♦️کدام علم نافع است ♦️
🔻 در روایات و کلام بزرگان تاكيدات درخور توجهي بر روی تعلیم و تعلم و خواص عجیب و غریبی برای علم و علم آموزی ذکر شده است
برای مثال امام باقر علیه السلام می فرمایند:
عَالِمٌ يُنْتَفَعُ بِعِلْمِهِ أَفْضَلُ مِنْ سَبْعِينَ أَلْفَ عَابِدٍ (اصول کافی ج 1)
عالمی که از علمش نفع ببرد از هفتاد هزار عابد افضل است.
در این زمانه خیلی ها دوست دارند تمام علوم را تحت این علم که در روایات از آن سخن گفته است وارد سازند.
از فیزیک و ریاضی و شیمی و فلسفه و فقه و اصول گرفته تا خطاطی و موسیقی و هر هنر و سخن و حرفه ای را علم می دانند و از این باب فعل و عمل خود را مقرِّب به سوی خدای تبارک و تعالی می شمارند.
از آنجا که این بحث بسیار دقیق و چالشی است و اگر درست تبیین شود کیان بسیاری به هم میریزد و باید تجدید نظر اساسی در راه های رفته ی زندگیشان کنند به چند مطلب کوتاه اکتفا می کنم.
🔻ملاکی که اهل بیت علیهم السلام درباره ی علم حقیقی ارائه می کنند ملاک عجیب و دقیقی است.
اهل بیت علیهم السلام علم حقیقی را علمی می دانند که با ورود به قلب برای انسان ایجاد بی میلی نسبت به دنیا می کند.علم حقیقی باید منجر به بی میلی و زهد در دنیا گردد وگرنه وبالی بیش نیست.
این روایت را با دقت بخوانیم:
عنه صلى الله عليه و آله: مَنِ ازدادَ في العِلمِ رُشداً فلَم يَزدَدْ فِي الدّنيا زُهداً، لَم يَزدَدْ مِنَ اللَّهِ إلّا بُعداً
میزان الحکمه ج 8
کسی که در علم رشدی کند و علم او روبه ازدیاد رود و در زهد و بی میلی او نسبت به دنیا ازدیادی رخ ندهد،برای او چیزی اضافه نشده است الا دوری و بعد از خدای تبارک و تعالی.
🔻نتیجتا اطلاق علم در روایات به دو شکل است.
علمی که به معنای فضل است و علمی که به معنای نوری است که وارد قلب می شود و ایجاد زهد و بی میلی نسبت به دنیا می کند و رزقی است که خدای متعال روزی بندگان خاص الخاص خود می نماید.
طبق دیگر روایات داشتن یا نداشتن فضل نه ضرری می زند نه دردی درمان می کند اما مادامیکه این فضل منجر به خود خواهی،ریا،برتری جویی،فخر فروشی،تکبر و غیره شود ، نه تنها به کار نمی آید بلکه وبال جان است و هیزم آتش جهنم.
ُ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ لِيُبَاهِيَ بِهِ الْعُلَمَاءَ أَوْ يُمَارِيَ بِهِ السُّفَهَاءَ أَوْ يَصْرِفَ بِهِ وُجُوهَ النَّاسِ إِلَيْهِ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّار اصول کافی ج 1
کسی که طلب علم کند برای آنکه به وسیله ی آن به علما مباهات کند و یا با سفهاء مراء(جرّ و بحث بی ثمر و برتری جویانه) کند و یا به وسیله ی آن مردم به او روی بیاورند پس قطعا جایگاه او را از آتش پر خواهند ساخت.
🔻بهتر است خودمان قضاوت کنیم که جهت گیری های علمی مان چه در حوزه چه در دانشگاه و چه در هر تخصصی آیا برای فخر فروشی و بزرگ منشی و مدرک گرایی و امثال ذلک هست یا نه؟
اگر این مرحله را بحمدالله پشت سرگذاشته بودیم و نیتمان خالص بود و برای مثال درس خوانده بودیم که نظام اسلامی تقویت شود اما بعد دیدیم که این علم منجر به تکبر فخر فروشی و قائل شدن شأنی برای خویش شده است باز هم باید فکر اساسی به حال قلب نمود.
و اگر از این مرحله گذشتیم و نیتمان برای کسب علم صحیح بود و تکبر هم در ما ایجاد نشده بود اما دلخوش به این علم به شکل مستقل بودیم و این علم برای ما بی میلی نسبت به دنیا نیاورده بود باز هم هنوز راه برای تهذیب و سلوک در این وادی بسیار داریم .
به قول مرحوم امام خمینی
اعلی الله مقامه الشریف علم توحید می تواند حجاب اکبر باشد.فضلا از تمام علوم دیگر ، اما به قول مرحوم علامه ی طباطبایی بعضی از علوم می تواند مقدمه ی بر وصول الی الله شود(به شرط اینکه در آن رعایت اخلاص و تهذیب و عدم تکبر و عدم اصالت گرایی نسبت به خود علم صورت گيرد(نقل به مضمون))
بايد از خدا طلب اخلاص كنيم.
#علم_زدگی
#نور
مكتوبات طلبه ای ساکن در نجف اشرف🔻
https://t.me/joinchat/AAAAAEJP7i3O3rGLeBrNFQ
