دکتر شهابی

بسم الله الرحمن الرحیم
دوشنبه ۱۹ / ۹ / ۹۷
را با قرآن کریم آغاز می کنیم :

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

وَ اِذ تَاَذَّنَ رَبُّکُم لَئِن شَکَرتُم لَاَزيدَنَّکُم وَ لَئِن کَفَرتُم اِنَّ عَذابى لَشَديدٌ ( ۷ )

و ( همچنین به خاطر بیاورید ) هنگامی را که پروردگارتان اعلام داشت : اگر شکر گزاری کنید ( نعمت خود را ) بر شما خواهم افزود . اگر ناسپاسی کنید ، مجازاتم شدید است !
آیه ۷ سوره ابراهیم

یادآوری :

در آیه فوق به یک اصل مهم در زندگی بشر در طول تاریخ اشاره می کند و اعلام می دارد که به خاطر بیاورید که پروردگار شما اعلام کرده ، اگر شکر نعمت های مرا بجا آورید ، من به طور قطع ، نعمت های شما را افزون می کنم . اگر کفران هم کنید ، عذاب و مجازات من شدید است . این آیه ممکن است دنباله کلام موسی به بنی اسرائیل باشد که آن ها را در برابر آن نجات و پیروزی و نعمت های فراوان ، دعوت به شکرگزاری کرد ، و وعده فزونی نعمت به آن ها داد . در صورت کفران هم ، تهدید به عذاب نمود ! همچنین ممکن است که این یک جمله مستقل ، و خطاب به مسلمانان بوده باشد . البته هر طور که باشد ، از نظر نتیجه ، چندان تفاوت ندارد ، زیرا اگر خطاب به بنی اسرائیل هم باشد ، به عنوان درسی سازنده برای ما در قرآن مجید آمده است . نکته ای که باید به آن توجه شود این است که در مورد شکر نعمت ، قرآن مجید با صراحت می گوید که مسلماً نعمتم را بر شما افزون خواهم کرد . اما در مورد کفران نعمت ، نمی گوید شما را مجازات می کنم ، بلکه تنها می گوید که عذاب من شدید است . این تفاوت ، نشان دهنده لطف بی نهایت پروردگار به بندگان است .
این مسأله در حقیقت یک درس اخلاقی برای انسان است که توجه داشته باشد که روابط اجتماعی ، روابطی دو طرفه است . به این معنی که از هر کس همان اندازه انتظار داشته باشیم که انتظارات او را برآورده می کنیم . توقع باید دو طرفه باشد . باید در زندگی بکوشیم که اگر کسی قدمی برایمان برداشت ، خود را موظف بدانیم که حداقل قدمی برایش برداریم . البته اگر کسی به ما جفایی روا داشت ، می توانیم از روی بزرگواری نسبت به او گذشت کنیم و آن را نادیده بگیریم . ولی اگر مطابق این آیه نیز رفتار کنیم ، کار خطایی مرتکب نشده ایم . در هر صورت باید توجه داشته باشیم که همیشه شاکر نعمت های خدا بوده و این شعر را آویزه گوش کنیم که :
شکر نعمت ، نعمتت افزون کند
کفر ، نعمت از کَفَت بیرون کند
از خداوند می خواهیم که در همه حال ما را شاکر نعمت های خودش گردانیده ، از درگاهش مسئلت می نماییم که مصلحین و رهبران جامعه را طوری هدایت فرماید که در گفتار و کردار خویش ، مروج قدرشناسی ، شکرگزاری و رعایت روابط درست اجتماعی بوده ، اجتماع و مردم را به مردانگی ، مروت ، دستگیری از نیازمندان ، توجه به اقشار فرودست و انفاق در راه خدا ، تشویق و ترغیب نمایند .
ایامتان به کام ، عاقبتتان ختم به خیر .
التماس دعا .

بسم الله الرحمن الرحیم
یک شنبه ۱۸ / ۹ / ۹۷
را با قرآن کریم آغاز می کنیم :

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

وَ اِذ قالَ موسى لِقَومِهِ اذکُرُوا نِعمَةَ اللهِ عَلَيکُم اِذ اَنجاکُم مِن آلِ فِرعَونَ يَسُومُونَکُم سُوءَ العَذابِ وَ يُذَبِِّحُونَ اَبناءَ کُم وَ يَستَحيُونَ نِساءَ کُم وَ فى ذالِکُم بَلاءٌ مِن رَبِِّکُم عَظيمٌ ( ۶ )

و ( به خاطر بیاور ) هنگامی را که موسی به قومش گفت : نعمت خدا را بر خود به یاد داشته باشید . زمانی که شما را از ( چنگال ) آل فرعون رهایی بخشید . همان ها که شما را به بدترین وجهی عذاب می کردند . پسرانتان را سر می بریدند ، و زنانتان را ( برای خدمتگاری ) زنده می گذاشتند . در این ، آزمایش بزرگی از طرف پروردگارتان برای شما بود !
آیه ۶ سوره ابراهیم

