حسن فرشتیان
«نهضت حسین: اقامه شریعت؟ یا احیای عدالت؟»
دو خوانش اساسی از حادثه عاشورا وجود دارد. در خوانش اول، حسین شهید امر به معروف و نهی از منکر به معنای مصطلح امروزی و مرتبط به فقه و شرعیات است، و چون یزید فاسق و فاسد بود حسین با وی بیعت نکرد.
در خوانش دوم، حسین شهید عدالت و حریت بود ایستادگی وی در برابر یزید، به خاطر فسق یزید و بی مبالاتی او به شریعت نبود بلکه به دلیل بی عدالتی های اجتماعی و سرکوب کرامت انسانی توسط یزید بود.
تفاوت دو خوانش، در نتیجه کاربردی درس گرفتن از عاشورا نمایان می شود.
بی تردید، حسین که عزیزترین فرد زمان خویش از خاندان پیامبر بود، هنگامی که جانش و عزیزانش را برای امری قربانی می کند، بی تردید، آن امر، از اهمیتی بالا برخوردار است. اگر حسین شهید امر به معروف (با کاهش آن به امور فقه و شریعت) باشد، یا شهید عدالت و کرامت و آزادگی انسان باشد، دو نتیجه متفاوت گرفته می شود.
این سخنرانی، در پی آنستکه پس از بررسی ادله دو خوانش فوق، اثبات کند که حسین، شهید عدالت و کرامت بود. معروف ها و منکراتی که در کلمات وی مورد استناد قرار گرفته است، معروف و منکرات اجتماعی است. حسین بیش از آن که به بی مبالاتی فقهی و شرعی یزید اشاراتی بکند، به ظلم و عدوان و عدم مراعات حقوق مردم تاکید می کند.
مهمترین کلید واژه های گفتار حسین، «عدالت»، «آزادگی» و «کرامت» انسان است.