روزنامه‌ شرق ویژه كردستان

#باس_پرس

عید می آید و اجناس گران خواهد شد
نفس باد صبا آفت جان خواهد شد

قیمت میوه و شیرینی و آجیل و لباس
باز سرویس گر فک و دهان خواهد شد

همسرم چند ورق لیست به من خواهد داد
و سرا پای وجودم نگران خواهد شد

می زنم ساز مخالف دو سه روزی اما
عاقبت هرچه که او گفت همان خواهد شد

می رسد مرحله ی سخت و نفس گیر خرید
نوبت گند ترین کار جهان خواهد شد

کل عیدی و حقوقم به شبی خواهد رفت
بر سر جیب بغل ،فاتحه خوان باید شد

یک الف آدم و یک عائله آنهم پر خرج
وقت فرسودن اعصاب و روان خواهد شد

پول را با علف خرس یکی می دانند
فکر کردید که منطق سرشان خواهد شد

هانیه نعره بر آرد که ندارم مانتو
کامران از پی او تیز دوان خواهد شد

که پدر کفش و کت و پیرهنی می خواهم
بعد از او نسترنم مرثیه خوان خواهد شد

سام هم لنگه ی جوراب به پا می گوید
شستم از پنجه اش امسال عیان خواهد شد

قیمت پسته به قلب من ِآسیب پذیر
باز هم وای که آسیب رسان خواهد شد

زیر بازارچه با قیمت ماهی یا گوشت
آسمان دور سرم پُر دَ وَران خواهد شد

مغز گردو شده مانند طلا مثقا لی
مغزم از قیمت آن سوت کشان خواهد شد

کمرم گشت که در خانه تکانی سرویس
حالیا نوبت این فک و دهان خواهد شد

➖عيد باستانى نوروز بر تمامى مخاطبان فهيم #باس_پرس پيروز باد.

🔚لينكما:

https://t.me/basspress

‍ #شيپيديا

◾️ساسان مرادی
➖نويسندەیيست متولد 54...

▪️او داستان و شعر را دوست دارد و همیشه داستان برایش جدی تر و راز آلود تر بوده است. تجربه هایش شاید هیچگاه در توالی منظمی چاپ و منتشر نشده باشند اما این اتفاق بدلیل کم کاریش نیست، چون دغدغه ی ساختن را همیشه در سر دارد حالا چه تفاوتی دارد خواه راه باشد یا داستان، ساختن ساختن است.

▪️تحصیلاتش بیشتر در زمینه ی زبان و ادبیات فارسی می باشد و علاقه اش به نقد و پژوهش اساطیر، او را به رشته ی فيلولوژى دانشگاه ملی روسیه و پژوهشگاه رودکی تاجیکستان در مقطع دکتري  نزدیک می کند. مجموعه داستان های ("توهین به خواننده محترم" و "کسی دیگر ساعت ها را کوک نمی کند") از وی منتشر شده است و ده ها مقاله در خصوص ادبیات فولکلور، پژوهش هايى در اساطیر و همچنين نقدهاى ادبی در نشریات مختلف استاني و کشور ی چاپ و منتشر شده است. غم نانش ساختن راه و ساختمان است تا بتواند در زمان هایی که چیزی نمی نویسد گوشه ای امن برای مردم هنرمند ديارش بسازد تا شاعرانه تر روزگار بگذرانند...


▫️(شعرى از مجموعه ی: سنگ هایی برای نزدن )
✍🏽ساسان مرادى

◾️من آتش به زخم هایت می زنم، می دانم

و وسواس دستهایت را می لرزانم

تا مبادا روزی،
 لحظه ای،
روزن خاکستر های  کهنه قد بکشند...

دردی نابهنگام است چشمهایت

و چقدر سخت است که چهل و اندى ساله باشی
و طعم اولین رژ لب  تندش را هنوز نچشیده باشی

و طعم تلخ یک قهوه
چقدر می تواند شیرینت کند
در آن لحظه
که زمین مذاب می شود

و منقرض می شوند
 سلالەی
تاریک و روشن آوازهايت

می دانم باید رفت
زمین
هیچگاه
 سرزمین مادری ات نبوده است

باید رفت
 تا خاطره ها دوباره از خاک
 برنخیزند...