یادآوری :

در آیه فوق به یکی از ایام الله و روزهای درخشان و پرباری که در تاریخ بنی اسرائیل وجود داشته ، و ذکر آن تذکری برای مسلمانان است ، اشاره کرده و می گوید : به خاطر بیاورید هنگامی را که موسی به قوم خود گفت : نعمت خدا را متذکر شوید ، آن زمان که شما را از چنگال آل فرعون رهایی بخشید . بلافاصله نیز برای این که به آن ها یادآوری کند که فرعونیان چه گروهی بودند ، متذکر می شود که آن قوم بی رحمی که بدترین عذاب را بر شما تحمیل می کردند . به این صورت که پسرانتان را سر می بریدند ، و زنانتان را برای خدمت و کنیزی زنده نگه می داشتند . لذا است که در ادامه آیه می فرماید که این آزمایش بزرگی از پروردگارتان برای شما بود .
این نکته را نیز باید متذکر شویم که چه روزی از این پر برکت تر ، که شر جمعیت خودکامه و سنگدل و استعمارگر را از سر شما کوتاه کرد . همان ها که بزرگ ترین جنایت را در حق شما قائل می شدند . چه جنایتی از این برتر که پسران شما را همچون حیوانات سر می بریدند ( توجه داشته باشیم که قرآن تعبیر به ذبح می کند ، نه قتل ) . از این مهم تر نوامیس شما به صورت کنیزانی در چنگال دشمن بی آزرم بودند .
این را باید در نظر داشته باشیم که نه تنها در مورد بنی اسرائیل ، که در مورد همه اقوام و ملت ها ، روز رسیدنشان به آزادی و استقلال ، و کوتاه شدن دست طاغوت ها ، از ایام الله است که باید همواره آن را به خاطر داشته باشند . خاطره ای که توجه به آن ، از ارتجاع و بازگشت به وضع گذشته ، آن ها را حفظ می کند .
البته باید توجه داشته باشیم که رها شدن از دست طاغوت یک مسأله است ، و بنیان نهادن حکومتی بر اساس حرکتی که انجام داده ایم مسأله ای دیگر است که باید در تحلیل ها از هم تفکیک شود .
از خداوند می خواهیم که ما را شاکر نعمت های خودش قرار داده ، از درگاهش مسئلت می نماییم که مصلحین و رهبران جامعه را طوری هدایت فرماید که در گفتار و کردار خویش ، مروج حریت و آزادگی بوده ، اجتماع و مردم را از تندروی و خارج شدن از جاده انصاف و مردانگی ، بر حذر دارند .
ایامتان به کام ، عاقبتتان ختم به خیر .
التماس دعا .

بسم الله الرحمن الرحیم
شنبه ۱۷ / ۹ / ۹۷
را با قرآن کریم آغاز می کنیم :

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

وَ ما اَرسَلنا مِن رَسُولٍ اِلّا بِلِسانِ قَومِهِ لِيُبَيِِّنَ لَهُم فَيُضِلُّ اللهُ مَن يَشآءُ وَ يَهدى مَن يَشآءُ وَ هُوَ العَزيزُ الحَکيمُ ( ۴ )

ما هیچ پیامبری را ، جز به زبان قومش ، نفرستادیم ، تا ( حقایق را ) برای آن ها آشکار سازد . سپس خدا هر کس را بخواهد ( و مستحق بداند ) گمراه ، و هر کس را بخواهد ( و شایسته بداند ) هدایت می کند . او توانا و حکیم است .
آیه ۴ سوره ابراهیم

یادآوری :

