Musnid Toha Ibn Umar/Al_Fajr

Iymon quvvatidan yana biri - Solih doʻst yohud bizda buni "Qiyomatlik doʻst" deyishadi.
Menga qiyomatlik doʻst degan jumla koʻproq yoqadi. Chunki bu jumla doʻstlikni dunyoga emas uxroviy manfaatga dalolat qiladi. Shariat mezonidagi doʻst ham "qiyomatlik doʻst". Ammo buning maʼnosi nima. Qiyomatlik doʻst - Qiyomatda siz qanday holda boʻlsangiz ana shu holingizcha sizni yaxshi koʻradigan doʻstdir. Qiyomatda siz qanday holatda boʻlasiz: 1. Hech vaqoyingiz yoʻq, hatto egningizda kiyishga kiyimingiz ham yoʻq, faqir holda boʻlasiz - ammo doʻstingiz sizni shu holingizda ham yaxshi koʻraveradi, dunyoda shu holda boʻlsangiz ham! 2.Qiyomatda Barcha ayblaringiz oshkor boʻladi, butun xaloyiqqa sharmanda boʻlgan boʻlasiz, hatto oʻzingizdan oʻzingiz nafratlanasiz ammo doʻstingiz sizni hamma ayblaringiz ochib tashlanganda ham sizni yaxshi koʻraveradi. 3.Qiyomatda Barcha yaqinlaringiz, tanishlaringiz, hodim-u farzandlaringiz sizdan voz kechgan holda boʻlasiz, doʻstingiz sizni shu gʻarib holingizda ham yaxshi koʻraveradi. 4. Qiyomatda Barcha fazilatlaringiz zohir qilingan boʻladi, sizga hasad qilish oʻrniga siz uchun koʻproq quvonadi. Mana shu doʻst "Iymon quvvati" boʻlmasdan nima iymon quvvati boʻlishi mumkin. Haqiyqiy doʻst sizni bomdodga uygʻotmaydi, uni borligini xis qilib oʻzingiz uygʻonasiz - masofalar doʻstligingizga zarracha taʼsir qilmaydi. U sizni biror narsadan nahiy qilmaydi lekin uni eslasangiz gunoh qilishdan toʻxtaysiz. Oʻrtangizdagi munosabat shunchaki samimiyat ustiga qurilgan boʻladi. U sizni siz boʻlganingiz uchun siz esa uni u boʻlgani uchun yaxshi koʻrasiz. U hayotingizga qoʻshilishidan avvalgi holingiz bilan keyingi holingiz oʻrtasida katta farqni sezasiz, kunlaringizga ruh kirganidek boʻladi. Maʼsiyatlardan qaytishingiz osonroq boʻladi chunki avval shayton bilan sizni orangizda hech kim boʻlmagan boʻlsa endi shayton bilan sizni oʻrtangizda doʻstingiz bor. Kishi maʼlum mustavaga yetganda u mana shunday doʻstga ehtiyoj sezadi. Chunki u shunday maqomga keldiki bundan buyogʻiga rivojlanishligi uchun unga iymon quvvati zarur. Axir koʻrmaysizmi Sahobalar 13 yil Makkada Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan taʼlim olishgach Alloh hijratni farz qildi, Rasululloh esa Muhojir va ansorlarni oʻzaro doʻst birodar qildilar. Mana shularning hammasi taʼlimdan soʻng doʻstlik tushunchasi qay darajada muhim ekanligini koʻrsatadi. Sahobalarning ilmi va oʻzaro doʻstlik rishtalari sabab islom shuxrat topdi. Xulosai kalom Kim iymonini quvvatlamoqchi boʻlsa as'hobi ikrom singari oʻzaro doʻst tutinsiz, zero Rasululloh sallallohu va sallam "Doʻst boʻlmagan, doʻsti boʻlmagan kishida yaxshilik yoʻq" dedilar.

