Min Zaw Lwin

အိမ်နီးချင်းတွေပေါ် တည်မှီနေတဲ့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ

လက်ရှိ ပြည်တွင်းစစ် ရပ်ဖိုဆိုတဲ့ အကြောင်း ဆွေးနွေးကြတဲ့အခါ လက်နက်ကိုင်ထားကြ တဲ့ EAO တွေတိုင်းရဲ့နောက်ကွယ်မှာ အကျိုးစီးပွား ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကို ပြည်သူ တွေ သတိပြုဖိုလိုတာပါ။ အထူးသဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်မှာ KIA ထိန်းချုပ်ဖို ကြိုးစားနေတဲ့ နယ်မြေတွေဟာ ရှားပါးမြေရှားသတ္တုတွေရှိသလို ဗန်းမောက်ဘက်က သစ်တောကြိုးဝိုင်း တွေ၊ ဖားကန့်ဘက်က ကျောက်စိမ်းတွင်းတွေနဲ့ ဝန်းသိုကောလင်းဘက်က ရွှေလုပ်ကွက် တွေဟာ KIA ရေရှည်ရပ်တည်ဖိုအတွက် မဖြစ်မနေ လိုအပ်နေတဲ့ ဒေသတွေ ဖြစ်နေတာပါ ပဲ။ ပိုဆိုးတာက KIA လက်ရှိ ထပ်ပြီး နယ်မြေချဲ့နေတာက တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန် သွယ်ရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ နယ်စပ်မြိုတွေပါ။ အထူးသဖြင့် ပန်ဝါဒေသလိုမျိုး၊ ကန်ပိုက်တီလိုနေရာမျိုး၊ လွယ်ဂျယ်ဂိတ်လိုနေရာမျိုးတွေမှာ KIA ထိုင်ထားနိုင်ရင် တရုတ် အနေနဲ့ မဖြစ်မနေ စကားပြောဖို လိုလာမယ်ဆိုတဲ့ အချက်မျိုး တွေးထားပုံပါပဲ။
---
ဒါက KIA တစ်ခုတည်းပြောတာမဟုတ်ဘူး။ ရှမ်းမြောက်မှာ ကျိုင်းတုံနဲ့ တာချီလိတ် ကလွဲရင် ချင်းရွှေဟော်လည်း MNDAA ရဲ့လက်ထဲမှာရှိနေတယ်။ ချင်းပြည်နယ်ဘက် မှာလည်း ရိဒ်၊ တမူးလမ်းကြောင်း၊ ရခိုင်ဘက်မှာလည်း အိန္ဒိယလုပ်မယ့် ပလက်ဝ လမ်းကြောင်းနဲ့မောင်တော၊ ကရင်ပြည်နယ်မှာလည်း မြဝတီ-ကော့ကရိတ် လမ်းကြောင်း၊ တနင်္သာရီမှာဆိုရင် တော်တော်လေးအရေးပါတဲ့ ထီခီးလမ်းကြောင်း ။ ဒါတွေ အားလုံးက စစ်ပွဲမရှိခင်တုန်းက တနေ့ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ သောင်းဂဏန်းကနေသိန်းဂဏန်း၊ သန်းဂဏန်းအထိ ဝင်နေတဲ့ ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေ ဖြစ်နေတဲ့အချက်ပါ။
---
စစ်အာဏာရှင်ပပျောက်ရေးလို ကြွေးကြော်ပြီး လက်နက်ကိုင်နေကြတဲ့ EAO တွေ ကိုယ်တိုင် ဒီအကျိုးအမြတ်ကို မစွန့်လွှတ်နိုင်ကြပါဘူး။အထူးသဖြင့် တပ်မတော်ကို နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းက နှုတ်ထွက်ဖို ပြောပေမယ့် EAO တွေ ကိုယ်တိုင်လည်း လက်နက်စွန့်ပြီး ပါတီထောင်ပါ့မယ်လို ဘယ် EAO ခေါင်းဆောင်တွေက မှ မကြေညာ ပါဘူး။ သူတိုလိုချင်တာ ဖက်ဒရယ်မဟုတ်သလို ဒီမိုကရေစီလည်းမဟုတ်ဘူး။ သူတိုထိန်းချုပ်တဲ့နယ်မြေဒေသမှာ စစ်ဘုရင်ပုံစံမျိုးနဲ့ သားစဉ်မြေးဆက် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဖို သာ အဓိက ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ တွေ့ရမှာဖြစ်တယ်။ ဥပမာ UWSA နဲ့ MNDAA မှာ အဖေသေရင် သားခေါင်းဆောင်ဖြစ်တဲ့ နမူနာက အထင်အရှားဖြစ်တယ်။ သေချာ တာကတော့ EAO တွေအနေနဲ့ ဖက်ဒရယ်သဘောအရ အကုန်လုံးကို လက်ဝါးကြီး အုပ်လိုမရပါဘူး။ ဒီလမ်းကြောင်းတွေမှာ အခြေပြုထားလို သက်ဆိုင်တယ်လို ယူဆရင်တောင် ပြည်ထောင်စု ၆၀၊ ဖက်ဒရယ် ၄၀ ဆိုတဲ့အချိုးမျိုး လောက်ပဲ တောင်းဆိုခွင့်ရှိတာပါ။ အထူးသဖြင့် KIA က ကချင်တပြည်နယ်လုံးကို ကိုယ်စားမပြုသလို KNU လည်း ကရင်တပြည်နယ်လုံးရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်မဟုတ်ပါဘူး။ (ဒါတောင် ဦးသိန်းစိန်လို သမ္မတမျိုးနဲ့ ကြုံခဲ့လို၊ လိုင်ဇာကိုသာ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ရင် AA လည်း ဖြစ်လာစရာမရှိဘူး။ TNLA လည်း ခုလောက် အင်အားကြီး စရာအကြောင်းမရှိဘူး)
----
တရုတ်က ဒီအခင်းအကျင်းကို သဘောပေါက်ပါတယ်။ ခုလက်ရှိ တရုတ်ဝင်ပါနေတယ် ဆိုတာ စစ်ပွဲတွေရပ်ပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ပြန်စနိုင်ဖိုပါပဲ။ စစ်ပွဲရပ်ဖိုအတွက်လည်း လိုအပ်ရင် ဘောင်ထဲကနေ နယ်စပ်ဂိတ်တွေ ပိတ်တာလုပ်ပါတယ်။ နယ်စပ်ဂိတ် တွေ ပိတ်လာလိုလည်း ဂွမ်မော်ဆိုတဲ့ကောင်က BBC ကနေ အသံထွက်လာတာပါ။ ဆိုလိုတာက တရုတ်သွားမယ့်လမ်းကြောင်းကတော့ သူ့ရဲ့ BRI လမ်းကြောင်း ထွက်ပေါက်ရရေးပါပဲ။ ရှည့်လည်းလျှောက်သာ ပျားလည်းဆွဲသာဆိုသလို ဒီလမ်းကြောင်းကိုဖွင့်ရင်းနဲ့ အစိုးရနဲ့ EAO တွေကို တက်နိုင်သလို ထိန်းကျောင်းသွားမယ့် ဆန္ဒရှိနေပုံပါပဲ။
----
ခုလည်း မြန်မာ့အရေးမှာ တရုတ်အပြင် အိန္ဒိယကပါ ထိတွေ့မှု လုပ်လာတာတွေ့ရတယ်။ စာရွက်ပေါ်မှာတော့ NSPNC တို၊ NCA လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့သူတွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ ပါသွားပေမယ့် မြေပြင်မှာလည်း အိန္ဒိယအနေနဲ့ AA တိုနဲ့ထိတွေ့မှု ယူမှာ ကျိန်းသေပါပဲ။ လက်ရှိအခြေအနေက ကိုယ်တွေအစိုးရနဲ့တပ်မတော်က ဒီနယ်မြေတွေကို လက်လွှတ် ထား နေရတာကိုး။ သေချာတာကတော့ အိန္ဒိယအနေနဲ့ အစိုးရနဲ့ EAO ကြားမှာ အမြင် တစ်ခုရဖို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့တာလိုပဲမြင်ပါတယ်။ လက်ရှိ တပ်ချုပ်ကြီး သွားနေတဲ့ ကူမင်း ဆွေးနွေးပွဲကလည်း ဒါပဲဖြစ်ဖိုများပါတယ်။
- ပထမဆုံး ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်မဲ့ အခင်းအကျင်းမျိုး စကားစမယ်။
- ဒီအခင်းအကျင်းကို EAO တွေ ဘယ်လို လက်ခံမလဲဆိုတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ ချဉ်းကပ်မယ်။
- လိုအပ်ရင် အပေးအယူလုပ်မယ်။
- ကံကောင်းရင်တော့ ထရန့်နိုင်တာနဲ့ပါတိုးမယ်။
ဒီလိုပဲ မျှော်လင့်ထားပါတယ်။

နရီမိုး