☄ نگاهی بر عوامل اساسی و ایجاد کننده لکنت
💫 بروز لکنت در بسیاری از افراد پایه و اساس ژنتیکی دارد. با این حال مطالعات دوقلوها و تصدیقی برای بروز لکنت تعامل بین ژن ها و عوامل محیطی را تایید می کند.
💫 مطالعات اخیر برخی از ژن های مرتبط با لکنت را در بعضی از افراد شناسایی کرده است.
💫 لکنت ممکن است در بعضی از افراد دارای لکنت اتیولوژی مرتبط با عوامل مادرزادی داشته باشد. این عوامل ممکن است شامل آسیب فیزیکی در حین تولد یا در رحم، فلج مغزی، عقب ماندگی و موقعیت های استرس زای عاطفی باشد.
💫 پسران کمی بیشتر از دختران دچار لکنت می شوند، اما دختران احتمالا بیشتر بهبود می یابند، بنابراین در سن مدرسه و بعد از آن تعداد افراد دارای لکنت پسر بیشتر از دختر است.
💫 لکنت دوران کودکی زودهنگام، هم ممکن است موقت باشد مثل وقتی که کودک به طور طبیعی در طول ۱۸ ماه بدون درمان یا کمترین درمان بهبود می یابد و هم می تواند مزمن باشد مانند وقتی که کودک تحت درمان قرار نگرفته است و به مدت ۳ سال یا بیشتر لکنت می کند.
💫 لکنت موقت و مزمن هر دو نتیجه ی یک عامل ژنتیکی مشترکی است (یک ژن یا چند ژن)، اما لکنت مزمن ممکن است عوامل ژنتیکی اضافی ای داشته باشد که مانع از بهبودی می باشد
💫 بهبودی طبیعی از لکنت مرتبط با عواملی است شامل:
✨ نمره ی خوب در تست واجشناختی، زبان و مهارت های غیرکلامی
✨ عدم وجود سابقه لکنت در خانواده
✨ وجود افرادی در خانواده که از لکنت بهبودی طبیعی داشته اند
✨ شروع لکنت در سنین کمتر
✨ دختر بودن
💫 مطالعات تصویربرداری مغزی از بزرگسالان دارای لکنت ناهنجاری های مختلفی را در طول صحبت کردن و بخصوص در طول لکنت کردن ثبت کرده است. یکی از این ناهنجاری ها فعالیت بیش از حد مناطق مغزی نیمکره ی راست است. این مناطق مغزی همولوگ (همسان) ساختارهای مغزی ای است که افراد بدون لکنت به طور معمول برای گفتار و زبان استفاده می کنند. ناهنجاری دیگر فعالیت کاهش یافته کورتکس شنیداری چپ است.
💫 تفاوت های نوروآناتومیک مشاهده شده در تصویربرداری مغزی شامل موارد زیر می باشد:
✨ ناهنجاری های پلانیوم تمپورال(مرتبط با پردازش شنیداری) و ماده ی خاکستری (مناطق افزایش یافته روی سطح مغز) در مناطق گفتار و زبان
✨ کاهش تراکم فیبر مسیرهای ارتباط دهنده مناطق درک گفتار، طرح ریزی و اجرا به هم
💫 هر روانی کوتاه مدت یا بلند مدت در افرادی که لکنت می کنند با کاهش فعالیت در نیمکره راست و افزایش فعالیت در مناطق گفتار، زبان و پردازش شنیداری در نیمکره چپ
💫 در آزمایه های پردازش حسی افراد دارای لکنت کاهش در دقت و پردازش کند را دارند بخصوص در محرک شنیداری و کاهش برتری نیمکره چپ برای پردازش.
💫 برجسته ترین کاهش کارایی زمانی اتفاق می افتد که محرک های پیچیده زبانی هم استفاده شوند.
💫 پوشیدن (ماسک کردن) و دیگر تغییرات در بازخورد شنیداری روانی موقت ایجاد می کند، این موضوع تداعی کننده این است که تحریف، کاهش یا تاخیر در بازخورد شنیداری ممکن است با لکنت در ارتباط باشد.