من پیر شده ام بانو
این را
 از قهقهه ی پسرانمان می خوانم


ولی من
همیشه
دوست داشتم
 لباس گل گلی زيرت را
 از روزن در تماشا کنم



تا شاید
 بادها برایمان خبر خوشی از بهشت بیاورند


می دانم که همیشه می دانی. بانو




🔚كانال مجله ادبى-هنرى #شى را به شيفتگان ادبيات و هنر معرفى كنيد:
‏https://t.me/govarishi

#شى

🔸هفتەنامە "چاكار" به حلقه نشريات چهار استان كردزبان پيوست

🔹در آخرين جلسه سال ٩٦ هيئت نظارت معاونت مطبوعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، هفتەنامە دو زبانه (كردى-فارسى) چاكار، به صاحب امتيازى و مدير مسئولى شب بو محمديانى و فريا يونسى، در حوزه نشر چهار استان كرد زبان ايلام، كردستان، آذربايجان غربى و كرمانشاه، موفق به اخذ مجوز فعاليت شد.

🔸اين هفته نامه از روزهاى آغازين سال ١٣٩٧ فعاليت خود را آغاز خواهد كرد.

🔚لينكما:
https://t.me/govarishi

‍ #باس_پرس
🔺مراسم شیرکوشناسی در تهران برگزار شد

🔺بە همت موسسەی فرهنگی هنری آشنا در تهران، و در قالب نشستهای ماهیانەهای نقد کتاب ترجمە، و با همکاری نشر چشمه و انتشارات سرزمین اهورایی، در روز چهارشنبە نهم اسفند ماە ۱۳۹٦ و از ساعت هجدە لغایت بیست و یک، مراسم نقد و خوانش منتخب اشعار کوتاە عاشقانەی کردی شیرکو بی‌کس، شاعر جهانی کرد، در تهران، کتابفروشی نشر چشمە واقع در خیابان پاسداران برگزار گردید.
در این مراسم فریاد شیری، شاعر و روزنامەنگار کرد دینەوری کرمانشاه، بە عنوان مترجم این کتاب، سابیر هاکا شاعر کرد سنندجی بە عنوان مجری و مصطفی بیگی متخلص بە "رودوس فەیلی"، شاعر و روزنامەنگار و منتقد ادبی کرد فەیلی ایلامی، حضور داشتند.
در ابتدای این مراسم، کاک سابیر بە معرفی اجمالی شیرکو و فضای شعری او پرداخت و سپس کاک فریاد بە معرفی کتاب "عاشق شدن در ساعت بیست و پنج" و چگونگی انتخاب شعرهای این مجموعە پرداخت.
در ادامە نیز مصطفی بیگی بە نقد و خوانش چند شعر کردی از شیرکو و ترجمەی فارسی آنها پرداخت.
او در ادامە شعرهای منتخب شیرکو و نیز دستآورد شیری در انتخاب این مجموعە را در تحلیل نمود و افزود کە فریاد در این مجموعە، منتخبی از اشعار عاشقانەی شیرکو را در قالب تلاش ۲٤ سالەی شیرکو از اواسط دورەی شاعری تا اواخر این دوران جمع‌آوری نمودە و بە منظور همەشمولی در اشارە بە مفاهیم و شگردهای شاعری او، این مجموعە را ترجمە نمودە بە نحوی کە این زاویەی دید را ایجاد نمودە کە شیرکو برخلاف تصور عمومی ایرانیان، یک شاعر صرفا مبارز نبوده بلکە بە استناد این اشعار و نیز فهرستی کە در موخرەی این کتاب آوردە، شیرکو، عاشقی مدرن و امروزین بودە کە در ٤۲ مجموعەی شعری خود، صرفا دهمین مجموعەاش با نام "کشکول رزمندە" شعر مقاومت بودە کە در سالهای ۱۹۸٤ - ۱۹۸٥ میلادی آن را بە چاپ رسانیدە و او در مراحل پایانی عمر شریف خود، با انتشار