𝐁𝐢𝐞ł𝐚𝐫𝐮𝐭𝐞𝐧𝐢𝐣𝐚

#беларуская_вільня
Мапа «Насельніцтва і мовы Еўропы»

Увага на Вільню.

Крыніца

#Літва Январскае паўстанне. Барацьба за аднаўленне Незалежнай Літвы
(Не варта блытаць са Жмудзьдзю)

Паўстанцы на тэрыторыі Беларусі і Літвы змагаліся не проста за адраджэньне Рэчы Паспалітай. Нават у асяродку «белых» паступова высьпявала разуменьне неабходнасьць «незалежнасьці Літвы», аб чым сьведчыла абвестка пра пакараньне сьмерцю Жалудоцкага ксяндза Станіслава Ішору:

"Сёньня а 9-й гадзіне раніцы на пляцы ў Лукішках на загад Мураўёва быў забіты сьвятар Хрыста. За тое, што абвясьціў народу дэкрэт Нацыянальнага ўрада ад 21 студзеня аб наданьні сялянам зямельнай уласнасьці, айцец Ішора прыняў пакутніцкую сьмерць. Новы Сьвяты неба, новы заступнік прыйшоў у Літву, ён будзе апекуном літоўскага народу.

Народ Літвы! Вы не здрыгануліся ад страху пры выглядзе новага злачынства захопніка. Заіржавелая прылада катаваньня, дасланая табе царом у асобе Мураўёва, якога ты даўно ведаеш. Гэта забойца Валовіча, памяць пра якога вы з пашанай перадаяце з пакаленьня ў пакаленьне. Цябе, што бяжыш на сьмерць у тысячах баёў, як на вясельлі, не спалохаешся шыбеніцы Мураўёва. Ужытыя гэтыя сродкі, страшныя толькі для подлых нявольнікаў.
Слабасьць заўсёды жорсткая. Сутаргавыя дрыжыкі суправаджаюць цяжкую агонію. Гэта i апошнiя днi панаваньня Масквы над нашым краем, ды апошнія днi анямелага старога на зыходзе жыцьця, якое перасягне па вар’яцтве шэраг былых злачынстваў. Так сканчаліся ўсе нашэсьці; кожнае з іх мела сваіх Гесьлераў і сваіх прынцаў Альба, а народам, якія імкнуліся да незалежнасьці, ніколі не было недахопу ў Тэлях і прынцах Аранскіх.
Народзе Літвы! Нявінна пралітая кроў кліча да помсты. У гэтай пакутніцкай крыві вашага сьвятара чэрпайце новыя сілы і адвагу для сьвятога змаганьня, у якім вы пераможаце, бо Бог на нашым баку!
Вільня. 3 чэрвеня 1863"

#беларуская_вільня Уціскі рускага (русінскага/беларускага) народа ў Вільні.

У гэтым дакуменце былі пералічаныя беларускія гарады, дзе летувісы прыгнятаюць русінаў, сярод іх — Вільня.

Крыніца

#мапы #беларуская_вільня
Völker-Verteilung in West-Russland
Цікавая нямецкая карта Заходняга краю Расійскай імперыі 1916-1917 года.

У Аўгустове, самым паўднёвым раёне губерні, палякі таксама складаюць палову пастаяннага насельніцтва. Нягледзячы на ​​тое, што яны дасягаюць тут найвышэйшага паказчыка ў 49,1 працэнта, у параўнанні з белымі рутэнамі (беларусамі) яны маюць даволі значны паказчык - 32,5 працэнта. Толькі ў самім Сувалкскім раёне палякі пераважаюць — 68,8 працэнта

На картах таксама паказаны нацыянальнасці і іх працэнты. Возьмем для прыкладу Вільню:

Літоўцы: 35%
Беларусы: 45%

Па гэтых картах станавіцца зразумела, што літоўцы большасцю ў рэгіёне відавочна не былі.

#дзяржавы Крывіцкае княства, таксама Палтэск’я

Крывіцкае княства было дзяржаўным аб’яднаннем полацкіх крывічаў, «Аповесць мінулых гадоў» паведамляе, што крывічы, як і дрыгавічы, мелі сваё княжанне і князёў, але іх імёны не згадваюцца. Не варта блытаць с Полацкім княставам, яго пераемнікам.
Насельніцтва належала да археалагічнай культуры полацка-смаленскіх доўгіх курганоў.

Пра князёў Крывіцкага княжання нічога не вядома ў стражытнарускіх летапісах, але ў скандынаўскіх сагах згадваюцца некалькі князеў (конунгаў).
○ Вальдзімар — конунг Русіланд, Пуліналанд, і Палціскі(Полацку).
○ Іран — легендарны князь Смаленска і Полацка.
○ Веспасій — легендарны князь полацкі.
○ Фродзі I — дацкі кароль з дынастыі Скьельдунгаў, які захваціў полацкі пасад. Канунг Палціскі
○ Палтэс — канунг, які правіў Палтэск'юбаргам (Палціскі/Полацкам)

Крыніцы:
Сага аб Одзе Страле (гл. 1 карцінку)
Дзярновіч А. І., Палтэск'я - паўночная Троя (Pawet)
Саксон Грамацік. Дзеі данаў. Кніга II.
Сага аб Тыдракэ Бернскам
Старажытная Беларусь: Полацкі і новагародскі перыяды М. Ермаловіч

Вікіпедыя

#дынастыі Баявічы, Князья Беларускія

Калі прытрымлівацца прытрымлівацца міфаў старажытных славян, то першымі першасяленцамі (А адпаведна і першымі кіраўнікамі) беларускіх земляў была дынастыя Баявічаў.
Характэрна, што іх тытул быў "князі беларускія", што, дэ-факта, з'яўляецца першай згадкай Беларусі.
З роду Баявічаў вядома як мінімум два кіраўніка:
○ Бай/Буй — першы чалавек у Беларусі, раданачальнік Баявічэй.
○ Белапаль — сын Бая. Па легендзе, валодаў усімі беларускімі землямі і княжыў над усімі беларусамі.

Легенду адносяць да агульных індаеўрапейскіх міфаў.

Літ.: Баршчэўскі Я. Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях;
Беларускі народны каляндар; Легенды і паданні;
Этымалагічны слоўнік Беларускай мовы.

Вікіпедыя