ما قرن‌هاست که عادت کرده‌ایم نیندیشیم و بگوییم: «خب، همین است دیگر!» و با تکرار ضرب‌المثلی یا جمله‌ای و بیتی از سعدی و حافظ و مولانا خودمان را تسکین بدهیم؛ آه بکشیم و فکر کنیم که خب دیگر، ما قربانی سرنوشتیم. در صورتی که این خود ماییم که با نیندیشیدن، سرنوشتی را برای خودمان خلق می‌کنیم و هم‌چنان که دیده‌ایم سرنوشت ما درست از زمانی شروع به عقب‌نشینی و تغییر کرد که شروع به اندیشیدن کرده‌ایم.
ما هیچ نیستیم مگر کوششی که می‌کنیم.


#بهرام_بیضایی