Yashnar Vaisov

Nimaga post chiqmayotgani haqida post 🗞

Qisqasi, bu perfeksionizm sabab.

Batafsilroq aytsam esa, psixologiyada shunaqa narsa bor — perfeksionizm. Bu har bir harakat, sen qiladigan hamma narsa mukammal bo’lishiga intilishdir.

Perfeksionizm foydali bo’lishi ham mumkin, agarda quyidagi formula bo’yicha ishlasa: muammoni aniqlash → reja → harakat. Va shu zaylda hayotning barcha jabhalarida.

Ammo u “toxic” bo’lsa, ya'ni potensialingdan tashqaridagi narsalarni o’zingdan talab qilishni boshlasang — bu qiyin vaziyat. Xuddi men va blogim kabi 🥲

Bu odat menga qayerdan kelganini bilmadimu, endi u bilan kurashish kerak. Erkin ijod qilish uchun, oddiy narsalardan zavq olish uchun halaqit beradi u.

Sizda ham bo’lganmi? Qanday yo’l tutgansiz? O’z yechimlarimni keyinroq bo’lishaman.

@vaisov_blog

Comeback 🙌

Bu blogni kopirayting haqida ma’lumot ulashaman deb ochgandim. Ammo 7 ta postdan keyin blog to’xtadi.

Bugun esa baribir davom etishga qaror qildim. Digital-yon daftarcha bo’lib turadi 🙂

Yozish uchun quyidagi mavzular hayolimga keldi:
- kitoblar
- media, marketing
- kopirayting
- ilhom manbalari
- o’zimga yordam bergan lifehack’lar

Va yana bir yo’nalish bor — lifestyle! Kundalik hayotni, oddiylikni ko’rsatish. Hammasini boricha va sodda qilib yozish, videoda gapirish.

Endi postlar aynan shu uslubda bo’ladi. Biroz kuzatib ko’ring, yoqsa doimiy kuzatuvchi va do’stim bo’lasiz.

P.S albatta yuqoridagi mavzular bo’yicha ham postlar bo’ladi.

@vaisov_blog

👀 Kopirayterning yana bir foydali ko'nikmasi

Ko’plab kreator, videograf, rejissyor va blogerlar doimiy tarzda o’zida «насмотренность»ni rivojlantirib borishadi.

«Насмотренность» — bu vizual ijod namunalarini ko’rish orqali orttirilgan tajriba. Qanchalik ko’p shedevr filmlar yoki kliplarni tomosha qilsangiz, u shunchalik kuchli bo’ladi va yaxshi/yomon kadrlarni farqlash osonlashadi.

Bu narsa kopiraytingda ham mavjud. Shunchaki biz ma’lumotning faqat vizual tarafiga emas, balki uni uzatish uslubiga ham e’tibor qaratamiz.

Har kuni yangiliklar, memlar, longrid yoki reklamalarni o’qiymiz. Bizdagi «насмотренность»ni oshiruvchi narsa esa — ulardagi e’tiborimizni tortgan kreativ narsalarni “Ilhom kanali”da yig’ib borish =)

“Ilhom kanali” nimaligi haqida ushbu postda bilib olishingiz mumkin.

Yana bir layfxak — matnga turlicha tarafdan qarab ko’ring. Masalan: kopirayter, muharrir, tadbirkor yoki o'zbek tilini chala biladigan inson ko’zi bilan.

Bu orqali o’z matningiz yoki boshqa joyda ko’rgan materialingizga obyektiv baho bera olasiz. Qo'shimchasiga, bu insonlarga qanday kontent, ma’lumot berish uslubi, kreativ yoki CTA yoqishini aniqlashga yordam beradi.

Formula:

Kuzatish → Analiz → Xulosa

* * * *

Aytgancha, «насмотренность» so’zining o’zbekcha tarjimasini topa olmadim. Qanday nomlash mumkin? Izohlarda qoldiring🥲👇

@vaisov_blog

💊 Samarali harakatga chorlovni qanday yozish kerak?

CTA (call to action) — matndagi o’quvchilarni harakatga chorlovchi qism.

U yozilgan materialning juda muhim bo’lagi, chunki insonlar matnni o’qib harakatga kelmasa, demak undan foyda yo’q.

Ko’pchilik kopirayterlar samarasiz CTA yozishadi. Ular o’quvchilardan havola bo’yicha o’tishni yoki obuna bo’lishni so’rashlari mumkin, ammo obunalar ham, sotuvlar ham sodir bo’lmaydi =(

Bunga sabab esa eng asosiy narsa — motivatsiya haqida unutishdir. CTA yozishda o’z maqsadlaringiz emas, aynan o’quvchingiz maqsadlari, ularga nima motivatsiya berishi haqida o’ylang.

Shu mavzuga bog’liq yana bir post yozganman. Uni ham o’qib ko’rishingiz mumkin)

Endi esa yaxshi va yomon CTA’ga misol:

🙅🏻‍♂️ Biz bilan IT olamida o’z izingizni qoldiring!

Bu juda noaniq chorlov. Qanaqa iz? IT olami nima o’zi? Nimaga iz qoldirish kerak?

