Minimalizm


Kanal geosi va tili: Butun dunyo, O‘zbekcha


Kanalni "minimalizm"ga aloqasi yoʻq 🌚
Faqat o'rganganlarimni, tushunganlarimni, o'z fikrlarim va g'oyalarimni yozaman.
Kanaldagi asosiy mavzular:
• Kvant fizikasi
• Astronomiya va astrofizika
• Fizika
• Boshqa mavzular
Admin: @HexaGonical

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Kanal geosi va tili
Butun dunyo, O‘zbekcha
Statistika
Postlar filtri


3 soatlik toʻliq ko'rib bo'lmadim, ammo yaxshi tushuntirilgan (inglizcha 🙂)




Tasavvur qil, men koinotda qolib ketdim, qo'limda uzun ipga bogʻlangan koptok bor. Men ip va arqonni qo'yib yubormasdan tezligimni oshirib, koinot boʻylab sayohat qilishim mumkinmi?
So‘rovnoma
  •   Ha, ipdagi koptokni ortga otasiz va oldinga siljib, koptokni yana qaytib olasiz (sekin asta).
  •   Yoʻq, buni iloji yoʻq.
14 ta ovoz


Hammasi nazariy jihatdan.


Ya'ni diagramma boʻyicha va mening tushunishim bo'yicha, agar yorugʻlik tezligidan katta tezlikda qora tuynuk ichkarisiga kirib ketsangiz, parallel olamga tushib qolasiz.

192 0 0 14 11



Ammo agar siz oʻng tarafga yorugʻlik tezligidan oshib harakat qilsangiz (ya'ni grafik boʻyicha chapga 45°+ burchakda chiziq tortsangiz, unda siz qora tuynukka kirib, singulyarlikka yaqinlashasiz, ammo borib yetmasdan parallel olamga tushib qolasiz.




Endi bu yerda ham tepadagi qoidalarga bo'y suniladi, siz 45° dan oshib harakat qila olmaysiz. Agar siz "Horizon" (Gorizont) chiziqidan o'tib qora tuynukka tushub ketgan bo'lsangiz, oʻngga qarab shuncha chiqib keta olmaysiz, chunki siz 45° dan katta burchakda harakat qilgan bo'lasiz, va yorugʻlik tezligidan oshib ketasiz, bu esa mumkin emas. Vaqt o'tishi bilan oldingi harakat qilib, zig-zag chiziqqa yetib borasiz, bu qora quynuk markazi hisoblanadi, ya'ni singulyarlik.

Chap tarafda chiziq narsa, u yerda parallel olam bor. Agar siz 45° dan katta burchakda harakat qilib (grafik ichida), yorugʻlik tezligidan katta tezlikda oʻng tarafga harakat qilsangiz qora tuynukdan chiqib ketasiz




Bunda ham "time" deb belgilangan vertikal (|) chiziq vaqtni, "space" deb nomlangani esa fazoni bildiradi.

Siz qancha "time" chizig'i bo'yicha yuqoriga hakaratlansangiz, shuncha vaqt o'tadi, "space" bo'yicha qancha harakat qilsangiz, shuncha masofani bosib oʻtasiz. Siz "time" bo'yicha qisqa masofani bosib o'tsangiz (ozgina yuqoriga ko'tarilsangiz) va "space" chizig'i bo'yicha shuncha katta chiziqda harakat qilsangiz, sizni tezligingiz katta boʻladi. Tezlik chegaralangan, eng katta tezlik 300 000 km/sek bo'lgani uchun siz bunda ham 45° dan oshib keta olmaysiz. Yana oʻsha konus ichida harakat qila olasiz xolos.

Pastda esa o'tmish, tepada kelajak vaqt berilgan.




Buni nomi "Light cone" deyiladi.

Konussimon shaklga ega. O'rtadagi gorizontal chiziq (–) fazoni angaltdi. O'rtadagi qizil nuqta esa sizni fazoda, hozirgi vaqtda turgan joyingiz va vaqtingizni ko'rsatadi.

O'rtadagi vertikal chiziq (|) esa vaqtni ifodalaydi. Qancha tepaga chiqsangiz, shuncha vaqt o'tgan boʻladi. Pastga bora olmaysiz, chunki u oʻtmish, siz o'tmishga qayta olmaysiz, shuning uchun pastga zarracha ham harakat qila olmaysiz.

Bunda tashqari siz ikkita konussimon sariq shakldan ham chiqib keta olmaysiz. Buning sababi yorugʻlik tezligida. Siz yorugʻlik tezligida harakat qilsangiz sariq chiziqda tepaga harakat qilasiz. Ammo chiqib keta olmaysiz. Tinch turgan jism esa shunchaki tepaga harakat qiladi.

Xullas kalom, siz sariq chiziqdan chiqa olmaysiz.




Bilim – bu malumotlar.

Intellekt – bu oʻsha malumotlarni bogʻlashni o'rganish.

Bogʻlash uchun eng muhim qurol bu tasavvur. Enshteyn shuning uchun ham "tasavvur bilimdan muhimroq" degan.

242 0 2 21 15

Piksellar


"Kvant piksellashishi" konsepsiyaga koʻra, biz dunyoni diskret boʻlgan fazodan tashkil topgan deya olamiz, ya'ni butun dunyo kompyuter va telefoningizdagi piksellar kabi fazoda joylashgan puksellardan iborat.


Agar uzunlik ham kvant darajasida kvantlashgan (ya'ni diskret, bo'lak-bo'lak) boʻlsa, unda bizning dunyo piskellardan iboratmi? 😶

Yana bitta savol, agar eng kichik uzunlik ma'lum boʻlsa, unda eng kichik hajm ham bormi? Plank uzunligining kub darajasi, plank hajmini keltirib chiqaradimi? Agar shunday boʻlsa, demak dunyo kub shaklidagi plank hajmlaridan iboratmi? Ya'ni kub piksellardan iborat dunyo?


Eng kichik uzunlik

Koinotdagi eng kichik uzunlik bu Plank uzunligi boʻlib, u 1.6×10^-35 m.

Eng kichik vaqt

Koinotdagi o'tishi mumkin boʻlgan eng kichik vaqt esa bu Plank vaqti.


Bu shuni anglatadiki, bunday masofadan kichik masofalarda deyarli hech narsa bo'lmaydi, yoki deyarli hisobga olinmaydi. Yoki plank vaqtidan qisqa vaqt davomiyligi mavjud emas yoki hisobga olinmaydi. Yorugʻlik zarrachasining bitta plank vaqtida bosib oʻtgan vaqti plank uzunligiga teng.


Bu gʻoya (yorugʻlikning boʻlaklarga ajralishi) Plankning gʻoyasi edi. Aynan shu olimni kvant fizikasining otasi hisoblashadi.

Uning gʻoyasini esa Enshteyn fotoelektrik effekt hodisasi orqali tushuntirdi.

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.