በአሏህ ስም እጅግ በጣም ሩህሩህ ና አዛኝ በኾነው
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على نبينا محمد وآله وصحبه أجمعين. أما بعد
አሏህ ለኛ ይህን ከፀጋዎች ሁሉ በላጭ የሆነውን የኢስላምን ፀጋ መርጦ ሲለግሰን ጎደሎ ነገር አይደለም ለኛ የመረጠልን የተሟላ ና ሁሉን ነገር የሚያጠቃልል አድርጎ ሰጥቶን ሲያበቃ ሙሉ ከተደረገልን ነገር መጨመርም ሆነ መቀነስ በፍፁም ተገቢ አይደለም።
ቢድዐ በቁርዐንም በሀዲስም የተወቀሰ ተግባር ነው።ቢድዐ በሙሉ ጥሜት ሲሆን ጥሜት በሙሉ ወደ እሳት ይመራል።
قال الله تعلى( وما ءآتكم الرسول فخذوه وما نهكم عنه فانتهوا) الحشر ٧
(መልዕክተኛውም የሰጣችሁን (ማነኛውንም) ነገር ያዙት፣ከእርሱም የከለከላችሁን ነገር ተከለከሉ) አል ሀሽር 7
ስለዚህ ረሱል ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም ያላዘዙበትን ነገር መፈፀም የተከለከለ ና ፈጠራ ይሆናል ማለት ነው።
قال النبي( وإياكم ومحدثات الأمور.فإن كل محدثة بدعة وكل بدعة ضلالة) أخرجه أحمد
{አደራችሁን አዲስ መጤ ነገሮችን ተጠንቀቁ፣አዲስ መጤ ነገር በሙሉ ፈጠራ ነው፣ፈጠር በአጠቃላይ ጥሜት ነው} አህመድ
ከፈጠራ በሙሉ ለመራቅ ና ለመጠንቀቅ ጤነኛ አዕምሮ ላለው ሰው ይህ ሀዲስ ብቻ በቂ ነበር
ቢድዐ(ፈጠራ) ምንድ ነው?
ما هو البدعة؟
البدعة في اللغة هو الإختراع على غير مثال سابق
ቢድዐ በቋንቋ ደረጃ : ቀዳሚ ምሳሌ የሌለው ፍልሰፋ ፈጠራ ነው።
البدعة في الشريعة: الأمر المحدث في الدين الذي لم يكن في عهد النبي ولا في عهد خلفائه الراشدين المهديين
ቢድዐ በሸሪዐ ደረጃ: በነቢዩ ና በቅን ተተኪዎቻቸው(ኹለፋዎች) ክፍለ ዘመን ያልነበረ (በዲን ላይ የተፈጠረ)አዲስ የተፈጠረ ነገር ነው።
ኹለፋዎች ማለት እነ አቡበከር አስ ሲዲቅ፣ዑመር ኢብኑ ኸጧብ፣ዑስማን ኢብኑ ዐፋን፣ዐሊይ ቢን አቡ ጧሊብ ናቸው።
ማሳሰቢያ!!
