Sheikh Xalhaan Walloo keessatti akka malee waan barbaadamuuf, asuma lammii isaa keessa, ona ilmaan Murawwaa carcaritti deebi'uum, toora Naannoo Balbaleeytii fi Baddeessaatti Madrasaa hundeessuun diini fi Siyaasaa barsiisuuti seene. Bara Xaaliyaan Itoophiyaa weeyraru, Nafxanyarraa "Xaaliyaan barate kana wayya" jechuun gara Xaaliyaan hirriiree Oromoonni Ituu akka hidhannoo argatan godhan. Hanga bara 1936ti Sheikh Xalhaan Ona Ituu Carcar keessa, Toora Balballeetti ,Ganda Gooroo bakka ja'amtu ti du'aan addunyarraa akka boqqoote fi achumatti akka awwaalame himama(Yaanni kun sirriitti qulqullaa'uutu irra jiraata). Sheikh Xalhaan nama mirgaa fi walqixxummaa ummata Oromoo fi muslimaatiif biyya meeqa keessa jooree qabsaa'ee darbee dha. Dhalootaan walloo keessa tahus, ilma Ituu, warra Qaalluuti ture jadhu manguddoonni.
2.#Sheikh_Alii_Jaamii_Guutoo.
Nama jabaa Oromoon Ituu jaarraa 21 ffaa keessatti qabdu keessaa hangafa jechuun ni dandayyama. Abbaa Muudaa Caffee Gadaa Ituu bara 1880n ture. Sirna Muuda Abbaa Gadaa Caffee Gadaa Ituu Yahyaa Alii Siree isaantu gaggeesse jadhama. Erga Amantaa muslimaa fudhatan booda Hanga Walloo Daaniyyii dhaquun Diin baratanii deebi'an. Nama hidda dhalootaatiin Oromoo Ituu tahe fi Carcar keessaa Nama yeroo jalqabaatiif jiddu gala amantaa islaamaa hundeessee barsiisuu jalqabe dha. Nama sadarkaa Qaallummaa guutuu qabu fi QAADUREE QAALLUU ture yoo tahu, Seenaa Oromoo Ituu keessatti, Qaalluu muslima tahee sirna muudaa gaggeesse kan jalqabaati. Onni Ituu Ona itti dhufanii Diin keessatti baratan akka tahu gochuu kan jalqaban sheikh Alii Jaamiiti.
Qaalluu Muuda gaggeessu tahee osoo jiruu nama jalqabaa lola hogganuun caffee Gadaa Ituu tikse, Lola orgoobbaa wajiin gaggeefamee fi lola Galamsoo kan Waldagabreel itti Ari'anii Awaashitti itti dachaassan san nama qindeesse, jiraa lammii ti. Sheikh Alii jaamii Ulee Bokkuu Caffee Odaa Ituu Waldagabreelirraa deebi'ee booji'uun, Qubbii Busooytuu keessatti dhooysee waggaa 134 booda arralle akka dhalootaaf darbitu kan godhe dha.
2.#Ayyuub_Abubakar;-
Cirooti dhalatee guddate. Ilmaan Oromoo keessaa Nama yeroo jalqabaatiif Afaan Oromoo Raadiyoo keessaan tamsaase dha. Biyya keessatti Raadiyoon Afaan Oromoo akka hin banamne dhorkamnaan, umrii dargaggummaatiin Biyya soomaalee dhaquun, Mootummaa Somaaliyaa kadhatee, qophii tamsaasa afaan oromoo yeroo jalqabaatiif biyya somaalee keessaa tamsaase. Seenaa Midiyaa keessatti gaazeexxeessaa Afaan oromoo kan jalqabaati. Walooleessaa fi barreessaa cimaadhaasi ayyuub Abubakar. Mootummaan Haayilasilaasee sagantaa Ayyuub Abubakar Somaaliyaa irraa tamsaasuun, biyya keessatti ummanni irratti dammaquu waan jalqabeef, Warra humna tikaa itti ramaduun, Achuma biyya somaaleeti osoo bishaan daakuuti jiru ajjeefame. Goota fakkii dargaggoota Oroomoo miliyoonootaaf tahu dandayye dha Ayyuub Abubakar. Goota akkanaa kanas ilmaan Ituu, Warra Qaalluutu Oromoof arjoome.(Seenaa isaa Guutuu amma dura barreesine jira laalu dandeessu).
3.#Hundee_Dhaabaa; (#Ahmadtaqii_mahammadrashiid;-
Goota goota caalu, sabboonaa Oromoo qixxee hin qabne dha. Ahmadtaqiin Carcaritti dargaggoo abbaa qabeenya tahe cimaa ture. Osoo daldalaaf Carcarii fi Shaggar jidduu dadeebi'uu, Finfineeti Sabboontoota akka Elemoo Qilxuu fi Alii Birraa faa wajiin wal arge. Alii Birraa Giitaarii jalaa dulloome ture. "Akkamitti artistii keenya Giitaara caccaphaa fi dulloomaan deema" jechuun, Giitaara haarawa bitee kenneefii gargar bahe. Elemoo Qilxuu moo warra Habashaa wajiin waldhabee finfineeti hidhamee jiraachusaa dhageenyaan gara mana hidhaa elemoon jira jadhamutti imaluun, Kaffaltii barbaachissu kaffalee,wabii tahun Elemoo hidhaa baase.