Иймон қувватидан яна бири - Солиҳ дўст ёҳуд бизда буни "Қиёматлик дўст" дейишади.
Менга қиёматлик дўст деган жумла кўпроқ ёқади. Чунки бу жумла дўстликни дунёга эмас ухровий манфаатга далолат қилади. Шариат мезонидаги дўст ҳам "қиёматлик дўст". Аммо бунинг маъноси нима. Қиёматлик дўст - Қиёматда сиз қандай ҳолда бўлсангиз ана шу ҳолингизча сизни яхши кўрадиган дўстдир. Қиёматда сиз қандай ҳолатда бўласиз: 1. Ҳеч вақойингиз йўқ, ҳатто эгнингизда кийишга кийимингиз ҳам йўқ, фақир ҳолда бўласиз - аммо дўстингиз сизни шу ҳолингизда ҳам яхши кўраверади, дунёда шу ҳолда бўлсангиз ҳам! 2.Qiyomatda Барча айбларингиз ошкор бўлади, бутун халойиққа шарманда бўлган бўласиз, ҳатто ўзингиздан ўзингиз нафратланасиз аммо дўстингиз сизни ҳамма айбларингиз очиб ташланганда ҳам сизни яхши кўраверади. 3.Qiyomatda Барча яқинларингиз, танишларингиз, ҳодим-у фарзандларингиз сиздан воз кечган ҳолда бўласиз, дўстингиз сизни шу ғариб ҳолингизда ҳам яхши кўраверади. 4. Қиёматда Барча фазилатларингиз зоҳир қилинган бўлади, сизга ҳасад қилиш ўрнига сиз учун кўпроқ қувонади. Мана шу дўст "Иймон қуввати" бўлмасдан нима иймон қуввати бўлиши мумкин. Ҳақийқий дўст сизни бомдодга уйғотмайди, уни борлигини хис қилиб ўзингиз уйғонасиз - масофалар дўстлигингизга заррача таъсир қилмайди. У сизни бирор нарсадан наҳий қилмайди лекин уни эсласангиз гуноҳ қилишдан тўхтайсиз. Ўртангиздаги муносабат шунчаки самимият устига қурилган бўлади. У сизни сиз бўлганингиз учун сиз эса уни у бўлгани учун яхши кўрасиз. У ҳаётингизга қўшилишидан аввалги ҳолингиз билан кейинги ҳолингиз ўртасида катта фарқни сезасиз, кунларингизга руҳ кирганидек бўлади. Маъсиятлардан қайтишингиз осонроқ бўлади чунки аввал шайтон билан сизни орангизда ҳеч ким бўлмаган бўлса энди шайтон билан сизни ўртангизда дўстингиз бор. Киши маълум муставага етганда у мана шундай дўстга эҳтиёж сезади. Чунки у шундай мақомга келдики бундан буёғига ривожланишлиги учун унга иймон қуввати зарур. Ахир кўрмайсизми Саҳобалар 13 йил Маккада Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан таълим олишгач Аллоҳ ҳижратни фарз қилди, Расулуллоҳ эса Муҳожир ва ансорларни ўзаро дўст биродар қилдилар. Мана шуларнинг ҳаммаси таълимдан сўнг дўстлик тушунчаси қай даражада муҳим эканлигини кўрсатади. Саҳобаларнинг илми ва ўзаро дўстлик ришталари сабаб ислом шухрат топди. Хулосаи калом Ким иймонини қувватламоқчи бўлса асъҳоби икром сингари ўзаро дўст тутинсиз, зеро Расулуллоҳ саллаллоҳу ва саллам "Дўст бўлмаган, дўсти бўлмаган кишида яхшилик йўқ" дедилар.

Iymon uch narsa bilan tamomiy boʻladi; 1. Foydali ilm 2. Solih Doʻst 3. Solih Umr yoʻldosh.

Avvalambor: Foydali ilm haqida.

Ilm uch martabadan birida boʻladi:

1. Foydali ilm
2. Foydasiz ilm
3. Zararli ilm

Ilm - ashyolar haqiqatini voqealikda qanday boʻlsa shundayligicha bilishlik va mohiyatlarni anglashlikdir.

Taʼkidlash joizki ilm oʻz nafsida manfaatsiz boʻlmaydi. Har qanday ilm qaysidir jihatdan manfaatni jalb qiladi. Hattoyinki u xarom ilmlardan boʻlgan sehr jodu ilmi boʻlsa ham. Chunki sehr ilmi ham birovning zarari evaziga boshqaga manfaatni jalb qiladi.

1. Foydali ilm - sahih sanad bilan moʻtamad ustozlardan qabul qilib olingan, amal uning sohibiga muуassar qilingan, oxiratda kishining foydasiga hujjat boʻladigan ilm. Iymonning tamomiy boʻlishi aynan shu ilmga bogʻliq.

2. Foydasiz ilm - inson uni oʻrganadi, ammo amalga muvaffaq qilinmaydi, qiyomatda bu ilm uning ziyoniga guvohlik beradi. Masalan bir kishi Qurʼon oʻqiydi ammo qaysidir illati sabab unga amal muyassar boʻlmaydi. Natijada oʻqigan Qurʼoni unga qarshi guvohlikka oʻtadi. Shundan maʼlum boʻladiki bu ilm oʻz nafsida foydasiz emas. Chunki Qurʼon aslida foydasiz ilm emas. Ammo uni kasb qilayotgan kishi ushbu ilmni oʻz haqlarini qoim qilgan holda olmagani uchun, mutaʼallimga nisbatan foydasiz ilm deyiladi.

3. Zararli ilm - birovning ziyoni evaziga boshqalarga manfaatlarini jalb qiladigan, Sohibi Sharʼiat harom qilgan ilmlar. Sehr ilmi, munajjimlik ilmi, folbinlik ilmi kabilar. Bular oʻz nafsida zararli, sohibiga ham faqat ziyon keltiradi.

Demak iymonning tamomiy boʻlishiga omillardan birinchisi bu - foydali ilm. Ana shuning uchun ham dastlab nozil boʻlgan vahiy ilm oʻqishlikka targʻib qiladi.

Davomi bor...

Иймон уч нарса билан тамомий бўлади; 1. Фойдали илм 2. Солиҳ Дўст 3. Солиҳ Умр йўлдош.

