Bu trubka emas

Qurut - qimmatbaho tosh?

Sobiq ittifoq 30-yillarida quloqqa uchragan ayollar ijroni Qozog‘istonning Aqmola viloyati Jalanash shaharchasi Aljir nomli jazoni ijro etish lagerida o‘tagan. Mahalliy qozoqlar qiynalgan ayollarga qo‘riqchilar ko‘z oldida xuddi mahbus ayollardan xazar qilgandek "oq toshlar" otgan. Aslida esa bu qurut edi. Mehribon qozoq xalqi ochlikdan qiynalayotgan ayollarga ichi achigan va yordam berish maqsadida turli yo‘llarni izlagani bejizga emas. Qurut bir qancha ayollarning ochlikdan o‘lishidan saqlab qoladi.

1990-yilda ushbu lagerning sobiq mahbusasi Gertruda Platays Qozog‘istonga tashrif buyuradi yuqoridagi voqeani "Aljir" muzeyi xodimlariga aytib beradi. Bundan ilhomlangan shoira Ayshat Malsagova esa 2004-qilda "Qurut - qimmatbaho tosh" poemasini yozadi.

👉 @Butrubkaemas 👈

Buyuk vazir Devshirme Yunus Poshshoning ismidagi "Devshirme" so‘zining ma'nosi nima?

Devshirme - turk sultonligida amalda bo‘lgan "qon bilan to‘lanadigan soliq". Bu so‘z turk tilida "yig‘moq", "termoq" degan ma'noni bildiradi. Musulmon bo‘lmagan aholining o‘g‘il bolalarini davlat va harbiy xizmatiga molik ishlarga yollashni anglatgan. XV-XVI asrga kelib sultonlikning yuqori lavozimdagi mulozimlari va harbiylari devshirme bo‘yicha yollangan shaxslardan tarkib topgan. O‘sha mashhur yanicharlar ham devshirme asosida shakllangan.

Devshirmega yollanadigan bolalar oqsoqollar, qozi, ruhoniy qarshisida kelib chiqishi va ismi ro‘yxatga olingan, shundan so‘ng xatna qilinib islomga kiritilgan va Kanstantinopolga olib ketilgan.

Buyuk vazir Yunus Poshsho ham bolaligida devshirme orqali yollangan va vazir darajasiga erishgan. Shu sababli Devshirme nomi unga birikib qolgan. Uning millati alban deya tahmin qilinadi.

👉 @Butrubkaemas 👈