در آیه فوق به روشنی این نکته را متذکر می شود که همه پیامبران الهی با زبان قومشان فرستاده شده اند . دلیل مسأله نیز این است که پیامبران در درجه اول با قوم خود تماس داشتند ، بنابراین ، پیامبر باید به زبان آن ها سخن بگوید ، تا حقایق را به روشنی برایشان آشکار سازد . در حقیقت دعوت پیامبران معمولاً از طریق یک اثر مرموز و ناشناخته در قلوب پیروانشان منعکس نمی شد ، بلکه از طریق تبیین و روشنگری و تعلیم و تربیت ، با همان زبان معمولی و رایج صورت می گرفته است . آیه سپس اضافه می کند که بعد از تبیین دعوت الهی برای آن ها ، خداوند هر کس را بخواهد گمراه می کند ، و هر کس را بخواهد هدایت می نماید . در اینجا اشاره آیه به این نکته است که هدایت و ضلالت در نهایت امر ، کار پیامبران نیست . کار پیامبران ابلاغ و تبیین است . این خداوند است که راهنمایی واقعی بندگانش را در دست دارد . البته برای این که تصور نشود معنی این سخن ، جبر و الزام و سلب آزادی بشر است ، بلافاصله اضافه می کند که او عزیز و حکیم است .
خداوند تبارک و تعالی به مقتضای عزت و قدرتش ، بر هر چیز توانا است ، و هیچ کس را تاب مقاومت در برابر اراده او نیست .البته باید توجه داشته باشیم که پروردگار یکتا به مقتضای حکمتش ، بی جهت و بی دلیل کسی را هدایت ، و یا کسی را گمراه نمی سازد ، بلکه گام های نخستین با نهایت آزادی اراده در راه سیر الی الله از ناحیه بندگان برداشته می شود ، سپس نور هدایت و فیض حق ، بر قلب آن ها می تابد . همچنین آن ها که با لجاجت و تعصب و دشمنی با حق ، و غوطه ور شدن در شهوات و آلوده شدن به ظلم و ستم ، شایستگی هدایت را از خود سلب کرده اند ، از فیض صراط مستقیم الهی محروم بوده ، و در وادی ضلالت ، گمراه می شوند . اگر بخواهیم تمام این مسائل را در یک جمله خلاصه کنیم این می شود که :
" سر چشمه هدایت و ضلالت به دست خود ما است . "
از خداوند می خواهیم که ما را از جمله هدایت شدگان قرار داده ، از درگاهش مسئلت می نماییم که مصلحین و رهبران جامعه را طوری هدایت فرماید که در گفتار و کردار خویش ، مروج دوری از شهوات و آلوده نشدن به مظاهر دنیایی بوده ، اجتماع و مردم را به پرهیزگاری و دوری از ظلم و ستم ، تشویق و ترغیب نمایند .
ایامتان به کام ، عاقبتتان ختم به خیر .
التماس دعا .

بسم الله الرحمن الرحیم
جمعه ۱۶ / ۹ / ۹۷
را با قرآن کریم آغاز می کنیم :

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

اَلَّذينَ يَستَحِبُّونَ الحَياةَ الدُّنيا عَلَى الآخِرَةِ وَ يَصُدُّونَ عَن سَبيلِ اللهِ وَ يَبغُونَها عِوَجاً اوُلائِکَ فى ضَلالٍ بَعيدٍ ( ۳ )

همان ها که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح می دهند ، و ( مردم را ) از راه خدا باز می دارند ، و می خواهند راه حق را منحرف سازند ، آن ها در گمراهی دوری هستند .
آیه ۳ سوره ابراهیم

یادآوری :

در آیه فوق ، بلافاصله کافران را معرفی می کند و با سه قسمت از صفات آن ها ، وضعشان را مشخص می سازد ، به طوری که هر کس در اولین برخورد بتواند آن ها را بشناسد . صفاتی که این آیه برای کافران بر می شمرد ، عبارتند از :
۱ - آن ها کسانی هستند که زندگی پست این جهان را ، بر زندگی آخرت مقدم می شمرند .
۲ - به خاطر همین روحیه ، ایمان ، حق طلبی ، عدالت جویی ، شرف ، آزادگی و سربلندی ، که از ویژگی های علاقمندان به زندگی جهان دیگر است را ، فدای منافع پست ، شهوات و هوس های خود می سازند .
۳ - آن ها به این مقدار هم قانع نیستند ، بلکه علاوه بر گمراهی خودشان ، سعی در گمراه ساختن دیگران هم دارند . آیه در مورد این صفت کافران می گوید : آن ها مردم را از راه خدا باز می دارند . در حقیقت ، آن ها در برابر راه خداوند که راه فطرت است و انسان می تواند با پای خود آن را طی کند ، سد و مانع های گوناگون ایجاد می کنند ، هوس ها را زینت می دهند ، مردم را تشویق به گناه می نمایند ، و از درستی و پاکی می ترسانند . ولی کار آن ها تنها ایجاد سد و مانع در راه خدا نیست ، بلکه علاوه بر آن ، سعی می کنند آن را دگرگون نشان دهند !
در واقع آن ها با تمام قوا می کوشند تا دیگران را همرنگ خود ، و هم مسلک خویش سازند . به همین دلیل ، سعی دارند که راه مستقیم الهی را کج کنند ، و با افزودن خرافات ، انواع تحریف ها ، و ابداع سنت های زشت و کثیف ، به این هدف برسند . روشن است که چنین افرادی با داشتن این صفات و اعمال ، در گمراهی بسیار دوری هستند .
این گمراهی به دلیل دور بودن از راه راست الهی ، باز گشتی نداشته ، و یا به آسانی امکان پذیر نیست . ولی آن ها باید بدانند که همه این ها محصول اعمال خود آن ها است !
از خداوند می خواهیم که ما را عامل به احکام الهی قرار داده ، از درگاهش مسئلت می نماییم که مصلحین و رهبران جامعه را طوری هدایت فرماید که در گفتار و کردار خویش ، مروج دوری از خرافات و تحریف راه حق بوده ، اجتماع و مردم را از پشت کردن به صراط مستقیم ، و احتراز از ابداع سنت های زشت و غلط ، بر حذر دارند .
ایامتان به کام ، عاقبتتان ختم به خیر .
التماس دعا .