمکعب رسیده است. این میزان آبی است که برای تولید 92 میلیون تن غلات با بهره‌وری نازل، به‌کار برده‌ایم.

اگر در 25 سال اخیر توانسته بودیم بهره‌وری نازل آب کشاورزی‌مان را به ترکیه و لبنان نزدیک و مثلاً به سطحی پنج درصد بهتر از امروز، ارتقا دهیم یا سالانه چهار میلیون تن غله (بگو سالی به قیمت یک میلیارد دلار معادل با ارزش افزوده تولید محلی 200 میلیون دلار در سال) کمتر تولید و به‌جایش واردات کرده بودیم، امروز این اضافه‌برداشت موحش، ارکان کشور را به لرزه درنیاورده بود. یا اگر با قیمت‌گذاری مصنوعی زمینه اتلاف عظیم نان را نیافریده بودیم، مصرف غلات سالانه قریب دو میلیون تن کمتر بود و نیمی از این اضافه‌برداشت آب وجود نداشت. بدون حساب‌وکتاب و آماده‌سازی زمینه کار، دنبال سراب خودکفایی غلات رفتیم، بدان خیال که امنیتِ غذاییِ خوداتکا داشته باشیم. نه‌تنها امنیت آبی را از دست دادیم، بلکه اگر روزی محاصره شویم، دیگر فاقد پتانسیل آبی مکفی برای تولید داخلی غلات کافی هستیم. کشوری برای نسل آینده به ارث می‌گذاریم که فاقد امنیت آبی است و در امنیت غذایی به قهقرا رفته است.

در سایر چالش‌های کشور هم رد پای همین نوع حکمرانی سر به هوا دیده می‌شود. آن که می‌گوید کشورداری ما بر اساس دست کردن در جیب آیندگان بوده، راست می‌گوید. طرفه آنکه آنچه از پسران و دختران‌مان دزدیده‌ایم را به باد داده‌ایم. دزد خوب و عاقلی هم نبوده‌ایم. بین خساراتی که به خود و آیندگان زده‌ایم و منافعی که برده‌ایم، تناسبی وجود ندارد.

قرآن مجید فرموده: اموال‌تان را که خداوند مایه قوام و (تامین زندگی) شما قرار داده به سفیهان ندهید. سوره نساء، آیه 5

راست گفت پروردگار عالمیان! 

@jolgeh_jonoobi

👆👆👆
ببینیم و بیاموزیم و از تکرار اشتباه بپرهیزیم...

👆👆👆

⚠️⚠️⚠️⛔️⛔️⛔️

▪️ تخریب ؛ نابودی و ویرانی دریاچه ارومیه و بدنبال آن تشکیل ستادی تحت عنوان :
" ستاد احیای دریاچه ارومیه " بخشی کوچک از مظاهر بارز عملکرد و تخریب های ویران گر حاکمیت شوم
" پوپولیسم مهندسی - تکنوکراتی "
بر تمام تصمیم گیری ها؛ برنامه ریزی ها در سه دهه اخیر است؛

▪️ آنچه ما بارها از خسارات و تخریب های حاکمیت:
"پوپولیسم شوم مهندسی- تکنوکراتی " سخن گفتیم؛ اکنون مظاهر تخریب ها؛ روز به روز آشکارتر می شود و زیست بوم و اقتصاد کشور را در معرض انواع تهدیدهای بیشتری قرار داده است؛

▪️ آرشیوهای گزارش های خبری صدا و سیمای ایران در ۲۸ سال گذشته حاوی ادعاها و سخنانی است جمعی از شخصیت ها و چهره های موثر و تعیین کننده در تحمیل و نفوذ پروژه های ویران گر را در شش برنامه توسعه اقتصادی- اجتماعی بوضوح معرفی و نشان میدهد؛ این آرشیوها مهمترین اسنادی است که میتواند در معرض قضاوت عموم قرار گیرند؛ و در مراجع نظارتی و قضایی مورد تعقیب و رسیدگی قرار گیرد؛ ولی آنچه مهمتر است پیشگیری از ادامه حضور این پدیده در ساختار تصمیم گیری و برنامه ریزی های آتی است؛

▪️ تا حاکمیت " پوپولیسم مهندسی- تکنوکراتی " بر برنامه های توسعه اقتصادی - اجتماعی کشور استمرار داشته باشد ؛ باید همچنان در انتظار تباه شدن منابع مالی و سرمایه های ملی ؛ در مسیر تخریب بیشتر بود؛

▪️ سردمداران این نوع پوپولیسم آگاهانه و عامدانه می دانند که تخریب های آنها چه فجایعی را در پیش روی ملت ایران قرار خواهد داد که بطور مکرر از نابودی تمدن هفت هزار ساله ایران و کوچ اجباری مردم ایران سخن می گویند...
➿➿➿➿