نقد بوم گرایی ( زیر شاخه های نقد‌نو)
از گونه های مهجور نقد ادبی است. از آنجا که آشنایی با این‌شیوه نقد می تواند بر روی آثار بعدی‌نویسندگان تأثیرگذار باشد بر آن شدم تا این شیوه ی نقد را معرفی کنم.
در این شیوه از نقدارتباط میان اثر با محیط زیست و چگونگی انعکاس ارتباط شخصیت های داستانی با محیط فیزیکی زیستی مورد بررسی قرار می گیرد. از دیگر بررسی ها در این سبک بازتاب طبیعت در اثر ادبی داستانی و کاربردهای آن است. این روش نقد از شاخه های نقد نو و در قالب مطالعات فرهنگی به دلیل نیاز ادبیات مدرن به وجود آمده است.
در این نوع نقد منتقد باید با دغدغه های زیست محیطی به اثر بنگرد(مثل نقد فمنیستی که از دیدگاه خاص جنسیت اثر را بررسی می کند)
از دیگر چیزها که منتقد بوم گرا مد نظر دارد کمک به حفظ بقای موجودات کره زمین و زمین است. این روش نقد به نام های دیگری چون نقد ادبی محیط زیست و نقد مطالعات فرهنگی سبز نیز مشهور است اما اصلی نرین نام آن همانا نقد بوم گرایی است.
توجه به اقلیم های متفاوت در یک کشور و فرهنگ های مربوط به آن اقلیم، نوع پوشش مردم، لهجه های آن ها، خرده فرهنگ های رایج و خوب و یا دست و‌پا گیر آنها و تفاوت زندگی شهری و‌روستایی در آن اقلیم ها از دیگر جنبه های مد نظر نقد بوم گرا است.
فجایع انسانی مثل جنگ که در سراسر جهان به محیط زیست و انسان ها آسیب های جدی می زنند نیز از موردهای اصلی بررسی بوم‌گرایی است از این‌دست می توان جنگ بالکان و یا بمب اتمی هیروشیما را مثال زد.
نقد بوم گرا به تأثیر رویکردهای جنسیتی، نژادی، فرهنگی، دینی و فلسفی بر چگونگی ارتباط انسان با طبیعت در آثار ادبی می پردازد. برای نمونه در بسیاری از فرهنگ های سراسر جهان برای نمودهای زیستی مانند خورشید و ماه و زمین و آسمان نمادهای جنسیتی قائل می شوند که بر گرفته از اسطوره ها و نمادهای آن قوم و اقلیم است مثلن در ادبیات ایران، زمین نماد زن و آسمان نماد مرد است. یا می توان در نقد بوم گرایی فاجعه ی ذبح گوسفندان در روز خاصی برای مسلمانان را را در یک اثر ادبی مورد نقد قرار داد.
از پرسش های مهم منتقد بوم گرا می توان به نمونه های زیر اشاره کرد.
۱- طبیعت در این اثر چگونه نمایش داده شده آیا فقط جنبه های فانتزی و شاعرانه ی طبیعت مورد توصیف قرار گرفته یا بخش متوحش طبیعت نیز عیان شده؟( آثار جک لندن)
۲- محیط فیزیکی زیستی در این داستان چه اهمیتی دارد و چه نقشی ایفا می کند؟
۳- آیا این اثر در ژانر دوست دار طبیعت قرار می گیرد؟
۴- نگارش حاضر براساس نگاه مردانه به طبیعت است یا نگاهی زنانه؟
۵-آیا اثر حاضر تأثیری مثبت بر رفتار وحشیانه ی انسان با محیط زیست دارد یا نه؟
۶- اقلیم و شاخص های آن تا چه اندازه بر نوشتار و تصویر سازی نویسنده تأثیر داشته؟
۷- آموزه های دینی و تعلیمات مدرن در نگرش نویسنده به طبیعت تا چه اندازه دیده می شود؟
این روش نقد بسیار بسیط و گسترده است و نوشتار بالا تنها به بخشی از آن که مهم ترین است می پردازد.
