-
سنت در طريقه‌ي خواندن نماز بدين گونه است كه: اولاً اذان داده شود، سپس اقامه شود وقتي اقامه كننده «حي علي الصلوة» مي‌گويد: امام برخيزد و وقتي «قد قامت الصلوة» گفته مي‌شود هر دو دست خويش را تا نرمه‌ي گوش بلند كند و تكبير بگويد، و پس از تكبير امام، مقتدي بلا درنگ تكبير گويد و دست راست را بر دست چپ زير ناف بنهد و زن هر دو دست را تا دوش بلند كند و دستهاي خود را بالاي سينه ببندد، سپس امام و منفرد و مقتدي «سبحانَ اللهم» را آهسته بخوانند و مسبوق در قضاي ركعات گذشته اعوذبالله و بسم‌الله را آهسته بخواند و مقتدي نخواند.
آنگاه امام و منفرد (كسي كه تنها نماز مي‌خواند) فاتحه بخوانند سپس امام و منفرد و مقتدي آمين را آهسته بگويند، آنگاه امام و منفرد با سوره‌ي فاتحه سوره‌اي ديگر ضم كنند.
سنت در قرائت:
سنت در قرائت آن است كه در حالت مقيم بودن و اطمينان خاطر، در نماز فجر و ظهر، «طوال مفصل» (از سوره‌ي حجرات تا سوره‌ي بروج) در نماز عصر و عشأ، «اوساط مفصل» (از سوره‌ي بروج تا سوره‌ي لم يكن) و در نماز مغرب قصار سوره‌ها (از لم يكن تا آخر قرآن) خوانده شود ولي بدين صورت هميشه لازم گرفتن و عمل كردن مسنون نيست. زيرا پيامبر اكرم گاهي در نماز فجر «معوذتين» (هر دو قل أعوذ) مي‌خواندند، و گاهي در نماز مغرب سوره‌ي «طه» و سوره‌ي «النجم» و «المرسلت» را مي‌خواندند. پس اگر مقتديها فارغ و مشتاق هستند، خواندن قرائت طويل اشكالي ندارد.
چنان‌كه حضرت ابوبكر صديق در نماز فجر در يك ركعت سوره‌ي «بقره» را خواند و آن حضرت در دو ركعت مغرب سوره‌ي «اعراف» را خواندند و حضرت عثمان در يك ركعت اكثر سوره‌ي «يوسف» را مي‌خواند.
ولي با اين وجود رعايت حال مقتديان لازم است به خصوص در اين زمان، تا مردم از جماعت متنفر نشوند.
حضرت معاذبن جبل يك شب در نماز عشأ سوره‌ي «بقره» خواند يك نفر از مقتديان نزد پيامبر اكرم شاكي شد، آن حضرت فرمودند: «اي معاذ! مگر تو مردم را در فتنه و معصيت مي‌اندازي؟ سوره‌هاي مختصري همچون "سبح اسم" و "الشمس" و مانند آنها بخوان».
پيامبر اكرم در نماز فجر روز «جمعه» سوره‌ي «الم سجده» و سوره‌ي «دهر» را مي‌خواندند. پس سنت است كه در نماز فجر روز جمعه گاهي اين سوره‌ها هم خوانده شوند.
هنگامي كه امام مشغول قرائت است بايد ساكت و متوجه قرائت امام بود. در نوافل اگر آيات ترغيب و ترهيب، خوانده شوند، دعا، استغفار و پناه خواستن از دوزخ و درخواست بهشت سنت است.
وقتي از قرائت فارغ شود، تكبير گويان به ركوع رود و در ركوع هر زانوي خود را با هر دو دست محكم بگيرد و انگشتان را گشاده نگاه دارد و سر و پشت خود را با كمر برابر كند و به نسبت درنگ كردن در قيام، در ركوع درنگ نمايد و «سُبحَانَ رَبِّيَ العَظِيم» گويد.
حد اقل سه بار تسبيح در ركوع سنت است و بيشتر هم اشكالي ندارد. اما رعايت عدد طاق كند يعني هر چند بار مي‌گويد، فرد گويد نه جفت. مقتدي بعد از امام به ركوع رود، زيرا جلو رفتن مقتدي از امام در تمام اركان، حرام است.
