به نام خدا
واقعیت آن است که بواسطه حواشی ایجاد شده پیرامون بیانیه اسفندماه 96 جمعی از جوانان انقلابی خطاب به نماینده محترم ولی فقیه در استان در باره لغو کنسرت، تمایل چندانی برای نقد سخنان امام جمعه محترم شهرکرد در خصوص "ساز و دهل بختیاری" نداشتم. اما مولفه های ممتاز قوم بختیاری، بازتاب فراوان این اظهارات در فضای مجازی و صد البته خط بطلان بر محافظه کاری ( واژه ای که اصلا میانه خوبی با آن ندارم) موجب نظم گرفتن واژگان در قالب این نوشتار گردید.
یکم : حجت الاسلام و المسلمین نکونام در خطبه های نماز جمعه عنوان کردند: (مجالس شادی ما شده ساز و دهل، مجالس مرگ ما شده ساز و دهل،مساجد ما شده نی و ساز و دهل...)
در مورد بخش اول جمله جناب نکونام یعنی استفاده از ساز و دهل در مجالس شادی باید گفت این موضوع فی نفسه بلا اشکال است تا زمانی که موسیقی، غنا و دال بر لهو و لعب باشد آنگاه حرمت موسیقی و تفکیک موسیقی حلال و حرام موضوعیت می یابد که در این صورت ، نظر مقام معظم رهبری ارجح و فصل الخطاب است:
س 1128: ملاک تمییز موسیقی حلال از حرام چیست؟ و آیا موسیقی کلاسیک حلال است؟ بسیار مناسب است که معیار آن را بیان فرمایید.
ج: هر موسیقی که به نظر عرف موسیقی لهوی مضل عن سبیل الله که مناسب با مجالس عیش و نوش است باشد، موسیقی حرام محسوب می‌شود و فرقی نمیکند که موسیقی کلاسیک باشد یا غیر کلاسیک. تشخیص موضوع هم موکول به نظر عرفی مکلّف است و اگر موسیقی این گونه نباشد بخودی خود اشکال ندارد.
اما در خصوص استفاده از ساز و دهل در مجالس عزا، ضمن تاکید بر استفتاء بند فوق، باید استفاده از آوا و موسیقی های آئینی در ایام عزاداری سالار شهیدان در مناطق مختلف کشور متناسب با آداب و سنن منطقه ای را یادآور شد که همان سبک عزاداری در سوگواری اقوام،عزیزان و آشنایان مورد استفاده قرار می گیرد. مناطق بختیاری نشین از این امر مستثنی نیستند.
به عنوان یک بختیاری عرض میکنم که تا حالا ندیده ام یا نشنیده ام که در مراسم شادی یا عزا، در مسجد از ساز و دهل استفاده کرده باشند. به ضرس قاطع میگویم باورهای دینی و چارچوب های اخلاقی بختیاری ها اجازه بروز کوچکترین شبهه ای که موجب خدشه دار شدن حرمت مسجد شود را نمی دهد. چه برسد به حضور ساز و دهل در مسجد. اگر هم چنین اتفاقی بصورت موردی در جایی رخ داده باشد قطعا در تناقض با رفتار و باورهای عموم بختیاری هاست. و جای طرح آن در تریبون های عمومی نیست.
دوم: "عالم ربانی و حتی شیعه انگلیسی ، این چیزها در زندگیشان پیدا نمیشود.این شادی های کاذب پیدا نمیشود."بنظرم این عبارت تاسف آورترین بخش بیانات امام جمعه محترم شهرکرد بوده است. آنجا که در قیاسی عجیب، آقای نکونام برای اثبات کلام خود پای شیعه انگلیسی را وسط میکشد. فرض کنید تمام مفروضات و ادله آقای نکونام صحیح باشد و باز هم فرض کنید اساسا موسیقی محلی بختیاری مصداق غنا و لهو و لعب باشد، آیا گناه گوش دادن به این موسیقی هم تراز گناه شیعه انگلیسی است؟ اداره چند کانال ماهواره ای و حوزه علمیه در لندن با رویکرد تفرقه مذهبی، سابقه توهین به مراجع عظام تقلید و در راس آن مقام معظم رهبری و آیت الله بهجت (رضوان الله تعالی علیه)، حمله به سفارت ایران در انگلیس و عناد با نظام جمهوری اسلامی ایران، توهین به مقدسات اهل سنت، ترویج قمه زنی و ... بخش هایی از پرونده قطور تشیع انگلیسی است. آیا استفاده از عبارت " حتی شیعه انگلیسی ، این چیزها در زندگیشان پیدا نمیشود" انصاف است؟ این قیاس با کدام منطق صورت گرفته است؟ واقعا به قول امام جمعه محترم شهرکرد ما داریم به کجا می رویم؟؟ هرچند بنظر می رسد که استفاده از این عبارت را میتوان خطای سهوی در بیان از سوی جناب نکونام و نه یک تحلیل با سوئ نیت قبلی در این قیاس دانست.
سوم: امام جمعه محترم شهرکرد عنوان کردند که جامعه شهید داده،نگاه الهی و شهدا به ماست...مواظب باشیم فرهنگمان را از ما نگیرند." قطعا خداوند متعال و شهدای گرانقدر ناظر بر اعمال ما هستند و ما مدیون شهدا هستیم . سینه زردکوه امانت دار لالایی مادرانه شیرزنانی است که نوجوانان شان، راست قامتان دلاور تیپ 44 قمر بنی هاشم (ع)، صف شکن بن بستهای خط مقدم لقب گرفتند. فرهنگ بختیاری را میتوان در یک قاب مشترک و پرتکرار از خانه های ساده با تصویر امام،رهبری و یک شهید جستجو کرد. صورت هایشان شکسته شده ،دست هایشان پینه بسته، در و دیوارشان ترک برداشته اما هنوز جام ایمانشان صد آینه زیباتر از آفتاب و استوارتر از زردکوهست. فرهنگی مملو از صدق و صفا، یک رنگی و یکدلی و نجابت و حیا. درهم تنیدگی باورهای ملی و مذهبی مردم بختیاری سرمایه کم نظیری برای مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن است. تقویت عناصر بومی، کم هزینه ترین سیاست ممکن برای تقویت جبهه خودی در برابر این شبیخون است.
احمد شیرانی تک آبی
https://t.me/ahmad_shirani_takabi
