አቂዳ ማለት ምን ማለት ነው??
አቂዳ ማለት:- በአሏህ፣በመላዒኮች፣በመፅሀፎች፣በመልዕክተኞች፣በትንሳዔ(ቂያማ) ቀን ፣በቀደር(በአሏህ ውሳኔ) በመልካሙም በክፉም ማመን ሲሆን አርካኑል ኢማን በማለት ይሰየማል።
ኢባዳ(አምልኮ) በሁለት ይከፈላል እነርሱም: -
አንደኛው: ተግባራዊ አምልኮ ሲሆን በሰውነት አካሎቻችን የምፈፅማቸው ድርቶች ናቸው ከእነርሱም ውስጥ ሰሏት፣ሀጅ፣ፆም የመሳሰሉት ሲሆኑ በልብ ከሚቋጠሩት እምነታዊ ከሆኑት አምኮቶች አንፃር ቅርጫፍ በመባል ይሰየማል።
ሁለተኛው: እምነታዊ (በልብ የሚቋጠሩ) አምልኮ ሲሆኑ ይህ ማለት አሏህ የሁሉም ፍጡሮች ጌታ መሆኑን፣አምልኮ የተባሉ ተግባሮች በአጠቃላይ ለእርሱ የተገቡ መሆናቸው ማመን እና በተጨማሪም አርካኑል ኢማን ተብለው የሚጠሩትን ማመን በመሆኑ ከተግባራዊ አምልኮ አንፃር መሰረት (አስል) በመባል ይሰየማል።ምክንያቱም የስራዎች ትክክለኝነት ና ብሉሹነት በልብ ውስጥ ባለው እምነት የሚለካ ና የሚገነባ በመሆኑ ነው።
ትክክለኛዋ አቂዳ ዲኑ በሙሉ የሚገነባበት መሰረት ነች፣እንዲሁም ስራዎችም ትክክለኛ የሚሆኑባት ነች
አሏህ በቀርዐኑ እንዳለው: ቁርዐን 18/110
እንዲህም ይላል:> ቁርዐን 39/65
እንዲህም ይላል: >ቁርዐን 39/2
እነዚህና ሌሎችም ብዛት ያላቸው የቁርዐን አንቀፆች አምልኮ የተባለ በአጠቃላይ ከሽርክ የፀዳ ካልሆነ ተቀባይነት እንደሌለው ያመላክታሉ።ለዚህም ሲባል ነበር መልዕክተኞች በአጠቃላይ ለዚህ ርዕስ ትኩረት ና የመጀመሪያነት በመስጠት ህዝቦቻቸው ከምንም በፊት አቂዳን ወደ ማፅዳት የተጣሩት የመጀመሪያ ጥሪያቸው አሏህን ተገዙ ከእርሱ ውጪ ያሉትን በአጠቃላይ አትገዙ ነበር የሚሉት
አሏህም እንዲህ ይላል: - ቁርዐን 16/36
ሁሉም መልዕከተኛ መጀመሪያ የህዝቦቹን ጆሮ የሚቆረቁርበት ነገር > ቁርዐን 7/59 ኑህ፣ሁድ፣ሷሊህ፣ሹዐይብ፣ሌሎችም በአጠቃላይ ይህን ነበር የሚሉት
ነቢዩ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም ከነቢይነታቸው ቡሀላ አስራ ሶስት አመታትን ወደ ተውሂድ በመጣራት ና አቂዳን በማስተካከል ብቻ መካ ላይ ተቀምጠዋል ምክንያቱ የዚህ ዲን መሰረት በመሆኑ ነው።
ከዛም ቡሃላ ትክክለኛ ዱዐቶች፣ሷሊሆች፣የመጀመሪያ ስራቸው ወደ ተውሒድ መጣራት ና አቂዳን ወደ ማስተካከል ነበር
እኛም ቢሆን የነቢያቶችን ና የሷሊሆችን ፋና በመከተል የመጀመሪያ ስራችን ሊሆን የሚገባው ወደ ተውሂድ መጣራት ና አቂዳን ወደ ማስተካከል ሊሆን ይገባል።ዑመተል ኢስላም ዛሬ ባለንበት ጊዜ በብዙ የሽርክ ተግባሮች ውስጥ ተዘፍቆ ይገኛልና