(በዲን ላይ የተፈጠረ) የሚለው አባባል አንድ ቁም ነገር ያስጨብጠናል።እርሱም ሰዎች ዛሬ ስለ ቢድዐ ሲነገር ቢድዐ ማለት አዲስ ነገር ነው በሚባሉ ሰዐት እንደዛ ከሆነማ ኮብልስቶን፣ማይክሮፎን እናም የመሳሰሉትን ቢድዐ ናቸው ይላሉ
①በቋንቋ ደረጃ ከሆነ እነዚህም ነገሮች ቢድዐ ናቸው ምክንያቱም በፊት አልነበሩምና
②ቢድዐ ስንል በዲን ላይ የተጨመረ አዲስ ፈጠራ ነው እንጂ በዱንያዊ ጉዳይ ላይ አይደለም እያልን ያለነው
وابتداع في الدين محرم لأن الأصل فيه التوقيف
በዲን ላይ አዲስ ፈጠራ መፍጠር የተወገዘ ና የተከለከለ ነው።ምክንያቱም ዲን በቁርዐን ና በሀዲስ መረጃ የተገደበ ስለሆነ
البدعة في الدين نوعان:
በዲን ላይ አዲስ ፈጠራ መፍጠር በሁለት ተካፍሎ ይታያል
الأول: بدعة قولية اعتقادية
አንደኛው: ንግግራዊ ና ዕምነታዊ ፈጠራ ሲሆን ጀህሚዮች፣ሙዕተዚላዎች፣አህባሾች የሚናገሯቸው ፈጠራዊ በነቢዩም ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም ሆነ በኾለፋዎች ዘመን ያልነበረ ንግግርን ይመስል።
الثاني: بدعة في العبادات.وهي أقسام
ሁለተኛው: በአምልኮ ዙሪያ የሚፈጠሩ ፈጠራዎች ሲሆኑ በብዙ ይከፈላሉ
الأول: ما يكون في أصل العبادة.
አንደኛ: በመሰረተ አምልኮ(ዒባዳ) የሚፈጠር ፈጠራ
ምሳሌ: በሸሪዐ ያልተደነገገ ና በሸሪዐ መሰረት የሌለውን አምልኮ አዲስ ሰሏትን ማምጣት፣አዲስ ፆምን መፍጠር እንደ መውሊድ የመሰሉ በዐሎችን መፈፀምን ይመስል።
እነዚህ እንግዲህ በሸሪዐ መሰረት የሌላቸው አምልኮዎች ናቸው።
الثاني:ما يكون من الزيادة في العبادة المشروعة
ሁለተኛ: የተደነገገ በኾነ አምልኮ ላይ የሚደረግ ጭማሪ ነው።
ምሳሌ:- አንድ ሰው ዙህር ሰሏትን ወይም ዐስርን አምስት ረከዐ ቢያደርግ ፈጠራ ይሆንበታል ምክንያቱም ዙህር ሰሏት ና ዐስር በሸሪዐ የተደነገጉ ከመሆናቸው ጋር ግን ሸሪዐ ካስቀመጠው አራት ረከዐ ገደብ ጭማሪ አለውና
ይህ እንግዲህ መሰረቱ የተደነገገ በኾነ አምልኮ ላይ በሚደረግ ጭማሪ የሚከሰት ፈጠራ(ቢድዐ) ነው።
الثالث:ما يكون في صفة أداء العبادة المشروعة
ሶስተኛ:የተደነገገ አምልኮ አፈፃፀም ሁናቴ ላይ የሚሆን ነው።
ምሳሌ:- ሰዎች ዛሬ የሚተገብሩት ተሰባስበው በቡድን ሆነው ዚክር ማድረግን ይመስል ዚክር የተደነገገ አምልኮ ከመሆኑም ግን የአፈፃፀም ሁኔታው ግን አልተደነገገም።
ስለዚህ ማነኛውንም አምልኮ በምንፈፅምበት ሰዐት ነቢዩ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም በምን ሁኔታ ነበር የፈፀሙት የሚለውን መጠየቅ ግድ ይለናል።
الرابع: ما يكون بتخصيص وقت للعبادة المشروعة.لم يخصصه الشرع
አራተኛው:-የተደነገገ ዒባዳ ሆኖ ሸሪዐ ያልገደበው ጊዜ በመገደብ የሚሆን ነው።
ምሳሌ:- የሻዕባን ወርን ከ15 ቀን ቡሀላ በፆም ና ለይል ሰሏትን በመስገድ መነጠልን ይመስል ፆም ና የለሊት ሰሏት የተደነገጉ ቢሆኑም ነገር ግን በጊዜ ለመገደብ መረጃ ያስፈልጋል።
ይቀጥላል ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
t.me/ansarmesjidadama