Yaxshisi — o’quvchini sotuv voronkasining keyingi darajasiga olib o’ting. Masalan, eng ko’p beriladigan savollar (FAQ) bo’limiga. U yerda telefon raqam yoki ro’yxatdan o’tish uchun havola qoldirish mumkin.

💁🏻‍♂️ Eng ko’p beriladigan savollarga javoblar

* * * *

🙅🏻‍♂️ Sizda ham shunday xolatlar bo’lganmi?

Bu esa zerikarli CTA’ga misol bo’la oladi. “Xa” yoki “Yo’q” deb javob berishdan, unda qanday xolat bo’lganini eslab o’tirishdan naf yo’q.

Yaxshisi o’quvchiga o’zini maqtash uchun imkon bering! Bu imkoniyat unga ham motivatsiya, ham o’ziga ishonch beradi.

💁🏻‍♂️ Oxirgi qilgan eng yaxshi loyihangiz uchun o’zingizni maqtab qo’ying ↓

* * * *

Qissadan xissa shuki:

O’quvchini harakatga chorlashdan oldin, unga nima motivatsiya berishini o’ylang. Shunchaki obuna bo’lish, havola bo’yicha o’tish yoki izoh qoldirish xech kim uchun qiziqmas.

Siz berayotgan taklif o’quvchi uchun foydali yoki yoqimli bo’lishi kerak. Chunki har qanday munosabat qiymatlar almashinuvi ustiga quriladi! =)

* * * *

Obuna bo’lishni unutmang, kopirayting haqida ko’p suhbatlashamiz!

@vaisov_blog

🇷🇺 Rus tilida matn yozuvchilar uchun

Onda-sonda rus tilida matn yozishga to’g’ri kelib qolsa (yoki asosan shu tilda yozuvchi kopirayter bo’lsangiz) quyidagi saytlar matningizni ancha tozalab beradi:

languagetool.org/ru — grammatik va boshqa qo’pol xatolarni ko’rsatib beradi.

synonymonline.ru — so’zlarning sinonimlarini topib beradi. Tavtologiyadan qochish uchun ajoyib platforma.

wordassociations.ru — saytga ma’lum bir so’zni kiritsangiz, uning birlashmasi hisoblangan boshqa yuzlab so’zlarni chiqarib beradi.

orfogrammka.ru — matndagi imlo xatolarni ko’rishingiz va o’zgartirish bo’yicha bir-qancha tavsiyalarni olishingiz mumkin.

readability.io — matningizni “bir nafasda” o’qisa bo’ladimi yo’qmi, shuni tekshirib beradi =)

text.ru — matningiz qanchalik unikalligini tekshirib beradi. Bundan tashqari, o’qish qiyin bo’lgan va “ko’pik” joylarini ham foizlarda ko’rishingiz mumkin.

glvrd.ru — “Пиши, сокращай” va “Ясно, понятно” kitoblari muallifi Maksim Ilyaxov tomonidan ishlab chiqilgan sayt. Matnda qaysi so’zlarni va nima sababdan almashtirishingiz kerakligini misollarda ko’rsatib beradi.

🌚 Rus tilida matn yozuvchi kopirayterlarga jo'nating.

@vaisov_blog

🎶 Matn ritmi

Video montaj sohasida shunday qoida bor: video-qatordagi kadrlar planiga qarab almashib turishi kerak. “Krupniy plan” - “sredniy plan” - “obshiy plan”…

Bu videoga ritm berib, tomoshabinlarni ushlab turadi. Shunga o'xshash usul kopiraytingda ham mavjud.

Matnning ritmi esa zerikarli yoki dinamik bo’lishi mumkin. Keling, ularni misollarda ko’rib chiqamiz:

🥱 Zerikarli ritm:

“Hamyonbop va fuqarolarning talablariga javob bera oladigan marketing hizmatlarini taklif etish yo’li orqali yurtimizdagi reklama, PR va kontent-meyking sohalari rivojlanishi, ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilarining sifatli kontent va ma’lumot olishiga xissa qo’shishni reja qildik. Bu qilayotgan sa’y-harakartlarimizni qo’llab-quvvatlab turuvchi hamda o'z yordamini ayamaydigan yosh va shijoatkor volontyorlarni bizga qo'shilishiga katta umid bog'laganmiz.”

🏃🏻 Dinamik ritm:

“Biz qaror qabul qilib bo’lgan edik. Ko’pchilikning qarshi chiqishiga qaramasdan biz o’z intuitsiyamizga ishonib harakat qildik. Ammo bu galdagi xato bo’lib chiqdi! Gap shundaki, biz qo’shimcha tayyorgarliklarsiz ishga kirishdik. Bunday xolatda esa omadsizlikka uchrashning ehtimoli katta.”

Ko’ryapsizmi? Ikkinchi holatda matn osonroq “hazm” qilinadi.

📌 E’tibor qiling: birinchi misolda gaplar juda uzun. Ammo ularni bo’lsangiz ham, matn qiziqarliroq bo’lib qolmaydi. Chunki gaplarning hammasi bir xil =)

Ikkinchi matnda esa kutilmagan burilishlar bor, voqea qanday tus olishini bilmaysiz. Aynan shu narsa matnga “vazn” beradi, uni oxirigacha o’qishga undaydi.