አቂዳ ማለት:- በአሏህ፣በመላዒኮች፣በመፅሀፎች፣በመልዕክተኞች፣በትንሳዔ(ቂያማ) ቀን ፣በቀደር(በአሏህ ውሳኔ) በመልካሙም በክፉም ማመን ሲሆን አርካኑል ኢማን በማለት ይሰየማል።
ኢባዳ(አምልኮ) በሁለት ይከፈላል እነርሱም: -
አንደኛው: ተግባራዊ አምልኮ ሲሆን በሰውነት አካሎቻችን የምፈፅማቸው ድርቶች ናቸው ከእነርሱም ውስጥ ሰሏት፣ሀጅ፣ፆም የመሳሰሉት ሲሆኑ በልብ ከሚቋጠሩት እምነታዊ ከሆኑት አምኮቶች አንፃር ቅርጫፍ በመባል ይሰየማል።
ሁለተኛው: እምነታዊ (በልብ የሚቋጠሩ) አምልኮ ሲሆኑ ይህ ማለት አሏህ የሁሉም ፍጡሮች ጌታ መሆኑን፣አምልኮ የተባሉ ተግባሮች በአጠቃላይ ለእርሱ የተገቡ መሆናቸው ማመን እና በተጨማሪም አርካኑል ኢማን ተብለው የሚጠሩትን ማመን በመሆኑ ከተግባራዊ አምልኮ አንፃር መሰረት (አስል) በመባል ይሰየማል።ምክንያቱም የስራዎች ትክክለኝነት ና ብሉሹነት በልብ ውስጥ ባለው እምነት የሚለካ ና የሚገነባ በመሆኑ ነው።
ትክክለኛዋ አቂዳ ዲኑ በሙሉ የሚገነባበት መሰረት ነች፣እንዲሁም ስራዎችም ትክክለኛ የሚሆኑባት ነች
አሏህ በቀርዐኑ እንዳለው: ቁርዐን 18/110
እንዲህም ይላል:> ቁርዐን 39/65
እንዲህም ይላል: >ቁርዐን 39/2
እነዚህና ሌሎችም ብዛት ያላቸው የቁርዐን አንቀፆች አምልኮ የተባለ በአጠቃላይ ከሽርክ የፀዳ ካልሆነ ተቀባይነት እንደሌለው ያመላክታሉ።ለዚህም ሲባል ነበር መልዕክተኞች በአጠቃላይ ለዚህ ርዕስ ትኩረት ና የመጀመሪያነት በመስጠት ህዝቦቻቸው ከምንም በፊት አቂዳን ወደ ማፅዳት የተጣሩት የመጀመሪያ ጥሪያቸው አሏህን ተገዙ ከእርሱ ውጪ ያሉትን በአጠቃላይ አትገዙ ነበር የሚሉት
አሏህም እንዲህ ይላል: - ቁርዐን 16/36
ሁሉም መልዕከተኛ መጀመሪያ የህዝቦቹን ጆሮ የሚቆረቁርበት ነገር > ቁርዐን 7/59 ኑህ፣ሁድ፣ሷሊህ፣ሹዐይብ፣ሌሎችም በአጠቃላይ ይህን ነበር የሚሉት
ነቢዩ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም ከነቢይነታቸው ቡሀላ አስራ ሶስት አመታትን ወደ ተውሂድ በመጣራት ና አቂዳን በማስተካከል ብቻ መካ ላይ ተቀምጠዋል ምክንያቱ የዚህ ዲን መሰረት በመሆኑ ነው።
ከዛም ቡሃላ ትክክለኛ ዱዐቶች፣ሷሊሆች፣የመጀመሪያ ስራቸው ወደ ተውሒድ መጣራት ና አቂዳን ወደ ማስተካከል ነበር
እኛም ቢሆን የነቢያቶችን ና የሷሊሆችን ፋና በመከተል የመጀመሪያ ስራችን ሊሆን የሚገባው ወደ ተውሂድ መጣራት ና አቂዳን ወደ ማስተካከል ሊሆን ይገባል።ዑመተል ኢስላም ዛሬ ባለንበት ጊዜ በብዙ የሽርክ ተግባሮች ውስጥ ተዘፍቆ ይገኛልና