Омонатлар ва кафолатлар-2
Албатта 11 йилдан буён ўзгаришсиз қолаётган аҳоли омонатларини кафолатлаш тизимини ислоҳ қилиш вақти аллақачон етиб келган, замон ўзгараяпти, янги чақириқлар ва хавф-хатарлар шаклланаяпти. Шу билан бирга аҳолининг банк тизимига ишончи ва умидини сақлаш приоритетини сақлаб қолиш лозим. Янги тизим энг камида Депозит миқдори, Депозит ставкаси, Депозит валютаси ва Тижорат банки репутацияси каби омилларни назарда тутиши лозим, олдинга ўтиб айтаман, бу мутлақо шахсий кузатишлардан келиб чиққан таклифлардир.
Биринчидан, умумий асосларда давлат томонидан кафолатланган омонатлар миқдорининг юқори чегараси белгиланиши лозим, бутун дунё тажрибаси шундай. Йирик миқдордаги омонатларнинг қайтарилиши кафолати тижорат банклари ихтиёрига кўра, қўшимча бадаллар эвазига амалга оширилиши мақсадга мувофиқдек кўринади.
Иккинчидан, суғурта бадаллари банклар омонатлар портфелининг фоиз ставкаларидан келиб чиқиб табақалаштирилган ажратмалардан шаклланиши керак. Юқори фоиз ставка кафолатлаш фондига юқори ажратма дегани ёки аксинча.
Учинчидан, хорижий валютадаги омонатлар бўйича хатарлар ҳар доим миллий валютадаги хатарлардан ортиқ эканлигидан келиб чиқиб, кафолатлаш фондига ажратмалар биринчи гуруҳ учун юқорироқ миқдорни ташкил этиши зарур.
Тўртинчидан, тижорат банкининг омонатлар билан ишлашдаги репутацияси, хусусан, омонатларни ноқонуний ўзлаштириш, ўз вақтида қайтармаслик, омонатчиларга бир томонлама носоғлом шартларни тиқиштириш каби ҳолатлар кафолатлаш фондига ажратмалар меъёрини оширадиган корреляцияга айланиши зарур. Бу банклар ўртасидаги рақобатнинг соғломлашиши ва омонатчи-истеъмолчининг ҳақларини сифатлироқ ҳимояланишини таъминлайди.
@the_bakiroo
Албатта 11 йилдан буён ўзгаришсиз қолаётган аҳоли омонатларини кафолатлаш тизимини ислоҳ қилиш вақти аллақачон етиб келган, замон ўзгараяпти, янги чақириқлар ва хавф-хатарлар шаклланаяпти. Шу билан бирга аҳолининг банк тизимига ишончи ва умидини сақлаш приоритетини сақлаб қолиш лозим. Янги тизим энг камида Депозит миқдори, Депозит ставкаси, Депозит валютаси ва Тижорат банки репутацияси каби омилларни назарда тутиши лозим, олдинга ўтиб айтаман, бу мутлақо шахсий кузатишлардан келиб чиққан таклифлардир.
Биринчидан, умумий асосларда давлат томонидан кафолатланган омонатлар миқдорининг юқори чегараси белгиланиши лозим, бутун дунё тажрибаси шундай. Йирик миқдордаги омонатларнинг қайтарилиши кафолати тижорат банклари ихтиёрига кўра, қўшимча бадаллар эвазига амалга оширилиши мақсадга мувофиқдек кўринади.
Иккинчидан, суғурта бадаллари банклар омонатлар портфелининг фоиз ставкаларидан келиб чиқиб табақалаштирилган ажратмалардан шаклланиши керак. Юқори фоиз ставка кафолатлаш фондига юқори ажратма дегани ёки аксинча.
Учинчидан, хорижий валютадаги омонатлар бўйича хатарлар ҳар доим миллий валютадаги хатарлардан ортиқ эканлигидан келиб чиқиб, кафолатлаш фондига ажратмалар биринчи гуруҳ учун юқорироқ миқдорни ташкил этиши зарур.
Тўртинчидан, тижорат банкининг омонатлар билан ишлашдаги репутацияси, хусусан, омонатларни ноқонуний ўзлаштириш, ўз вақтида қайтармаслик, омонатчиларга бир томонлама носоғлом шартларни тиқиштириш каби ҳолатлар кафолатлаш фондига ажратмалар меъёрини оширадиган корреляцияга айланиши зарур. Бу банклар ўртасидаги рақобатнинг соғломлашиши ва омонатчи-истеъмолчининг ҳақларини сифатлироқ ҳимояланишини таъминлайди.
@the_bakiroo