Matnga ritm berishning yana bir usuli — turli uzunlikdagi gaplar ketma-ketligini saqlash.

1. Kichik gaplar (1-4 so’z)
2. O’rtacha gaplar (5-10 so’z)
3. Uzun gaplar (11-20+ so’z)

Yozayotgan xabaringizda shu 3 turdagi jumlalar almashib tursa, uni bir nafasda o’qish qiyin bo’lmaydi. O’quvchi sizning hikoyangiz “to’lqiniga” tezroq va osonroq tushadi.

Shunday qilib, yozayotgan matningiz to’g’ri ishlashi va natija keltirishini istasangiz, unda kerakli ritmni ushlab turing.

@vaisov_blog

👨🏻‍🎨 Nimaga kopirayter ijodkor hisoblanmaydi?

Keling, oldin kopirayter qanday mutaxassis ekanligi va uning vazifalarini aniqlab olamiz.

Kopirayter — insonlarni harakatga keltiruvchi yoki ma’lum bir hissiyotlarni his qilishga undovchi matnlarni yozadigan inson hisoblanadi.

Kopirayter matn yozishga kirishishdan oldin o’z oldiga ma’lum bir maqsad qo’yadi: bu o'quvchilarni telefon qilishga, obuna bo’lishga, havola bo’yicha o’tishga, sotib olishga yoki shunchaki kulib qo’yishga undash bo’lishi mumkin.

Qisqa qilib aytadigan bo’lsak, matnni o’qigan inson kopirayter qo’ygan maqsadga mos ravishda harakatga kelishi kerak. Agarda bunaqa bo’lmasa — demak matn ishlamadi =(

📜 Ijod olamida bo’lsa (misol uchun adabiyotda) matnni o’qigan har bir inson turlicha xulosa qiladi. Matn muallifning shaxsiy hissiyotlari va kechinmalaridan kelib chiqib yoziladi, maqsadli auditoriya qiziqishlaridan emas =)

Shuning uchun nima haqida va qay tarzda yozishni aniqlab olishdan oldin kim uchun yozishingizni aniqlang. O'zingiz qiziqqan narsa haqida emas, auditoriya qiziqqan narsa haqida yozing. Va o’z hissiyotlaringizni matnga ta’sir o’tkazishiga yo’l qo’ymang.

Maqsadli auditoriyani aniqlash va ovoz ohangi haqida keyingi postlarda gaplashamiz.

@vaisov_blog

🗂 Ilhom kanali

Oddiy, ammo samarali bir layfxak bilan bo’lishmoqchiman.

Kopirayting ijod emas. Ammo shunday bo’lsada matnga kreativlik qo’shish uchun biz ham ba’zida ilhom izlab qolamiz.

Men buning uchun maxsus kanal ochganman. Nomi ham antiqa — “канал–вдохновал”.

Ijtimoiy tarmoqlar yoki turli bloglar sarhadlarida men uchun qiziqarli tuyulgan g’oyalarni darrov skrin qilib, u yerga yuboraman. Qachondir chiroyli ikki og’iz gap yoki o’zgacha yondashuv kerak bo’lganida, ularga murojaat qilaman.

Bundan asosiy maqsad — bir joydan g’oya o’g’irlab, uniki bilan bir xil narsa yaratishdan qochishdir. Ilhomlanishning asosiy qoidasi ham ko’plab manbalardan ko’chirib, oxirida o’zingizdan nimadir qo’shib qo’yish hisoblanadi.

🐻 Siz ham o’zingiz uchun ilhom kanalini ochib qo’ying. G’oyalar generatori bo’lsangiz ham zaxiradagi kichkina detal ba’zida katta yordam beradi.

Men qaysi joylardan ilhom (yoki g’oya) olishim haqida esa keyingi postlarda gaplashamiz :)

@vaisov_blog

👀 Yangi narsaga qo’l urib ko’rish

Avval qilib ko’rmagan ishingni qilish qo’rqinchli tuyuladi, ammo shunisi bilan ham qiziqdir! To'liq tayyor bo'lmaslik va jarayonda o'rganish olayotgan zavqni bir-necha barobarga oshiradi.

Asosiysi — qo'rquv abadiy emas. U biz uchun qo’rqinchli tuyulgan ish-harakatlar odatiyga aylangunicha yashaydi. Odatiy va har kungi ishdan esa biz qo'rqmaymiz)

Bu blogni yurita boshlash men uchun yangi tajriba emas, balki boshidan boshlash desam to’g’riroq bo'ladi. Chunki oldin ham kichik bir blogcham bo’lardi.

U kanal to’xtab qolganini sababi yozishga aniq bir mavzu bo’lmaganligidir. Bu yerda esa kontent va kopirayting haqida gaplashamiz (ko’zingiz mem yoki layfxaklarga ham tushishi mumkin).

Xullas, qo’rquvning ko’ziga tik qarab endi bu yerda o’z fikrlarim bilan ulashishni boshladim. Umid qilamanki qo’llab turasizlar.

@vaisov_blog