آنگاه امام سر را بلند كرده، «سَمِعَ ا‌للهُ لِمَن حَمِدَهُ» گويد، و منفرد هم «رَبَّنا لَکَ الحَمدُ» گويد و از نظر صاحبين امام هر دو را گويد.
سپس تكبير گويان به سجده رود، بدين صورت كه اول هر دو زانو را گذاشته سپس هر دو دست را سپس بيني و پيشاني را ميان هر دو دستها قرار دهد و انگشتان دست را به هم چسبانده بسوي قبله قرار دهد. نيز انگشتان پاها را به طرف قبله متوجه سازد.
مرد در حالت سجده بازوها را از پهلو، شكم را از ران و ساق، و ذراع دست را از زمين دور نگه دارد و زن در سجده اين همه اعضا را به هم بچسباند و به نسبت قيام و ركوع، سجده كند و تسبيح سجده را طاق بخواند و حداقل سه بار تسبيح سنت است. در خواندن تسبيح عجله نكند بلكه با آهستگي و اطمينان بخواند. سپس تكبير گويان سر را از سجده بلند كرده با اطمينان بنشيند و در نوافل اين دعا را بخواند.
«اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيْ وَارْحَمْنِيْ، وَاهْدِنِيْ، وَاجْبُرْنِيْ، وَعَافِنِيْ، وَارْزُقْنِيْ، وَارْفَعْنِيْ» .
آنگاه تكبير گويان بلند شود، بدين صورت كه اولاً سر خويش را از سجده بردارد و سپس هر دو دست و بعد زانوها را برداشته و به طور مستقيم بايستد و ركعت دوم را مانند ركعت اول ادأ كند. البته در ركعت دوم، ثنأ و تعوذ نيست.
هنگامي كه ركعت دوم تمام شود، پاي چپ را پهن كند روي بنشيند و پاي راست را قائم كرده انگشتان هر دو پا را به سوي قبله متوجه سازد و هر دو دست را بر هر دو ران گذاشته د
سنت در طريقه‌ي خواندن نماز بدين گونه است كه: اولاً اذان داده شود، سپس اقامه شود وقتي اقامه كننده «حي علي الصلوة» مي‌گويد: امام برخيزد و وقتي «قد قامت الصلوة» گفته مي‌شود هر دو دست خويش را تا نرمه‌ي گوش بلند كند و تكبير بگويد، و پس از تكبير امام، مقتدي بلا درنگ تكبير گويد و دست راست را بر دست چپ زير ناف بنهد و زن هر دو دست را تا دوش بلند كند و دستهاي خود را بالاي سينه ببندد، سپس امام و منفرد و مقتدي «سبحانَ اللهم» را آهسته بخوانند و مسبوق در قضاي ركعات گذشته اعوذبالله و بسم‌الله را آهسته بخواند و مقتدي نخواند.
آنگاه امام و منفرد (كسي كه تنها نماز مي‌خواند) فاتحه بخوانند سپس امام و منفرد و مقتدي آمين را آهسته بگويند، آنگاه امام و منفرد با سوره‌ي فاتحه سوره‌اي ديگر ضم كنند.
سنت در قرائت:
سنت در قرائت آن است كه در حالت مقيم بودن و اطمينان خاطر، در نماز فجر و ظهر، «طوال مفصل» (از سوره‌ي حجرات تا سوره‌ي بروج) در نماز عصر و عشأ، «اوساط مفصل» (از سوره‌ي بروج تا سوره‌ي لم يكن) و در نماز مغرب قصار سوره‌ها (از لم يكن تا آخر قرآن) خوانده شود ولي بدين صورت هميشه لازم گرفتن و عمل كردن مسنون نيست. زيرا پيامبر اكرم گاهي در نماز فجر «معوذتين» (هر دو قل أعوذ) مي‌خواندند، و گاهي در نماز مغرب سوره‌ي «طه» و سوره‌ي «النجم» و «المرسلت» را مي‌خواندند. پس اگر مقتديها فارغ و مشتاق هستند، خواندن قرائت طويل اشكالي ندارد.
