• امام خمینی در بیانیه معروف به «منشور روحانیت» بر این امر تاکید می کند: «یک مجتهد باید زیرکی و هوش و فراست هدایت یک جامعه بزرگ اسلامی و حتی غیراسلامی را داشته باشد و علاوه بر خلوص و تقوا و زهدی که در خور شأن مجتهد است واقعاً مدیر و مدبر باشد. حکومت در نظر مجتهد واقعی فلسفه عملی تمامی فقه در تمامی زوایای زندگی بشریت است، حکومت نشان دهنده جنبه عملی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی و سیاسی و نظامی و فرهنگی است، فقه، تئوری واقعی و کامل اداره انسان از گهواره تاگور است. هدف اساسی این است که ما چگونه میخواهیم اصول محکم فقه را در عمل فرد و جامعه پیاده کنیم و بتوانیم برای معضلات جواب داشته باشیم و همه ترس استکبار از همین مسئله است که فقه و اجتهاد جنبه عینی و عملی پیدا کند و قدرت برخورد مسلمانان به وجود آورد.»
• امام خمینی «ره» در آثار دیگر خود نیز بر این توسعه مشروع قلمرو اجتهاد مبتنی بر سنت فقه جواهری صحه می گذارد. ایشان در رساله / التعادل و الترجيح/ ص۹۴ قلمرو دین و به تبع آن ابزار فهم را گسترش می دهد؛ «لـمـا کـانـت ديـانـه الاسـلام کـفيله لجميع احتياجات البشر من اموره الـسـيـاسـيـه واجـتماعاته المدنيه الى حيوته الفرديه، کما يتضح ذلک بـالـرجـوع الـى احـکـامه فى فنون الاحتياجات وشئون الاجتماع و غيرها. فلامحاله يکون لها فى کل ما اشرنا اليه تکليف.از آن جـا کـه ديـانـت اسـلام تـمام نيازهاى بشر را، در امور سياسى و اجـتماعى و فردى، در بردارد، اين مدعا از نگاه به احکام اسلام درباره کـارهـاى گـونـاگون اجتماعى و غير آن روشن مىشود، پس به ناچار براى تمامى آنها تکليف و رهنمود خواهد داشت.»
• یا در ولايت فقيه / ص۲۱ چنین بیان می کنند که : «(اسـلام) هـمـان طـور کـه بـراى وظـايف عبادى قانون دارد، براى امور اجـتـماعى و حکومتى قانون و راه و رسم دارد. حقوق اسلام يک حقوق مترقى و متکامل و جامع است.»
• همانطور در ولايت فقيه / ص۲۱ چنین مسئله را تقریر می نمایند : قـرآن مجيد و سنت شامل همه دستورات و احکامى است که بشر براى سعادت و کمال خود احتياج دارد... و (کتاب) يعنى قرآن، (تبيانا لکل شىء) است. روشنگر همه چيز و همه امور است).
• از کنار هم قرار دادن گزاره های مختلف امام خمینی (ره) در آثارشان به این نکته می رسیم که قلمرو دین و به تبع آن قلمرو اجتهاد در اندیشه ایشان از آنچه که در آراء مشهور فقهاء منقح است، سعه بیشتری دارد ولی باید متذکر شد که امام (ره) با حفظ ثابتاتِ فقه جواهری بر این امر صحه می گذارند.
•
•
•
•
༺ مدرسه علوم انسانی اسلامی آیه ༻
https://t.me/+NfzBY86RTmBhMWZk