بسمه تعالی
بیانیه اتحادیه انجمن¬های ایرانی علوم ریاضی
روز اول آبان¬ ماه به طور رسمی روز ملی آمار و برنامه¬ریزی نامگذاری شده است و هرسال برنامه¬های ویژه¬ای توسط مراکز علمی، دستگاه¬های اجرایی، انجمن¬های علمی، دانشگاه¬ها و مخصوصا انجمن¬های علمی دانشجویی برای گرامی¬داشت این روز برگزار می¬شود.
مطابق معمول لازم است افزایش آگاهی جامعه در رابطه با قدرت و میزان نفوذ آمار در جنبه¬های مختلف اجتماعی، آموزش و توسعه فکری جامعه و در زمینه سواد آماری با نگاه حرفه¬ای و ارتقا خلاقیت و توسعه در علوم آماری مورد توجه قرار گیرد و اقدامات لازم توسط دست¬اندرکاران و نهادهای مربوط صورت پذیرد. در سال¬های اخیر آموزش و پژوهش در حوزه علم آمار رشد قابل توجهی در ایران یافته است. اما بکارگیری آن در حوزه¬های مختلف و نیز گسترش تمامی گرایش¬های آماری همچنان کافی نیست و نیاز به توجه بیشتری دارد. هم اکنون در اغلب سازمان¬ها و نهادهای مختلف واحد آمار و اطلاعات ایجاد شده است، اما در اغلب واحدها افراد غیرمتخصص شاغل هستند و روند جذب آمارشناسان متخصص در این واحدها نیازمند بهبود است.
گرچه لزوم کاربرد آمار در برنامه¬ریزی و تصمیم گیری¬ها بر مدیران و مسئولان پوشیده نیست، اما باید فرهنگ و سواد آماری در بین آحاد مردم و نیز مسولان، تصمیم¬سازان و رسانه¬های عمومی ارتقا یابد. توسعه فرهنگ آماری در کشور از طریق برگزاری همایش-ها، نشر مجلات علمی و برگزاری کارگاه¬های آموزشی با همکاری دانشگاه¬ها و سازمان¬ها و انجمن¬های آماری کشور قابل انجام است.
متاسفانه از سویی با افت کیفی آموزش آمار و عدم امکان جذب افراد توانمند به این شاخه مهم از دانش بشری روبرو هستیم و از سوی دیگر، اعتماد عمومی به آمار تنزل یافته است که یکی از علل آن عدم انطباق نتایج طرح¬های آماری با واقعیت و ناموفق بودن برنامه¬ریزی و تصمیم¬گیری¬ها بر اساس نتایج دقیق آماری است. طرح¬های آماری کلان کشور که نتایج آن اثرات عام در کل جامعه دارد، گاهی توسط افرادی اجرا می¬شوند که نه تنها از اطلاعات صحیح استفاده نمی¬کنند، بلکه از تخصص لازم نیز برای تحلیل آنها برخوردار نیستند. راه حل این معضل تشکیل "سازمان نظام آمارشناسی" برای کشور است، که سال¬ها قبل توسط انجمن آمار ایران (یکی از انجمن¬های عضو اتحادیه) تدوین گردیده است و مورد حمایت نهادهای آمار رسمی کشور است. در این طرح پیش¬بینی شده است که اجرای پروژه¬های آماری، مستلزم اخذ گواهی صلاحیت حرفه¬ای از این سازمان باشد و از بروز خسارات هنگفت ناشی از به¬کارگیری نتایج نامعتبر طرح¬های آماری جلوگیری شود. خوشبختانه در این زمینه انجمن آمار ایران پیشقدم بوده است و با مشارکت موسسات آماری و شورای عالی آمار تلاش می¬کند این طرح به تصویب برسد. این مساله و توجه بیشتر به آموزش امار در مقاطع مختلف تحصیلی در این راستا بسیار موثر خواهد بود.
فرهنگ آماری باید از آموزش در مدارس شروع شود و در میان دانش آموزان نهادینه شود. در این راستا اجرای برنامه ملی آمار، تدوین استانداردهای ملی محتوای آموزش آمار از دبستان تا دبیرستان، معرفی اهمیت آموزش آمار در مدارس، از طریق رسانه¬ها باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
زمینه¬های مختلف علوم آماری به سرعت در حال توسعه و گسترش است. بنابراین فعالیت¬هایی چون بررسی چالشها و فرصتهای آموزش عالی در رشته آمار، بازنگری برنامههای آموزشی، تدوین برنامه ¬آموزشی برای زمینه¬های جدید آمار، تهیه سرفصل و تدوین نحوه تدریس دروس آماری برای سایر رشتهها، تقویت و توانمندسازی کارشناسان آمار، معرفی آمار و کاربردهای آن به کارشناسان، مدیران، دانشجویان، محققان سایر رشتهها، دانشآموزان و عموم مردم، معرفی پیشرفتهای اخیر در حوزههای مختلف آمار می¬تواند مورد توجه قرار گیرد.
امید است با همت، همکاری و همفکری مسئولان و دست¬اندرکاران امور آماری، اساتید و دانشجویان و کارشناسان آماری و نیز معلمان آمار مدارس، اقدامات موثری برای تحقق این امور صورت پذیرد، به گونه¬ای که شاهد افزایش فرهنگ و سواد آماری در بین آحاد جامعه و استفاده صحیح از علم آمار در سطوح مختلف برنامه¬ریزی، تصمیم¬سازی و انجام تحقیقات علمی کشور باشیم.
اول آبان ۱۴۰۲
محسن محمدزاده
رئیس اتحادیه انجمن¬های ایرانی علوم ریاضی
https://uisms.ir/https://t.me/uisms1393https://eitaa.com/uisms1393https://chat.whatsapp.com/G9e5NkjugTM0xDg9mgVu9n