سرمشق انگلیسی مونتسکیو بین لیبرال‌های بعد از انقلاب فرانسه هنوز طرفدار داشت و یکی از پرسش‌های اصلی لیبرال‌های پس از انقلاب این بود که انگلستان چطور در اواخر قرن هفدهم هم به حکومت انتخابی دست یافت و هم دارای خودگردانی محلی بود اما فرانسه اسیر حکومت استبدادی و مرکزگرا شده بود!
توکویل «تفکیک قوا»ی منتسکیو را برای تحقّق آزادی کافی نمی‌دانست و با تلقی قُدمایی که از آزادی داشت مرکزگرایی را همچون مانعی بر سر مشارکت فعالانه شهروندان در امور مدنی و سیاسی می‌دید.
او در متن مباحثات لیبرال‌های فرانسه به مطالعه تاریخ فرانسه و انگلستان از قرون وسطی به این سو پرداخت. در قرن سیزدهم اشراف انگلستان برای مهار قدرت رو به رشد و بی‌رویه پادشاه متحد شدند و پای طبقات عوام را به پارلمان کشاندند و با بوجود آمدن پارلمان اشراف همواره پشتیبان عوام ماندند. این اتحاد بین این دو نیروی آشتی‌ناپذیر در اروپای قاره شکل نگرفت. در فرانسه از قرون میانی به این سو پادشاه کمابیش قدرتی نمادین بود و قدرت اصلی در دست اشراف فئودال بود. وضع به گونه ای بود که مردم از ظلم اشراف فئودال به پادشاه پناه می‌بردند و این مرجعیت پادشاه که دربار را تبدیل به عدالت‌خانه کرده بود -برعکس بریتانیا که پارلمان خانه عدالت‌جویی طبقات بود- با پیشرفت‌های اقتصادی بعدی و سربرآوردن طبقه جدید بورژوا منجر به اتحاد بین بورژوازی و پادشاه شد که هدف و نتیجه آن از بین رفتن قدرت محلی اشراف بود. این دو سرنوشت تاریخی متفاوت پیامدهای عظیمی برای هر دو کشور داشت.
توکویل که گذار از جامعه آریستوکراتیک به جامعه دموکراتیک را گریزناپذیر می‌دانست به دنبال راه‌حلی واقع‌بینانه برای جلوگیری از تمرکز قدرت می‌گشت. اگر مسئله اصلی منتسکیو استبداد بود مسئله اصلی توکویل تمرکز قدرت بود چرا که دولت متمرکز بوروکراتیک، آزادی قُدمایی در ساختن زندگی سیاسی را کمابیش از بین می‌برد.
نه لیبرال‌های بزرگ همعصر او که شهرتی صدچندان داشتند و نه طرفداران نظم قدیم که در خیال خام بازگشت امتیازات اشرافی رژیم قدیم بودند هیچ راه‌حلی برای این مشکل نداشتند و گروه دوم که می‌توان گفت اصولا به دنبال راه‌حلی برای خودگردانی محلی نبودند بلکه بیشتر نگران امتیازات از دست رفته فئودالی خود بودند. این ایده بکر توکویل بود که نگاهش را از انگلستان به ایالات متحده آمریکا برگرداند و به همین منظور کمک هزینه ای دولتی به بهانه مقایسه زندان‌های آمریکا و فرانسه دست و پا کرد و به همراه دوستش راهی سرزمین آینده شد تا از نزدیک به مطالعه «دموکراسی در آمریکا» بپردازد، مطالعه‌ای که حتی خوانندگان آمریکایی را به حیرت انداخت و تبدیل به مهم‌ترین اثر کلاسیک برای مطالعه دموکراسی و برای مطالعه ساختار سیاسی و اجتماعی ایالات متحده آمریکا شد. / محمد ایمانی
توکویل «تفکیک قوا»ی منتسکیو را برای تحقّق آزادی کافی نمی‌دانست و با تلقی قُدمایی که از آزادی داشت مرکزگرایی را همچون مانعی بر سر مشارکت فعالانه شهروندان در امور مدنی و سیاسی می‌دید.
او در متن مباحثات لیبرال‌های فرانسه به مطالعه تاریخ فرانسه و انگلستان از قرون وسطی به این سو پرداخت. در قرن سیزدهم اشراف انگلستان برای مهار قدرت رو به رشد و بی‌رویه پادشاه متحد شدند و پای طبقات عوام را به پارلمان کشاندند و با بوجود آمدن پارلمان اشراف همواره پشتیبان عوام ماندند. این اتحاد بین این دو نیروی آشتی‌ناپذیر در اروپای قاره شکل نگرفت. در فرانسه از قرون میانی به این سو پادشاه کمابیش قدرتی نمادین بود و قدرت اصلی در دست اشراف فئودال بود. وضع به گونه ای بود که مردم از ظلم اشراف فئودال به پادشاه پناه می‌بردند و این مرجعیت پادشاه که دربار را تبدیل به عدالت‌خانه کرده بود -برعکس بریتانیا که پارلمان خانه عدالت‌جویی طبقات بود- با پیشرفت‌های اقتصادی بعدی و سربرآوردن طبقه جدید بورژوا منجر به اتحاد بین بورژوازی و پادشاه شد که هدف و نتیجه آن از بین رفتن قدرت محلی اشراف بود. این دو سرنوشت تاریخی متفاوت پیامدهای عظیمی برای هر دو کشور داشت.
توکویل که گذار از جامعه آریستوکراتیک به جامعه دموکراتیک را گریزناپذیر می‌دانست به دنبال راه‌حلی واقع‌بینانه برای جلوگیری از تمرکز قدرت می‌گشت. اگر مسئله اصلی منتسکیو استبداد بود مسئله اصلی توکویل تمرکز قدرت بود چرا که دولت متمرکز بوروکراتیک، آزادی قُدمایی در ساختن زندگی سیاسی را کمابیش از بین می‌برد.
نه لیبرال‌های بزرگ همعصر او که شهرتی صدچندان داشتند و نه طرفداران نظم قدیم که در خیال خام بازگشت امتیازات اشرافی رژیم قدیم بودند هیچ راه‌حلی برای این مشکل نداشتند و گروه دوم که می‌توان گفت اصولا به دنبال راه‌حلی برای خودگردانی محلی نبودند بلکه بیشتر نگران امتیازات از دست رفته فئودالی خود بودند. این ایده بکر توکویل بود که نگاهش را از انگلستان به ایالات متحده آمریکا برگرداند و به همین منظور کمک هزینه ای دولتی به بهانه مقایسه زندان‌های آمریکا و فرانسه دست و پا کرد و به همراه دوستش راهی سرزمین آینده شد تا از نزدیک به مطالعه «دموکراسی در آمریکا» بپردازد، مطالعه‌ای که حتی خوانندگان آمریکایی را به حیرت انداخت و تبدیل به مهم‌ترین اثر کلاسیک برای مطالعه دموکراسی و برای مطالعه ساختار سیاسی و اجتماعی ایالات متحده آمریکا شد. / محمد ایمانی