San booda achumma finfineeti Elemoo wajiin roorroo fi dararaa saba isaanirra gahaa jirtuu fi akkamitti jalaa akka baasuu danadayyan mari'atanii, gargar bahan. Elemoon Gara Yamanitti deebi'ee jaarraa abbaa gadaa faa wajiin Waraana Adda Bilisummaa Oromoo hundeessanii, leenjissuuti seene. Hundee Dhaabaa carcar, Galamsooti deebi'uun ummata Oromoo ijaaruu jalqabe. Qabeenya qabuun meeshaa waraanaa bitee hawaasa Oromootiif raabse.
2.#Sheikh_Alii_Jaamii_Guutoo.
Nama jabaa Oromoon Ituu jaarraa 21 ffaa keessatti qabdu keessaa hangafa jechuun ni dandayyama. Abbaa Muudaa Caffee Gadaa Ituu bara 1880n ture. Sirna Muuda Abbaa Gadaa Caffee Gadaa Ituu Yahyaa Alii Siree isaantu gaggeesse jadhama. Erga Amantaa muslimaa fudhatan booda Hanga Walloo Daaniyyii dhaquun Diin baratanii deebi'an. Nama hidda dhalootaatiin Oromoo Ituu tahe fi Carcar keessaa Nama yeroo jalqabaatiif jiddu gala amantaa islaamaa hundeessee barsiisuu jalqabe dha. Nama sadarkaa Qaallummaa guutuu qabu fi QAADUREE QAALLUU ture yoo tahu, Seenaa Oromoo Ituu keessatti, Qaalluu muslima tahee sirna muudaa gaggeesse kan jalqabaati. Onni Ituu Ona itti dhufanii Diin keessatti baratan akka tahu gochuu kan jalqaban sheikh Alii Jaamiiti.
Qaalluu Muuda gaggeessu tahee osoo jiruu nama jalqabaa lola hogganuun caffee Gadaa Ituu tikse, Lola orgoobbaa wajiin gaggeefamee fi lola Galamsoo kan Waldagabreel itti Ari'anii Awaashitti itti dachaassan san nama qindeesse, jiraa lammii ti. Sheikh Alii jaamii Ulee Bokkuu Caffee Odaa Ituu Waldagabreelirraa deebi'ee booji'uun, Qubbii Busooytuu keessatti dhooysee waggaa 134 booda arralle akka dhalootaaf darbitu kan godhe dha.
2.#Ayyuub_Abubakar;-
Cirooti dhalatee guddate. Ilmaan Oromoo keessaa Nama yeroo jalqabaatiif Afaan Oromoo Raadiyoo keessaan tamsaase dha. Biyya keessatti Raadiyoon Afaan Oromoo akka hin banamne dhorkamnaan, umrii dargaggummaatiin Biyya soomaalee dhaquun, Mootummaa Somaaliyaa kadhatee, qophii tamsaasa afaan oromoo yeroo jalqabaatiif biyya somaalee keessaa tamsaase. Seenaa Midiyaa keessatti gaazeexxeessaa Afaan oromoo kan jalqabaati. Walooleessaa fi barreessaa cimaadhaasi ayyuub Abubakar. Mootummaan Haayilasilaasee sagantaa Ayyuub Abubakar Somaaliyaa irraa tamsaasuun, biyya keessatti ummanni irratti dammaquu waan jalqabeef, Warra humna tikaa itti ramaduun, Achuma biyya somaaleeti osoo bishaan daakuuti jiru ajjeefame. Goota fakkii dargaggoota Oroomoo miliyoonootaaf tahu dandayye dha Ayyuub Abubakar. Goota akkanaa kanas ilmaan Ituu, Warra Qaalluutu Oromoof arjoome.(Seenaa isaa Guutuu amma dura barreesine jira laalu dandeessu).
3.#Hundee_Dhaabaa; (#Ahmadtaqii_mahammadrashiid;-
Goota goota caalu, sabboonaa Oromoo qixxee hin qabne dha. Ahmadtaqiin Carcaritti dargaggoo abbaa qabeenya tahe cimaa ture. Osoo daldalaaf Carcarii fi Shaggar jidduu dadeebi'uu, Finfineeti Sabboontoota akka Elemoo Qilxuu fi Alii Birraa faa wajiin wal arge. Alii Birraa Giitaarii jalaa dulloome ture. "Akkamitti artistii keenya Giitaara caccaphaa fi dulloomaan deema" jechuun, Giitaara haarawa bitee kenneefii gargar bahe. Elemoo Qilxuu moo warra Habashaa wajiin waldhabee finfineeti hidhamee jiraachusaa dhageenyaan gara mana hidhaa elemoon jira jadhamutti imaluun, Kaffaltii barbaachissu kaffalee,wabii tahun Elemoo hidhaa baase.
San booda achumma finfineeti Elemoo wajiin roorroo fi dararaa saba isaanirra gahaa jirtuu fi akkamitti jalaa akka baasuu danadayyan mari'atanii, gargar bahan. Elemoon Gara Yamanitti deebi'ee jaarraa abbaa gadaa faa wajiin Waraana Adda Bilisummaa Oromoo hundeessanii, leenjissuuti seene. Hundee Dhaabaa carcar, Galamsooti deebi'uun ummata Oromoo ijaaruu jalqabe. Qabeenya qabuun meeshaa waraanaa bitee hawaasa Oromootiif raabse.