محمدرضا ایوبی امرداد نود و شش
#نقد_ادبی
#محمدرضا_ایوبی
#نقد_و_بررسی
از گونه های مهجور نقد ادبی است. از آنجا که آشنایی با این‌شیوه نقد می تواند بر روی آثار بعدی‌نویسندگان تأثیرگذار باشد بر آن شدم تا این شیوه ی نقد را معرفی کنم.
در این شیوه از نقدارتباط میان اثر با محیط زیست و چگونگی انعکاس ارتباط شخصیت های داستانی با محیط فیزیکی زیستی مورد بررسی قرار می گیرد. از دیگر بررسی ها در این سبک بازتاب طبیعت در اثر ادبی داستانی و کاربردهای آن است. این روش نقد از شاخه های نقد نو و در قالب مطالعات فرهنگی به دلیل نیاز ادبیات مدرن به وجود آمده است.
در این نوع نقد منتقد باید با دغدغه های زیست محیطی به اثر بنگرد(مثل نقد فمنیستی که از دیدگاه خاص جنسیت اثر را بررسی می کند)
از دیگر چیزها که منتقد بوم گرا مد نظر دارد کمک به حفظ بقای موجودات کره زمین و زمین است. این روش نقد به نام های دیگری چون نقد ادبی محیط زیست و نقد مطالعات فرهنگی سبز نیز مشهور است اما اصلی نرین نام آن همانا نقد بوم گرایی است.
توجه به اقلیم های متفاوت در یک کشور و فرهنگ های مربوط به آن اقلیم، نوع پوشش مردم، لهجه های آن ها، خرده فرهنگ های رایج و خوب و یا دست و‌پا گیر آنها و تفاوت زندگی شهری و‌روستایی در آن اقلیم ها از دیگر جنبه های مد نظر نقد بوم گرا است.
فجایع انسانی مثل جنگ که در سراسر جهان به محیط زیست و انسان ها آسیب های جدی می زنند نیز از موردهای اصلی بررسی بوم‌گرایی است از این‌دست می توان جنگ بالکان و یا بمب اتمی هیروشیما را مثال زد.
نقد بوم گرا به تأثیر رویکردهای جنسیتی، نژادی، فرهنگی، دینی و فلسفی بر چگونگی ارتباط انسان با طبیعت در آثار ادبی می پردازد. برای نمونه در بسیاری از فرهنگ های سراسر جهان برای نمودهای زیستی مانند خورشید و ماه و زمین و آسمان نمادهای جنسیتی قائل می شوند که بر گرفته از اسطوره ها و نمادهای آن قوم و اقلیم است مثلن در ادبیات ایران، زمین نماد زن و آسمان نماد مرد است. یا می توان در نقد بوم گرایی فاجعه ی ذبح گوسفندان در روز خاصی برای مسلمانان را را در یک اثر ادبی مورد نقد قرار داد.
از پرسش های مهم منتقد بوم گرا می توان به نمونه های زیر اشاره کرد.
۱- طبیعت در این اثر چگونه نمایش داده شده آیا فقط جنبه های فانتزی و شاعرانه ی طبیعت مورد توصیف قرار گرفته یا بخش متوحش طبیعت نیز عیان شده؟( آثار جک لندن)
۲- محیط فیزیکی زیستی در این داستان چه اهمیتی دارد و چه نقشی ایفا می کند؟
۳- آیا این اثر در ژانر دوست دار طبیعت قرار می گیرد؟
۴- نگارش حاضر براساس نگاه مردانه به طبیعت است یا نگاهی زنانه؟
۵-آیا اثر حاضر تأثیری مثبت بر رفتار وحشیانه ی انسان با محیط زیست دارد یا نه؟
۶- اقلیم و شاخص های آن تا چه اندازه بر نوشتار و تصویر سازی نویسنده تأثیر داشته؟
۷- آموزه های دینی و تعلیمات مدرن در نگرش نویسنده به طبیعت تا چه اندازه دیده می شود؟
این روش نقد بسیار بسیط و گسترده است و نوشتار بالا تنها به بخشی از آن که مهم ترین است می پردازد.
محمدرضا ایوبی امرداد نود و شش
#نقد_ادبی
#محمدرضا_ایوبی
#نقد_و_بررسی