Lugʻotul ishtiqoq


Гео и язык канала: не указан, не указан
Категория: не указана


Bu yerda arab tiliga oid bilimlarimizni bosqichma-bosqich mustahkamlaymiz.

Связанные каналы

Гео и язык канала
не указан, не указан
Категория
не указана
Статистика
Фильтр публикаций


𝗜𝘇𝗼𝗳𝗮

Izofa (الإضافة) - taqdirida (مِنْ), yoki (فِي), yoki (اللَّام) boʻlgan ikki ism orasidagi nisbiylik (aloqa). Izofiy vositalar ikki qism boʻlib: birinchi qism "mudof", ikkinchi qism esa "mudofun ilayhi" deb ataladi. Masalan: كِتَابُ مُحَمَّدٍ

📌 Eʼroblanishi:

كِتَابُ: مُبْتَدَأُ، مَرْفُوعٌ، وَهُوَ مُضَافٌ.
مُحَمَّدٍ: مُضَافٌ إِلَيْهِ، مَجْرُورٌ، وَعَلَامَةُ جَرِّهِ الكَسْرَةُ.

➖ Agar mudof mudofun ilayhining bir qismi boʻlsa, demak unda taqdiran مِنْ bor. Masalan:
بَابُ خَشَبٍ= بَابُ مِنْ خَشَبٍ
(yogʻochdan eshik)


➖ Agar mudofun ilayhi mudofga zarf (oʻrin - payt) boʻlsa, demak unda taqdiran فِي bor. Masalan:
عَمَلُ اليَوْمِ = عَمَلُ فِي اليَوْمِ
(kundagi amal, kun amali)


➖ Agar taqdirda مِنْ yoki فِي yoʻq boʻlsa, demak اللَّامُ taqdiran boʻladi. Masalan:
هَذَا كِتَابُ مُحَمَّدٍ = هَذَا كِتَابُ لِمُحَمَّدٍ
(bu Muhammadning kitobi)

@lisanul_ishtiqoq


- خريطة المساحة التي قطعها الإمام البخاري إبان طلبه للعلم.

- Imom Buxoriy ilmga intilish davrida bosib o‘tgan hudud xaritasi.

@lisanul_ishtiqoq


Maʼrifa va nakira

Nakira (نَكِرَةٌ) - bu noaniq ism. Maʼrifalardan boshqa barcha ismlar nakiradir. Masalan: رَجُلٌ، كِتَابٌ، بَيْتٌ

Maʼrifa (مَعْرِفَةٌ) - bu aniq ism. Quyidagilar maʼrifalardir:

1}
"al" (ال) qoʻshilgan ismlar.


الرَّجُلُ، الكِتَابُ، البَيْتُ
Nakira ismni aniq qilish uchun uning oldiga "al" harfi qoʻshiladi. Kalimani bir marta nakira holatda zikr qilinganidan keyin ikkinchi marta maʼrifa qilib aytish shart. دَخَلَ رَجُلٌ ثُمَّ خَرَجَ الرَّجُلُ.

- دَخَلَ رَجُلٌ ثُمَّ خَرَجَ رَجُلٌ.
Ushbu misolda rojulun ikkinchi marta ham nakira qilindi, demak bu yerda ikki kishi haqida gapirilyapti.

ذَلِكَ كِتَابٌ. الكِتَابُ عَلَى الطَّاوِلَةِ.
هَذَا كِتَابٌ وَهَذَا كِتَابٌ.

Ushbu misolda kitaab soʻzi ikkinchi marta ham nakira qilindi, demak bu yerda ikkita kitob haqida gapirilgan.

2}
Alam (العَلَم) - atoqli ismlar.


فَرِيدٌ، مَحْمُودٌ، زَيْنَبُ

3}
Zamirlar.

أَنَا، أَنْتَ، هُوَ

4}
Ismi ishoralar.

هَذَا، هَذِهِ، هَؤُلَاءِ

5}
Ismi mavsulalar.

الَّذِي، الَّتِي

6}
Maʼrifalarning biriga mudof boʻlgan ism.


Mudof (مُضَافٌ) - bu izofa birikmasidagi birinchi kalima. Uning eʼrobi gapga qarab turlicha boʻlishi mumkin.


@lisanul_ishtiqoq


مقالة اليوم: كُنْ رَاضِيًا بِمَا أَعْطَاكَ اللّٰه، فَالْحَيَاةُ لَا تَدُومُ.

💭Tarjimalarni izohda qoldirishingiz mumkin.