💫 در آزمایه های کنترل حسی - حرکتی، افراد دارای لکنت زمان واکنش کندی را نشان می دهند بخصوص وقتی که محرک زبانی خیلی پیچیده باشد. افراد دارای لکنت کند، کم دقت و دارای برتری کم در نیمکره ی چپ هستند وقتی که توالی ای از آزمایه های حرکتی و شنیداری - حرکتی به کار برده می شود.
💫 وقتی بار زبانی زیادی وجود دارد سیستم حرکتی گفتار افراد دارای لکنت بیشتر بی ثبات است؛ بار زبانی بیشتر با لکنت زیادتر مرتبط است.
💫 افراد دارای لکنت نگرانی بیشتری نسبت به افراد بدون لکنت نشان نداده اند اما شواهدی وجود دارد که تایید می کند وقتی افراد دارای لکنت سطح تحریک خودبخودی بالاتری دارند احتمالا لکنت بیشتری اتفاق می افتد.
💫 گروهی از کودکان و بزرگسالان دارای لکنت خلق حساس تری را نشان می دهند. این حساسیت ممکن است در بعضی از افراد با تنس فیزیکی زیاد در عضلات گفتاری مرتبط باشد.
منبع: Barry Guitar (2014)
💥 چند نکته مهم:
✨ در حال حاضر برای لکنت علت واحدی شناخته نشده است.
✨ برای رسیدن به جواب سوالات خود در رابطه با علت شناسی لکنت با یک گفتاردرمانگر متخصص در حیطه ی لکنت مشورت کنید.
✨ متخصص مربوطه برای ارزیابی و درمان لکنت گفتاردرمانگر می باشد اما همه ی گفتاردرمانگران در درمان لکنت تخصص ندارند.
✨ اگر خودتان دارای لکنت می باشید و یا اگر کودکتان دارای لکنت می باشد در انتخاب درمانگر دقت فرمائید و در بین گفتاردرمانگرانی که می شناسید با تحقیق و آگاهی گفتاردرمانگر متخصص در زمینه لکنت را انتخاب کنید.
💫 بروز لکنت در بسیاری از افراد پایه و اساس ژنتیکی دارد. با این حال مطالعات دوقلوها و تصدیقی برای بروز لکنت تعامل بین ژن ها و عوامل محیطی را تایید می کند.
💫 مطالعات اخیر برخی از ژن های مرتبط با لکنت را در بعضی از افراد شناسایی کرده است.
💫 لکنت ممکن است در بعضی از افراد دارای لکنت اتیولوژی مرتبط با عوامل مادرزادی داشته باشد. این عوامل ممکن است شامل آسیب فیزیکی در حین تولد یا در رحم، فلج مغزی، عقب ماندگی و موقعیت های استرس زای عاطفی باشد.
💫 پسران کمی بیشتر از دختران دچار لکنت می شوند، اما دختران احتمالا بیشتر بهبود می یابند، بنابراین در سن مدرسه و بعد از آن تعداد افراد دارای لکنت پسر بیشتر از دختر است.
💫 لکنت دوران کودکی زودهنگام، هم ممکن است موقت باشد مثل وقتی که کودک به طور طبیعی در طول ۱۸ ماه بدون درمان یا کمترین درمان بهبود می یابد و هم می تواند مزمن باشد مانند وقتی که کودک تحت درمان قرار نگرفته است و به مدت ۳ سال یا بیشتر لکنت می کند.
💫 لکنت موقت و مزمن هر دو نتیجه ی یک عامل ژنتیکی مشترکی است (یک ژن یا چند ژن)، اما لکنت مزمن ممکن است عوامل ژنتیکی اضافی ای داشته باشد که مانع از بهبودی می باشد
💫 بهبودی طبیعی از لکنت مرتبط با عواملی است شامل:
✨ نمره ی خوب در تست واجشناختی، زبان و مهارت های غیرکلامی
✨ عدم وجود سابقه لکنت در خانواده
✨ وجود افرادی در خانواده که از لکنت بهبودی طبیعی داشته اند
✨ شروع لکنت در سنین کمتر
✨ دختر بودن
💫 مطالعات تصویربرداری مغزی از بزرگسالان دارای لکنت ناهنجاری های مختلفی را در طول صحبت کردن و بخصوص در طول لکنت کردن ثبت کرده است. یکی از این ناهنجاری ها فعالیت بیش از حد مناطق مغزی نیمکره ی راست است. این مناطق مغزی همولوگ (همسان) ساختارهای مغزی ای است که افراد بدون لکنت به طور معمول برای گفتار و زبان استفاده می کنند. ناهنجاری دیگر فعالیت کاهش یافته کورتکس شنیداری چپ است.