چهل و یکمین مجموعەی شعری‌اش به نام "ئیستا کچیک نیشتمانی منە / حالا وطنم دختری‌ست" در سال ۲۰۱۲، حتی از حصار تنگ ناسیونالیسم کردی را کە لازمەی و پروردەی ذهن پرورش یافتەیاو در دوران گویندگی رادیو چریکی مبارزین کرد در مبارزە با حزب بعث صدامی و دوران تبعید و زندان در صحراهای الرمادی عراق بودە، بە عنوان انسانی زبان آموختەی سوئدی و مقیم اروپا، کە معنا و مفهوم فرهنگ و ادبیات مدرن را درونی کردە، حتی از جهان‌وطنی نیز عبور کردە و بە لازمانی و لامکانی رسیدە کە از هر چە رنگ کە تعلق پذیرد، رهایی یابد.
بیگی در ادامە بە حسن انتخاب نام مجموعە توسط شیری اشارە کرد و افزود شیرکو در شعر "عاشق شدن در ساعت بیست و پنج" نیز وجهەی دیگری بە شورشگری خود دادە، تفنگ را کنار نهادە و با شعر و اکسیر عشق بە مبارزە با دو ذهنیت پرداختە، در ابتدا ذهنیت همرزمان سابقش کە چنان در مبارزە مسلحانە و ایدئولوژیک و حزبی خود غرق شدەاند کە از هیچ کوششی ولو کشتن کردها، در جنگ داخلی موسوم به "براکوژی / برادرکشی" نیز درنگ نکردەاند و در رقابتهای اداری نیز چنان او را بە سطوح آوردەاند کە عطای وزارت در اقلیم را بە لقایش بخشیدە و باز هم نشان دادە کە فقط میتواند شاعر باشد نە چیز دیگری، و آن هم شاعری در همەی لحظات زندگی، حتی زندگی اداری‌اش، و البتە با افق جدیدی کە فریاد برای ما خلق کردە، شاعری عاشق‌پیشە، دومین وجهەی مبارزاتی او، یک خلق بزرگ بودە، افزودن یک ساعت بە بیست و چهر ساعت، یک روز بە ایام هفته، یک فصل بە فصول و یک ماە بە دوازدە ماە سال می‌باشد، و با این خلق بزرگ و مدرن او از نرم موجودی کە ساختەی ذهنیت دیکتاتور عراق و حتی ترکیه بودە کە در جهان چنین وانمود کرده کە کردها مردمانی کوهی و وحشی و غیرمتمدن و خونریزند، نشان دادە کە نە تنها اینگونە نیستند بلکە می‌توانند بە مدد عشق و نە خون و خونریزی، چیزی بر تقویم جهان بیفزاید نە بکاهد.
بیگی در ادامە بە سابقەی ترجمەی اشعار شاعران کرد و بە ویژە شیرکو توسط شعرای بزرگی همانند شاملو، سید علی صالحی، فریاد شیری، کریم مجاور، علیرضا قزوە و ... در کتب و نشریات معتبری همانند آدینە و دنیای سخن، ادبستان، سورە و آوینەی کردی کە بنده نیز در دهەی هفتاد در هتل قناری و از برای این مجلەی کردی ـ فارسی، با ایشان افتخار مصاحبە کردن را یافتم، چاپ می‌شد، در کنار شعر مقاومت فلسطین، شعر پایداری کردی، تاثیری شگرف بر شر پایداری فارسی گذاشت و بە دلیل یکی بودن مبانی و مفاهیم شعر و فرهنگ کردی و فارسی کە هر دو در حوزەی تمدنی و تاریخی و فرهنگی ایران زمین، قابل بررسی می‌باشند، حتی تاثیری بەسزاتر از شعر مقاومت فلسطین، در ادبیات پایداری ایران موسوم بە شعر دفاع مقدس، ایجاد نمود و البتە از دهەی شصت هجری شمسی و حتی دهەی پنجاە این تاثیرگذاری بەشکل جستە گریختەای آغاز گردید.
@basspress