@lisanul_ishtiqoq


Harakat (حَرَكَةٌ) - bu unli tovushlarni ifodalovchi belgi boʻlib, u kalimaning boshida, oʻrtasida va oxirida ham boʻladi. Masalan: مُسْلِمٌ


Sukun (سُكُون) - bu harakatsizlikdir.
Sukun kalimaning oʻrtasida yoki oxirida boʻlishi mumkin. Kalimaning birinchi harfi sukunli boʻlishi mumkin emas. Masalan: قَلْبْ، يَخْرُجْ


قَالَ - خَافَ - يَقُولُ - يَبِيعُ - عَالِمٌ - مَعْلُومٌ - مُسْلِمُونَ.
Ushbu misollardagi alif, vov hamda ya harflari sukunlidir. Bu va bunga oʻxshagan kalimalarda alif, vov, ya lardoim sukunli boʻlgani uchun sukun belgisiga hojat qolmagan (baʼzilar bu harflar sukunli ham emas, harakatli ham emas deb notoʻgʻri tushunishadi).

Eʼrob (الإِعْرَابُ) - bu kalimaning oxiridagi harakat yoki sukun. Eʼrob toʻrt xil boʻladi:

1}
Raf

(الرَّفْعُ) - bu kalimaning oxiri zammali (ضَمَّةٌ) boʻlishi. Masalan:

رَجُلٌ - كِتَابٌ - يَخْرُجُ - يَدْخُلُ

2}
Nasb

(النَّصْبُ) - bu kalimaning oxiri fathali (فَتْحَةٌ)boʻlishi. Masalan:

رَجُلًا - كِتَابًا - يَخْرُجَ - يَدخُلَ

3}
Jar

(الجَرُّ) - bu kalimaning oxiri kasrali (كَسْرَةٌ) boʻlishi. Masalan:

رَجُلٍ - كِتَابٍ

4}
Jazm

(الجَزْمُ) - bu kalimaning oxiri sukunli (سُكُون) boʻlishi. Masalan:

يَدْخُلْ - يَخْرُجْ.

(Jazm faqat feʼllarda boʻladi)


Tanvin (التَّنْوِينُ) - bu sukunli nun boʻlib, u talaffuz qilinadi lekin harf koʻrinishida yozilmaydi. Tanvin uchun kalimaning oxiridagi harakatni ikkilantirish orqali belgilab qoʻyiladi. U ismga xosdir. Feʼllarda va harflarda tanvin qoʻllanilmaydi. Kalimaga alif-lam (ال) qoʻshilsa tanvin tushib qoladi.

Yozilishi:
رَجُلٌ - رَجُلًا - رَجُلٍ - كِتَابٌ - كِتَابًا - كِتَابٍ

Oʻqilishi:
رَجُلُنْ - رَجُلَنْ - رَجُلِنْ - كِتَابُنْ - كِتِابَنْ - كِتَابِنْ

Tanvinsiz:
الرَّجُلُ - الرَّجُلَ - الرَّجُلِ - الكِتَابُ - الكِتَابَ - الكِتَابِ

Xato:
الرَّجُلُنْ - الرَّجُلَنْ - الرَّجُلِنْ - الكِتَابُنْ - الكِتَابَنْ - الكِتَابِنْ

❌ Tanvin ikki zamma, ikki fatha, ikki kasra degan gap xato. Yuqoridagi misol shu gapning notoʻgʻri ekanligini tushuntirish uchun keltirildi.


@lisanul_ishtiqoq


1. Sarf (الصَّرْفُ) fanining vazifasi:

1} Kalimaning tuzilishini oʻrganadi;
2} Soʻzdan soʻz yasashni oʻrganadi;
3} Kalimadagi harflarni va oxiridan oldingi barcha harflarning harakatini oʻrganadi.


كِتَابٌ - كُتُبٌ
مُعَلِّمٌ - مُعَلِّمُونَ
مُعَلِّمَةٌ - مَفَاتِيحُ
مِفْتَاحٌ - مَفَاتِيحُ

عِلْمٌ - عَلِمَ - يَعْلَمُ - عَالِمٌ - مَعْلُومٌ - أَعْلَمُ


2. Nahv(nahu) (النَّحْوُ) fanining vazifasi:

1} Gapdagi soʻzlar joylashish tartibini oʻrganadi;
2} Soʻzlarning oxiridagi oʻzgarishlarni oʻrganadi;
3} Oxirgi harfning harakatini oʻrganadi.

✅ إِنَّ زَيْدًا عَالِمٌ

❌ زَيْدًا إِنَّ عَالِمٌ

❌ زَيْدًا عَالِمٌ إِّنَّ

❌ إِنَّ زَيْدٌ عَالِمٌ

❌ إِنَّ زَيْدًا عَالِمًا

❌ إِنَّ زَيْدٌ عَالِمًا

@lisanul_ishtiqoq


بــــــــــســـم ا لــلــه الــرّحــمــن الــرّحــيــم

Показано 7 последних публикаций.

14

подписчиков
Статистика канала