یک زبان و دو لهجه (دیگلوسیا)
در جامعه شناسی زبانی موضوعی است به نام دیگلوسیا، که متکلمان یک زبان مطابق با شرایطی که در آن قرار میگیرند ناچارا از یکی از دو لهجه رایج زبانی استفاده میکنند و به شکلی خودکار بسته به شرایط موجود لهجهشان را تغییر میدهند. هر یک از این دو لهجه در جای مخصوص به خود کاربرد دارد و متکلمان معمولا نمیتوانند این شرایط را نادیده بگیرند و مطابق میل و سلیقه شخصی خود رفتار کنند.
لهجه اول: لهجه محلی و گفتاری است که بیشتر در میان خانواده و دوست و آشنایان مرسوم است و حالتی رسمی ندارد
لهجه دوم، لهجه رسمی و نوشتاری: این لهجه بیشتر در موارد نوشتار، رسمی و مکاتبات کاربرد دارد و تقریبا در بین بیشتر اعضای یک جامعه زبانی تا حدودی شناخته شده است.
این پدیده تقریبا در تمام زبان ها وجود دارد چند نمونه از فارسی و انگلیسی:
انگلیسی رسمی و نوشتاری:
I will go
انگلیسی گفتاری و غیر رسمی:
I'll go
فارسی رسمی و نوشتاری:
من میرَوَم
فارسی غیر رسمی و گفتاری:
من میرم
عزیزان شاعر و نویسنده باید به این نکات توجه داشته باشند که اگر ما بخواهیم به زبانی قابل فهم و استاندارد نزدیک شویم، باید به املا و فرمهای متداول و همه فهم از لحاظ نوشتاری برسیم و از تاکید بر لهجه و فرمهای ناشناخته و استثناعات بپرهیزیم.
🌀🌀🌀
یەک زمان و دو دەڤۆک
د جڤاکناسییا زمانی دا مژارەک ھەیە ب ناڤێ دگلۆسسا (دو-دەڤۆک)، کو ئاخێڤەرێن ھەمان زمانی ل گۆر کۆنتەکست و شەرت و مەرێجێن جھێ ئاخاڤتنێ دەڤۆکا خوە دگوھەرینن. ب ڤێ مانەیێ کو کارمەندییا ھەر یەک ژ ڤان دو دەڤۆکان ل جھێ خوەیێ تایبەتە و مرۆڤ نکارە شەرت و مەرجێن تێدایی ژ بیر بکە و ل گۆر دلێ خوە بئاخڤە.
دەڤۆکا ئەولێ: د پێوەندییێن خوەجھ و لۆکال دا و ب فۆرما نەرەسمی ل کارە.
دەڤۆکا دویەم: دەڤۆکا فەرمی و نڤیسێیە، دەما مرۆڤ بخوازە تشتەکی بنڤیسە یان ل سەر مژارەکا فەرمی بئاخڤە، چارچۆڤەیا گراماتیک و فەرمیبوونێ ھەیە و قالبا زمێن دییارە.
فەرق و جداھییا نڤیسکی (فەرمی) دەڤکی (نەفەرمی) ژ ڤێ دەر تێ، و تەقریبەن د ھەموو زمانان دا ئەڤ مەسەلە ھەیە.
چەند نموونە ژ زمانێن ئنگلیزی و فارسییێ:
ئنگلیزییا فەرمی:
I will go
ئنگلیزییا دەڤکی:
I’ll go
فارسییا فەرمی/نڤیسکی:
من می رَوَم
فارسییا نەفەرمی/دەڤکی:
من میرم
✍️ مهدی جعفرزاده
☘️
@kaniyadil