💫 تفاوت های نوروآناتومیک مشاهده شده در تصویربرداری مغزی شامل موارد زیر می باشد:
✨ ناهنجاری های پلانیوم تمپورال(مرتبط با پردازش شنیداری) و ماده ی خاکستری (مناطق افزایش یافته روی سطح مغز) در مناطق گفتار و زبان
✨ کاهش تراکم فیبر مسیرهای ارتباط دهنده مناطق درک گفتار، طرح ریزی و اجرا به هم
💫 هر روانی کوتاه مدت یا بلند مدت در افرادی که لکنت می کنند با کاهش فعالیت در نیمکره راست و افزایش فعالیت در مناطق گفتار، زبان و پردازش شنیداری در نیمکره چپ
💫 در آزمایه های پردازش حسی افراد دارای لکنت کاهش در دقت و پردازش کند را دارند بخصوص در محرک شنیداری و کاهش برتری نیمکره چپ برای پردازش.
💫 برجسته ترین کاهش کارایی زمانی اتفاق می افتد که محرک های پیچیده زبانی هم استفاده شوند.
💫 پوشیدن (ماسک کردن) و دیگر تغییرات در بازخورد شنیداری روانی موقت ایجاد می کند، این موضوع تداعی کننده این است که تحریف، کاهش یا تاخیر در بازخورد شنیداری ممکن است با لکنت در ارتباط باشد.
💫 در آزمایه های کنترل حسی - حرکتی، افراد دارای لکنت زمان واکنش کندی را نشان می دهند بخصوص وقتی که محرک زبانی خیلی پیچیده باشد. افراد دارای لکنت کند، کم دقت و دارای برتری کم در نیمکره ی چپ هستند وقتی که توالی ای از آزمایه های حرکتی و شنیداری - حرکتی به کار برده می شود.
💫 وقتی بار زبانی زیادی وجود دارد سیستم حرکتی گفتار افراد دارای لکنت بیشتر بی ثبات است؛ بار زبانی بیشتر با لکنت زیادتر مرتبط است.
💫 افراد دارای لکنت نگرانی بیشتری نسبت به افراد بدون لکنت نشان نداده اند اما شواهدی وجود دارد که تایید می کند وقتی افراد دارای لکنت سطح تحریک خودبخودی بالاتری دارند احتمالا لکنت بیشتری اتفاق می افتد.
💫 گروهی از کودکان و بزرگسالان دارای لکنت خلق حساس تری را نشان می دهند. این حساسیت ممکن است در بعضی از افراد با تنس فیزیکی زیاد در عضلات گفتاری مرتبط باشد.
منبع: Barry Guitar (2014)
💥 چند نکته مهم:
✨ در حال حاضر برای لکنت علت واحدی شناخته نشده است.
✨ برای رسیدن به جواب سوالات خود در رابطه با علت شناسی لکنت با یک گفتاردرمانگر متخصص در حیطه ی لکنت مشورت کنید.
✨ متخصص مربوطه برای ارزیابی و درمان لکنت گفتاردرمانگر می باشد اما همه ی گفتاردرمانگران در درمان لکنت تخصص ندارند.
✨ اگر خودتان دارای لکنت می باشید و یا اگر کودکتان دارای لکنت می باشد در انتخاب درمانگر دقت فرمائید و در بین گفتاردرمانگرانی که می شناسید با تحقیق و آگاهی گفتاردرمانگر متخصص در زمینه لکنت را انتخاب کنید.