Ta’til jadvalida qanday ta’tillar aks ettiriladi?
Ta’til jadvali quyidagi ta’tillarni o‘z ichiga olishi kerak:
➖haq to‘lanadigan yillik asosiy ta’til;
➖haq to‘lanadigan yillik qo‘shimcha ta’til;
➖joriy yil davomida xodim tomonidan foydalanilmagan va keyingi yilga ko‘chirilgan ta’til.
▪️Yillik asosiy ta’tilning davomiyligi, odatda, 15 kalendar kun (O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 134-moddasi).
▪️Shuningdek, xodimlarning ayrim toifalari uchun qonunchilik yillik uzaytirilgan asosiy ta’tilni ham nazarda tutadi.
Masalan, Mehnat kodeksining 135-moddasiga muvofiq ushbu toifalarga quyidagilar kiradi:
➖o‘n sakkiz yoshga to‘lmagan shaxslarga — 30 kalendar kun;
➖ishlayotgan I va II guruh nogironlariga — 30 kalendar kun.
▪️Ayrim toifadagi xodimlarga ularning mehnat vazifalarining o‘ziga xos jihatlari va xususiyatlarini hamda boshqa holatlarni e’tiborga olib, qonun hujjatlariga muvofiq qo‘shimcha ta’tillar ham belgilanadi. Masalan:
➖mehnat sharoiti noqulay va o‘ziga xos bo‘lgan ishlarda band bo‘lgan xodimlarga (137-modda);
➖og‘ir va noqulay tabiiy-iqlim sharoitlarida ish bajarayotgan xodimlarga (138-modda);
➖mehnat to‘g‘risidagi qonunlar va boshqa normativ hujjatlarda, mehnat shartnomasining shartlarida nazarda tutilgan boshqa hollarda xodimlarga yillik qo‘shimcha ta’tillar beriladi.
▪️Yillik mehnat ta’tilining umumiy muddatini hisoblashda qo‘shimcha ta’tillar asosiy ta’til bilan umumlashtiriladi (MKning 140-moddasi).
Misol uchun, xodim I.B.Sharipov quyidagi huquqlarga ega:
➖uzaytirilgan asosiy ta’til (30 kalendar kun);
➖ko‘p yillik xizmati uchun qo‘shimcha ta’til (8 kalendar kun);
➖zararli mehnat sharoitida ishlash uchun qo‘shimcha ta’til (7 kalendar kun).
☝️
Shunday qilib, ta’til jadvalida siz 45 kalendar kun davom etadigan ta’tilni rejalashtirishingiz kerak (to‘liq 45 kun yoki xodim bilan kelishilgan holda, ta’tilni qismlarga bo‘lingan holda).
▪️
Ta’til jadvalini ishlab chiqayotgan vaqtda ish beruvchi va kadrlar xizmati xodimi, alohida imtiyozlarga ega bo‘lgan xodimlarning xohish-istaklarini, ularning qaysi vaqtda ta’tilga chiqishni xohlashlarini inobatga olishlari kerak.
Ya’ni, Mehnat kodeksining 144-moddasiga asosan quyidagi xodimlarga ta’til ularning xohishiga ko‘ra yozgi yoki ular uchun qulay bo‘lgan boshqa vaqtda berilishi kerak:
➖14 yoshga to‘lmagan bitta yoki undan ortiq bolani (16 yoshga to‘lmagan nogiron bolani) tarbiyalayotgan yolg‘iz ota, yolg‘iz onaga (beva erkaklar, beva ayollar, nikohdan ajrashganlar, yolg‘iz onalarga) va muddatli harbiy xizmatni o‘tayotgan harbiy xizmatchilarning xotinlariga;
➖I va II guruh nogironlariga;
➖1941 — 1945 yillardagi urush qatnashchilariga va imtiyozlari bo‘yicha ularga tenglashtirilgan shaxslarga;
➖18 yoshga to‘lmagan shaxslarga;
➖ta’lim muassasalarida ishlab chiqarishdan ajralmagan holda o‘qiyotganlarga;
➖jamoa shartnomasi, kelishuvida nazarda tutilgan boshqa hollarda.
https://t.me/adliyahr