#شى
§bچرا ادبيات؟
✍🏿ماريو بارگاس يوسا
➕ت: عبدالله كوثرى

◽️بورخس همیشه از این پرسش که "فایده‌ی ادبیات چیست؟" برآشفته می‌شد. او این پرسش را ابلهانه می‌شمرد و در پاسخ آن می‌گفت "هیچ کس نمی‌پرسد فایده‌ی آوازِ قناری و غروبِ زیبا چیست." اگر این چیزهای زیبا وجود دارند و اگر به یُمنِ وجود آنها، زندگی در یک لحظه کمتر زشت و کمتر اندوه‌زا می‌شود، آیا جستجوی توجیه عملی برای آنها کوته‌فکری نیست؟

◾️ادبیات برای آنان که به آن‌چه دارند خرسندند، برای آنان که از زندگی بدان گونه که هست راضی هستند، چیزی ندارد که بگوید. ادبیات خوراکِ جان‌های ناخرسند و عاصی است، زبانِ رسای ناسازگاران و پناهگاهِ کسانی است که به آن‌چه دارند خرسند نیستند. انسان به ادبیات پناه می‌آورد تا ناشادمان، ناکامل نباشد. تاختن در کنارِ روسینانته ( اسب مشهور دن کیشوت) زار و نزار و دوش به دوشِ شهسوار پریشان دماغ لامانچا پیمودن دریا بر پشتِ نهنگ همراه با ناخدا اهب، ( شخصیت اول رمان موبی دیک) سرکشیدن جامِ ارسنیک با مادام بوواری، این همه راه‌هایی است که ما ابداع کرده‌ایم تا خود را از خطاها و تحمیلاتِ این زندگیِ ناعادلانه خلاص کنیم، زندگی یی که ما را وا می‌دارد همیشه همان باشیم که هستیم، حال آن‌که ما می‌خواهیم بسیاری آدم‌های متفاوت باشیم، تا بسیاری از تمناهایی را که بر ما چیره‌اند پاسخ گوییم.

◽️یکی از اثراتِ سودمند ادبیات در سطحِ زبان تحقق می‌یابد. جامعه‌ای که ادبیاتِ مکتوب ندارد، در قیاس با جامعه‌ای که مهم‌ترین ابزار ارتباطیِ آن، یعنی کلمات، در متون ادبی پرورده شده و تکامل یافته، حرف‌هایش را با دقت کمتر، و غنای کمتر و وضوحِ کمتر بیان می‌کند. جامعه‌ای بی‌خبر از خواندن که از ادبیات بویی نبرده، هم‌چون جامعه‌ای از کرولال‌ها دچارِ زبان‌پریشی است و به سببِ زبانِ ناپخته و ابتدایی‌اش مشکلاتِ عظیم در برقراریِ ارتباط خواهد داشت. این در مورد افراد نیز صدق می‌کند. آدمی که نمی‌خواند، یا کم می‌خوانَد یا فقط پرت و پلا می‌خواند، بی‌گمان اختلالی در بیان دارد، این آدم بسیار حرف می‌زند اما اندک می‌گوید، زیرا واژگانش برای بیانِ آن‌چه در دل دارد بسنده نیست.

◾️دنیای بدون ادبیات، دنیای بی‌تمدن٬ بی‌بهره از حساسیت و ناپخته در سخن گفتن، جاهل و غریزی، خامکار در شور و شرِ عشق، این کابوسی که برای شما تصویر می‌کنم، مهم‌ترین خصلتش، سازگاری و تن دادنِ انسان به قدرت است. از این حیث، این دنیا دنیایی مطلقاً حیوانی است. غرایزِ اصلی تعیین کننده‌ی رفتارِ روزانه می‌شوند و ویژگیِ عمده‌ی این زندگی مبارزه در راه بقا، ترس از ناشناخته‌ها و ارضای نیازهای مادی است. جایی برای روح باقی نمی‌ماند. در این دنیا یکنواختیِ خردکننده‌ی زندگی با ظلمتِ شومِ بدبینی همراه خواهد شد، و با این احساس که زندگیِ انسانی همان است که باید باشد و همواره چنین خواهد بود، هیچ کس و هیچ چیز قادر به تغییر آن نیست.

🔚كانالمارا به شيفتگان ادبيات معرفى كنيد:
https://t.me/govarishi