کانال رسمی پویافکر

تحلیل مناسبات تاریخی در نقد روایات خشونت‌آمیز مهدوی
در برخی روایات اسلامی در موضوع مهدویت، رفتارهای خشونت‌آمیزی به موعود آخرالزمان نسبت داده شده است. بررسی برخی از این روایات نشان می‌دهد که بسیاری از جریان‌ها، فرقه‌ها و همین ‌طور رئوس قدرت از مفهوم مهدویت برای ایجاد مشروعیت و مقبولیت خود استفاده کرده‌اند. کار به همین‌ جا خاتمه نیافته، بلکه گزاره‌هایی در راستای اهدافشان تولید شده و طی زمان با روایات مهدوی خلط شده است، گزاره‌هایی که در عموم آن‌ها جنگ، قیام و کشتار در راستای غلبه بر رقیب شاخص و برجسته است. در این مقاله، ضمن بیان برخی شواهد بر ادعایش، به بررسی روایتی پرداخته شده است که در آن کشتار رعب‌انگیزی صورت می‌گیرد و هزاران نفر از فرقۀ بُتریه به تیغ قهر موعود کشته می‌شوند. بررسی اِسناد و متن روایت به‌خوبی نشان می‌دهد که این گزارش منعکس‌کنندۀ اوضاع کوفه در قرن دوم و اختلافات فرقه‌ای است. راوی این روایتِ ضعیف از سران فرقۀ جارودیه است. بُتریه و جارودیه دو انشعاب از زیدیه است که میان آن‌ها دشمنی زیادی وجود داشت تا جایی که یکدیگر را لعن نیز می‌کردند. گویی راویان، در کنار لعن‌ونفرین کردن فرقه‌های رقیب، کینۀ خود را نسبت به یکدیگر در قالب جنگ بی‌رحمانه‌ای صورت‌بندی کرده و آن را به قائم(ع) نسبت داده‌اند. این روایت و روایاتی مشابه آن‌ برساختۀ نیازهای اجتماعی و خصومت‌های طرفین نزاع است که در آن‌ها از امری مربوط به آینده استفادۀ ابزاری شده است. اینک چنین روایاتی در منابع ما وجود دارد و خواننده بدون آگاهی از آن مناسبات تاریخی همۀ این جنگ‌های خشونت‌آمیز را به حساب مهدی موعود می‌گذارد.
واژگان کلیدی: زیدیه، بُتریه، جارودیه، خشونت، مهدی(ع)، روایات اسلامی.


#همایش_اندیشه_منجی‌گرایی
#چکیده_سخنرانی
#پژوهشکده_پویافکر


https://www.instagram.com/pooyafekr

@pooyafekr

مطالعه تطبیقی حکایت حضرت نرجس مادر امام زمان علیه السلام

در مورد بسیاری از موضوعات دینی که به نظر می رسد "پژوهشهای کلاسیک" به بن بست و بلوغ نهایی خود رسیده اند، "مطالعات تطبیقی" باب بسته پژوهش را به ناگاه می گشاید و افق های وسیع و جدیدی را در برابر پژوهشگران نمایان می سازد که هنوز بکر و دست ناخورده است.
یک مطالعه موردی از این قبیل، از ده سال پیش توسط "موسسه مطالعات بین ادیانی بشارات" شکل گرفته که هنوز هم ادامه دارد. موضوع این مطالعه بررسی تطبیقی "حکایت مبسوط حضرت نرجس، مادر امام عصر(ع)" است که در سه منبع کهن روایی نقل شده است.
در طی این مطالعه به جهت درونمایه ی روایت که مرتبط با روم مسیحی و خانواده سلطنتی آن در قرن نه میلادی است، بررسی عناصر حکایت در منابع رومی و مسیحی آغاز گردیده و علاوه بر اینکه شواهد متعددی بر صدق حکایت پیدا گشته، برخی زوایای پنهان داستان نیز آشکار شده است.
موسسه بشارات، برنامه گسترده ای برای انتشار نتیجه تحقیقات خود در این زمینه طی 16 مقاله در نشریات معتبر بین المللی داشته که از آن میان چهار مقاله در سال گذشته انتشار یافته است.
گزارشی از نویافته های این موسسه درباره حکایت حضرت نرجس به مناسبت ولادت امام عصر تقدیم حضور دانش دوستان گرامی خواهد شد.



#همایش_اندیشه_منجی‌گرایی
#چکیده_سخنرانی
#پژوهشکده_پویافکر


https://www.instagram.com/pooyafekr

@pooyafekr

مهدویت و باور پذیری عقلانی

فرض کنیم با یک فرد مسلمان شیعه مواجهیم که تقریبا با همه اصول کلیدی دین اسلام به بیان شیعی آن آشناست و همه را به رسمیت میشناسد و فهمی از دین دارد که با ملازمات عصر مدرن هماهنگ است با این تفاوت که این شخص هیچ چیز از موضوع مهدویت نمی داند و اساسا یک کلمه در این مورد نشنیده و نخوانده است (این نمونه طبیعتا کاملا فرضی است). حال پرسش این است که اگر به این شخص، باور مهدویت به عنوان یکی از باورهای شیعی اضافه شود آیا این شخص کماکان می تواند بدون احساس تناقض و چالش ذهنی وعملی زندگی کند؟ و آیا باور به مهدویت کمکی به زندگی او می کند و زندگی شناختی و عملی او را ارتقا می دهد؟ به عبارت دیگر آیا صرف نظر از استدلالهای مبتنی بر روایات می توان بیانی از مهدویت ارایه نمود که برای هر انسان که در عصر مدرن زندگی می کند، نه تنها باور پذیر باشد بلکه به او در یک زندگی فعال در عصر مدرن کمک کند؟ در این گفتار، تلاش می کنم چنین بیانی از مهدویت ارایه کنم....


#همایش_اندیشه_منجی‌گرایی
#چکیده_سخنرانی
#پژوهشکده_پویافکر

https://www.instagram.com/pooyafekr

@pooyafekr