درباره صدور قرار بازداشت ولادیمیر پوتین توسط دیوان بین المللی کیفری _________
▪️احتمال اقدام مشابه اوکراین با کمک کشورهای غربی در مورد برخی مقامات کشورهای دیگر منتفی نیست
✍️محسن بهاروند
🔹دو م
سئله در این موضوع مسائل اصلی محسوب می شوند. چند مسئله فرعی را هم می توان بیان کرد اما مسائل اصلی ابتدا صلاحیت و دوم مصونیت است.
🔹صلاحیت: بر خلاف گفته سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، دیوان در این پرونده صلاحیت دارد. زمانیکه سه شرط در رسیدگی به یک پرونده برآورده شوند، دیوان بین المللی کیفری صلاحیت پیدا میکند: شرط زمان ، شرط مکان ، شرط نوع جرم یا موضوع.
⏱️زمان: دیوان در مورد جرائمی که بعد از اول ژوئیه ۲۰۰۲ ارتکاب یافته‌اند، صلاحیت دارند.
🇺🇦مکان: جرم در قلمرو یک دولت عضو یا دولت غیر عضوی که داوطلبانه حاضر به همکاری با دیوان باشند،رخ داده باشد. با توجه به ارتکاب جراّئم ادعایی در قلمرو اوکراین و عضویت اوکراین در دیوان، مشکل قلمرو نیز وجود ندارد.
🔹موضوع جرائم ارتکابی: جرائم جنگی، جرائم علیه بشریت و جرم تجاوز.
⭕️ارجاع به دادگاه: یک پرونده ادعایی می تواند توسط یکی از کشورهای عضو، دادستان با ابتکار خودش یا شورای امنیت سازمان ملل متحد طی یک قطعنامه شورا، به دادگاه ارجاع شود. در این قضیه ظاهرا آقای کریم خان یکی از دادستانهای دیوان، در مورد ارتکاب این جرائم تحقیق کرده است.
🔹آمر، معاون و مباشر در ارتکاب یک جرم مسئولیت کیفری خواهند داشت. ظاهرا ولادیمیر پوتین بعنوان آمر ارتکاب این جرائم احضار شده است.
🔹البته این هنوز به معنی اتهام یا حتی پذیرش پرونده توسط دادگاه نیست بلکه دادستان در مراحل اولیه رسیدگی است و پرونده هنوز قطعی نیست.
⭕️دوم مصونیت روسای دول: روسای دول مصونیت شخصی دارند و نمی توان آنها را دستگیر کرد. از طرفی دولت روسیه عضو دیوان نیست و الزامی به همکاری ندارد.
🔹در تئوری و از نظر حقوقی روسای دولتها تنها در مقابل دادگاههای بین المللی مصونیت نخواهند داشت. با اینحال دیوان برای اجرای منویات خود وابسته به دولتها است. لذا یا دولت روسیه در وضعیت خاصی می تواند ولادیمیر پوتین را به دادگاه تحویل دهد و یا اینکه ایشان پس از ریاست جمهوری‌اش در یک کشور یافت شده و او را به دیوان تحویل دهد. اما ممکن است آثار روانی فشار دیوان کیفری بر سربازان و فرماندهان روسی، ایجاد شود.
⭕️به احتمال بسیار زیاد بر اساس تجربه مذاکراتی که بنده با دولت اوکراین داشته ام احتمال اقدام مشابه این کشور با کمک کشورهای غربی در مورد برخی مقامات کشورهای دیگر منتفی نیست.
🔹نقدی که بر دیوان وارد است این است که با وجود اینکه این یک دادگاههای کیفری است ولی ممکن است تحت نفوذ کشورهای قدرتمند باشد و بیش از حد از فضای سیاسی تاثیر بپذیرد. کما اینکه در پذیرش پرونده علیه آمریکاییان یا صهیونیست ها و احضار مقامات سطح بالای آنها در ارتکاب جرائم و جنایات شدید همکاری نکرد ولی علیه رئیس جمهور سودان یا روسیه بسرعت اینکار را انجام داد. ولی باید دانست که رفتار تبعیض آمیز دیوان به معنی غیر قانونی بودن اقدامات فعلی آن نیست.
منبع: جهان دیپلماسی
@jusgentium4all
