💂
@Qaraqalpaqsha💂:
INSAN HAQQINDA QIZIQALI FAKTLER
1) Dúnyada hár bir insan biytakrar, milliy bir shíg'armadír. Hátte, barmaq izleri bir-birine tolíq tuwrí keletug'ín eki adamdí ushratíw múmkun emes.
2) Insan tínísh halda bir minutta 12 - 20 márte dem alíp,400 litr kislorod ti qabíl qíladí.
3) Insán tuwrí sízíq síza alatug'ín jalg'íz jánját.
4) Ortasha ómir kóretug'ín insan shashlaríníñ uzínlíg'ín qossaq 725 kilometrdi quraydí eken.
5) Aq shashlí kisilerdiñ saqalí qara shashlí kisilerdikine qarag'anda tezrek ósedi.
6) Insan kúlgeninde adamníñ 17 múshesi iske túsedi.
7) Eñ jug'ímlí kesellik esnewdir.
8) Insan DNKsi 80 000 genlerden ibarat.
9) Erkekler 130 sm den, hayallar 120 sm den pás bolsa, irgejeyli esaplanadí.
10) Insan júreginiñ ortasha awírlíg'í erkeklerde 260 gramm hayallarda bolsa 253 grammdí quraydí.Jañadan tuwílg'an náresteniñ júreginiñ awírlíg'í 18 - 20 gramm átrapínda boladí.
11) Dúnyada maqtawdí jaqtírmaytug'ín insanníñ ózi joq.
12) Insanníñ hár bir barmag'í ómiri dawamínda ortasha 25 million márte búgiledi.
13) Insan júregi kólemi oníñ mushí menen teñ, awírlíg'í bolsa ortasha adamda 220 - 260 grammdí quraydí.
14) Insan organí quramínda barí-jog'í 4 turli mineral zat bar. Bular: apatit, aragonit, kalsit hám kristobalit.
15) Insan míyí dúnyadag'í hámme telefonlar birden shíñg'írlag'anínan kóre kóprek elektr impulsí islep shíg'aradí.
16) Kúshli jaqtílíq tásirinde insan kózi buldírlasadí, buní gór soqírlíq dep ataydí.
17) Insan organizminde jasaytug'ín bakteriyalardíñ uluwma awírlíg'í 2 kilogrammdí quraydí.
18) Insan míyínda bir minut ishinde 100 000 ximiyalíq reakciya gúzetiledi.
19) Náresteler dize qapqaqlarísíz tuwíladí. Olar 2 - 6 jas ishinde payda boladí.
20) Insan denesindegi hámme tamírlardí jalg'asaq, 100 míñnan 160 míñ kilometrge shekem uzínlíqta boladí.
21) Insan tuwílg'anínda míyíndag'í kletkalar saní ortasha 14 milliardqa jaqín boladí. Bul san ómíriniñ aqírína shekemóspeydi, kersinshe, jas 25 ten ótkennen keyin, kúnine 100 000 danag'a shekem kemeyedi. Bir minut kitap oqíg'anda míydag'í ortasha 70 dana kletka nabít bolar eken. 40 jastan keyin míyda júdá úlken ózgeris gúzetiledi, jog'altílíw keskin asadí. Neyronlar (nerv kletkalarí) quríp baslaydí hám míy kólemi tarayadí.
22) Insan jiñishke ishekleri uzínlíg'í ómiri dawamínda 2,5 metrge shekem ósedi. Dúnyadan kóz jumg'an waqítta, bulshíq etler bosasíwí nátiyjesinde oníñ jiñishke ishekleri 6 metrge shekem sozíladí.
23) Insanda 2 millionnan artíq teri bezleri bar. Orta jaslí kisiden bir litr ter shíg'íwí aqíbetinde 540 Kilokaloriya jog'atíladí. Erkekler hayallarg'a qaraganda 40% kobirek ter jog'altadí.
24) Insanníñ oñ ókpesi sheptegisine qarag'anda kobirek hawa jaylasadí.
25) Úlken jastag'í kisiler bir kúnde ortasha 23000 márte nápes (dem) aladí.
26) Hayal organizmi ómiri dawamínda 7 milliong'a jaqín tuqím (tól) kletkalarín islep shíg'aradí.
27) Insan kózi 10 000 000 dan artíq reñdi parqlay alatug'ín jánzat.
28) Insan awízínda 40 000 g'a jaqín bakteriya jasaydí.
29) Papafobiya Rim Papasínan qorqíw keselligi.
30) Kózdi ashíp túshkiriw múmkun emes.
31) Insan omírtqasí 33 yáki 34 bólek súyekshelerden turadí.
32) Hayallar erkeklerge qarag'anda 2 márte kop uyqisi keledi eken.
33) Insan organizmindegi eñ kúshli múskul bul til.
34) Insan organizminde 2000 g'a jaqín dám biliw reseptorlarí bar.
35) Messtopotamiyada vrach qaramag'índag'í adam qaytís bolsa, sol vrachtí da qatíl etken. Kózi kórmey qolsa, oní da gór qílg'an.
36) Jaña tuwílg'an nárestede 300 dana súyek bar boladí. Úlkeygen son, súyekler saní barí-jog'í 206 dananí quraydí.
37) Insan denesindegi maylardíñ mug'darí jeti bolek sabín islep shíg'aríwg'a g'ana jetedi.
38) Insan denesindegi nerv toqímalarí sekundína 90 metr ótkeziwsheñlikke iye.
39) Shashtíñ qalíñlíg'í sabín góbiginiñ qalíñlíg'ínan 5 000 márte úlken.
40) Bir jílda insan júregi 36 800 000 márte uradí.
41) Insan súyekleriniñ teñ yarím bolegi bileklerinde ha'm tabanlarínda jaylasqan.
42) Orta ásir vrachlarí diagnoz qoyíwg'a ekilengeninde sifilis keselligin bahana qílg'an
43) Kók kózli kisiler basqalarg'a qarag'anda sezgirrek boladí.
44) Qol t