ی گذارد،
یا اینکه هنگام کسوف و خسوف، نگاه کردن به طرف خورشید و ماه، باعث کوری شده یا بینایی را ضعیف می سازد. البته اگر این موضوع از دیدگاه علمی به ثبوت برسد، اگر چه در شرع ثبوتی ندارد اسلام با این گفته تضادی ندارد، بشرط اینکه از روی اعتقاد دانسته نشود.
به دلیل اینکه این موضوع یعنی عدم نگاه به خورشید در زمان خورشید گرفتگی، مربوط به صحت و سلامتی جسمی است لذا جنبه احتیاط را باید درنظر گرفت.
همچنین اگر امکان مضرات دیگری نیز با تجربه و یا از نظر علم پزشکی به ثبوت برسد در پذیرفتن آن مضایقه ای نیست بشرط اینکه به آن اعتقاد نباشد، و آن را مأثِّر بالذات نداند.

(فتوای جامعه اشرف المدارس، شماره : 148\ 28، مؤرخہ: 26 ربیع الثانی 1440ھ)

☀️ چند موضوع بنیادی درباره کسوف:
1⃣ خواندن دو رکعت نماز نفل
هنگام کسوف، سنت است و احادیث پیامبر در این باره تأکید بسیار دارند.
روش اداء این نماز، همانند دیگر نماز های سنت و فرض می باشد.
بنابراین، مناسب است هر مسلمان، (مرد و زن) این نماز را بخواند.
البته اگر امکان خواندن نماز نبود به ذکر، دعا، استغفار و توبه مشغول گردند.
(رد المحتار)

2⃣ سنت است که نمازِ کسوف باجماعت ادا گردد.
بنابراین، مردان مسلمان باید در مساجد، عیدگاه ها و یا بیابان
به اداء این سنت اقدام نمایند.
اما اگر امکان برگزاری با جماعت میسر نباشد می توانند بصورت انفرادی بخوانند.
برای بانوان، دستور است نماز کسوف را در منازل خویش بصورت انفرادی ادا نمایند و بانوانی که بدلیل عذر شرعی از خواندن نماز معاف می باشند،
بذکر ، دعا ، استغفار و توبه مشغول گردند.

3⃣ نمازِ کسوف، اذان و اقامه ندارد، البته اگر جهت توجه و تجمع مسلمانان برای اداء نماز کسوف به هر صورت که مناسب دانستند اعلان بشود، در این مضایقه ای نیست.
(رد المحتار)

4⃣ نمازِ کسوف را باید در اوقاتی که خواندن نماز نفل در آن اوقات، جواز دارد بخوانند و از اوقات مکروهه احتناب کنند.
(رد المحتار)

5⃣ نمازِ کسوف باید طولانی خوانده شود، یعنی قیام، رکوع و سجود را طولانی ادا نمایند و در رکوع و سجود به ذکر تسبیحات و دعاء بپردازند.
(رد المختار)

6⃣ بعد از اداء نمازِ کسوف تا ظاهر شدن خورشید، به صورت انفرادی به دعا مشغول شوند. البته به صورت اجتماعی نیز دعا کردن جایز است.
(رد المحتار)

(خواندن دو خطبه نیز سنت است که توسط امام جماعت و بعد از نماز، خوانده می شود.)

7⃣ در نمازِ کسوف، قرائت به صورت آهسته و جهری، هر دو ثبوت دارد، لذا به هر دو صورت جایز است.
البته بدلیل اینکه این نماز طولانی می باشد، جهت توجه و
نشاط، خواندن با صدای بلند (جهری) ترجیح داده شود.

(بحواله فتوای دارالعلوم کراچی: و دارالعلوم دیوبند)

قرائت در نماز کسوف، آهسته باشد یا جهری؟
بین ائمه در این مسئله، قدری اختلاف می باشد، امام ابوحنیفه رحمه الله فرمودند، آهسته خوانده شود بدلیل اینکه نماز نفل نهار می باشد. اما صاحبین، امام ابو یوسف و امام محمد رحمهما الله می فرمایند بصورت جهری خوانده شود.
هر دو قول از احادیث به ثبوت
رسیده اند، لذا هر دو جایز می باشند.
ابن عربی رحمه الله روایت جهر را اولی قرار داده اند و صاحب اعلاء السنن (علامه ظفر احمد عثمانی رحمه) نیز به این قول رجحان دارند.
(فتوایٰ شماره: ۲۰۰/ ۳۸)

✅
در صلاة کسوف (نماز خورشید گرفتگی) امام ابوحنیفہ رحمہ اللہ فرمودند سری قرائت نماید ، اما امام ابویوسف وامام محمد رحمہما اللہ فرمودند جہری بخواند، امام طحاوی و امام احمد رحمہما اللہ نیز جہر را اختیار نمودند :
ویطیل القراء ة ویخفیہا لأنہا نہاریة وقالا یجہر وہو اختیار الطحاوي وقول أحمد (مجمع الأنہر: ۱/۲۰۵، بیروت)

واللہ تعالیٰ اعلم
(دارالافتاء،دارالعلوم دیوبند)

✍۔۔۔ مبین الرحمٰن
فاضل جامعہ دار العلوم کراچی
27 ربیع الثانی 1441ھ

ترجمه با اندک تصرف:
امان الله، مشهد، مهرآباد
چهار شنبه ۴/۱۰/۱۳۹۸🍀🍀🍀