Авваламбор: Фойдали илм ҳақида.

Илм уч мартабадан бирида бўлади:

1. Фойдали илм
2. Фойдасиз илм
3. Зарарли илм

Илм - ашёлар ҳақиқатини воқеаликда қандай бўлса шундайлигича билишлик ва моҳиятларни англашликдир.

Таъкидлаш жоизки илм ўз нафсида манфаатсиз бўлмайди. Ҳар қандай илм қайсидир жиҳатдан манфаатни жалб қилади. Ҳаттойинки у харом илмлардан бўлган сеҳр жоду илми бўлса ҳам. Чунки сеҳр илми ҳам бировнинг зарари эвазига бошқага манфаатни жалб қилади.

1. Фойдали илм - саҳиҳ санад билан мўтамад устозлардан қабул қилиб олинган, амал унинг соҳибига муяассар қилинган, охиратда кишининг фойдасига ҳужжат бўладиган илм. Иймоннинг тамомий бўлиши айнан шу илмга боғлиқ.

2. Фойдасиз илм - инсон уни ўрганади, аммо амалга муваффақ қилинмайди, қиёматда бу илм унинг зиёнига гувоҳлик беради. Масалан бир киши Қуръон ўқийди аммо қайсидир иллати сабаб унга амал муяссар бўлмайди. Натижада ўқиган Қуръони унга қарши гувоҳликка ўтади. Шундан маълум бўладики бу илм ўз нафсида фойдасиз эмас. Чунки Қуръон аслида фойдасиз илм эмас. Аммо уни касб қилаётган киши ушбу илмни ўз ҳақларини қоим қилган ҳолда олмагани учун, мутаъаллимга нисбатан фойдасиз илм дейилади.

3. Зарарли илм - бировнинг зиёни эвазига бошқаларга манфаатларини жалб қиладиган, Соҳиби Шаръиат ҳаром қилган илмлар. Сеҳр илми, мунажжимлик илми, фолбинлик илми кабилар. Булар ўз нафсида зарарли, соҳибига ҳам фақат зиён келтиради.

Демак иймоннинг тамомий бўлишига омиллардан биринчиси бу - фойдали илм. Ана шунинг учун ҳам дастлаб нозил бўлган ваҳий илм ўқишликка тарғиб қилади.

Давоми бор...

Soʻrovnoma:

Iymonning quvvati nima?

Javobingizni izohlarda kutib qolaman!

Сўровнома:

Иймоннинг қуввати нима?

Жавобингизни изоҳларда кутиб қоламан!

#изоҳ

Одамларга орзу ҳавасларини сотинг!

Жамиятга боқинг, инсонлар ўзлари учун зарур бўлган нарсаларни эмас, ўзларига зарур қилиб кўрсатилаётган нарсаларни харид қилишга ўчлар. Медиа, ижтимоий тармоқлар ҳамда телевизорлардаги рекламалар, роликлар, видео ва бошқа ОАВ воситалари орқали кишиларга турли мажбуриятлар ўзлари ҳоҳламасаларда юклатилмоқда. Буни маросимларда яққол кўриш мумкин. Бор будини сарифлаб умрага боради. Келганда эса уни шарлар, салютлар, пойандозлар, қиммат совға саломлар билан кутиб олишади. Булардан ўзи аслида ҳеч қандай наф йўқ бу ҳаммаси "Орзу ҳавас". Тўй қилади, номи чиққан артистни олиб келади, энг номдор тўйхонани гаплашади, валломат таомларни дастурхонга тортади. Нима учун "Орзу ҳавас" учун. Инсон ўз заруриятидан кўра "орзу ҳавасига" кўпроқ ҳаражат қилади. Бренд фирмалардан кийиниши керак нега "орзу ҳавас". Фирма унга кийим сотади деб ўйлайсизми? Йўқ фирма унга "орзу ҳавасларини" сотади. Кийимнинг нархи бу ерда муҳим эмас, муҳими кийим бренд фирманики бўлиши керак. Тадбиркорлар буни яхши билишади шу сабаб инсонлар орасида "орзу ҳавас" омиллари бўлган материалларни ишлаб чиқаришади ва табиийки бу уларга яхшигина даромад келтиради. Ҳўш улар даромадларига товар сотиш орқали эришдиларми? Йўқ улар "Орзу ҳавас" сотдилар товар бир восита эди халос.

https://t.me/Musnid_Toha_Ibn_Umar

Shuncha yil yashab hech narsa qilmabman degan kishi, qilgan gunohlarini eslamaydimi?

Шунча йил яшаб ҳеч нарса қилмабман  деган киши, қилган гуноҳларини эсламайдими?

Bunchalik sogʻinishimni bilganimda, yonimdalik vaqti hech koʻnglini ogʻritmagan boʻlardim.

©Nuriy

Бунчалик соғинишимни билганимда, ёнимдалик вақти ҳеч кўнглини оғритмаган бўлардим.

©Нурий

https://t.me/Musnid_Toha_Ibn_Umar