چنان‌كه حضرت ابوبكر صديق در نماز فجر در يك ركعت سوره‌ي «بقره» را خواند و آن حضرت در دو ركعت مغرب سوره‌ي «اعراف» را خواندند و حضرت عثمان در يك ركعت اكثر سوره‌ي «يوسف» را مي‌خواند.
ولي با اين وجود رعايت حال مقتديان لازم است به خصوص در اين زمان، تا مردم از جماعت متنفر نشوند.
حضرت معاذبن جبل يك شب در نماز عشأ سوره‌ي «بقره» خواند يك نفر از مقتديان نزد پيامبر اكرم شاكي شد، آن حضرت فرمودند: «اي معاذ! مگر تو مردم را در فتنه و معصيت مي‌اندازي؟ سوره‌هاي مختصري همچون "سبح اسم" و "الشمس" و مانند آنها بخوان».
پيامبر اكرم در نماز فجر روز «جمعه» سوره‌ي «الم سجده» و سوره‌ي «دهر» را مي‌خواندند. پس سنت است كه در نماز فجر روز جمعه گاهي اين سوره‌ها هم خوانده شوند.
هنگامي كه امام مشغول قرائت است بايد ساكت و متوجه قرائت امام بود. در نوافل اگر آيات ترغيب و ترهيب، خوانده شوند، دعا، استغفار و پناه خواستن از دوزخ و درخواست بهشت سنت است.
وقتي از قرائت فارغ شود، تكبير گويان به ركوع رود و در ركوع هر زانوي خود را با هر دو دست محكم بگيرد و انگشتان را گشاده نگاه دارد و سر و پشت خود را با كمر برابر كند و به نسبت درنگ كردن در قيام، در ركوع درنگ نمايد و «سُبحَانَ رَبِّيَ العَظِيم» گويد.
حد اقل سه بار تسبيح در ركوع سنت است و بيشتر هم اشكالي ندارد. اما رعايت عدد طاق كند يعني هر چند بار مي‌گويد، فرد گويد نه جفت. مقتدي بعد از امام به ركوع رود، زيرا جلو رفتن مقتدي از امام در تمام اركان، حرام است.
آنگاه امام سر را بلند كرده، «سَمِعَ ا‌للهُ لِمَن حَمِدَهُ» گويد، و منفرد هم «رَبَّنا لَکَ الحَمدُ» گويد و از نظر صاحبين امام هر دو را گويد.
سپس تكبير گويان به سجده رود، بدين صورت كه اول هر دو زانو را گذاشته سپس هر دو دست را سپس بيني و پيشاني را ميان هر دو دستها قرار دهد و انگشتان دست را به هم چسبانده بسوي قبله قرار دهد. نيز انگشتان پاها را به طرف قبله متوجه سازد.
مرد در حالت سجده بازوها را از پهلو، شكم را از ران و ساق، و ذراع دست را از زمين دور نگه دارد و زن در سجده اين همه اعضا را به هم بچسباند و به نسبت قيام و ركوع، سجده كند و تسبيح سجده را طاق بخواند و حداقل سه بار تسبيح سنت است. در خواندن تسبيح عجله نكند بلكه با آهستگي و اطمينان بخواند. سپس تكبير گويان سر را از سجده بلند كرده با اطمينان بنشيند و در نوافل اين دعا را بخواند.
«اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيْ وَارْحَمْنِيْ، وَاهْدِنِيْ، وَاجْبُرْنِيْ، وَعَافِنِيْ، وَارْزُقْنِيْ، وَارْفَعْنِيْ» .
آنگاه تكبير گويان بلند شود، بدين صورت كه اولاً سر خويش را از سجده بردارد و سپس هر دو دست و بعد زانوها را برداشته و به طور مستقيم بايستد و ركعت دوم را مانند ركعت اول ادأ كند. البته در ركعت دوم، ثنأ و تعوذ نيست.
هنگامي كه ركعت دوم تمام شود، پاي چپ را پهن كند روي بنشيند و پاي راست را قائم كرده انگشتان هر دو پا را به سوي قبله متوجه سازد و هر دو دست را بر هر دو ران گذاشته د