Namuna | Sulola EDU

🔥 @Sulola_EDU online taʼlimidagi rashda 67+/70+ esselardan namunalar.

➡️ TALABGOR: Iroda, Diana, Farzona, Asilabonu, Muhlisa

➡️ ESSE USTOZ: Guljahon Tursunova

https://t.me/SulolaEDU_Namuna/87
https://t.me/SulolaEDU_Namuna/88
https://t.me/SulolaEDU_Namuna/89
https://t.me/SulolaEDU_Namuna/90
https://t.me/SulolaEDU_Namuna/91
https://t.me/SulolaEDU_Namuna/92

Baʼzi mutaxassislar yaqin kelajakda odamlar uyidan chiqmay virtual olamda yashashi mumkinligi haqida aytishmoqda. Virtual borliq insoniyatga nima beradi va nimalardan mahrum etadi?
Soʻnggi vaqtlarda raqamli texnologiyalarning jadal surʼatlarda rivojlanib, virtual dunyoning kengayishi hayotni yangi bir bosqichga olib chiqmoqda. Ayrim soha vakillari yaqin zamonda insonlar oʻz hayotlarini ( uydan chiqmagan holda) virtual olamda yashashi mumkinligini taʼkidlashmoqda. Xoʻsh, virtual borliqning odamzod uchun ijobiy va salbiy tomonlari qanday?


"Zamon zayli" bilan bugungi kunimizni internet ( ijtimoiy tarmoq, messenger, saytlar)siz tasavvur qila olmaymiz. Shulardan biri - virtual borliq. Bu virtual olam bizga olisdagi kishilar bilan doʻstlashishga, chet eldagi yaqinlarimiz( ota-ona, aka-uka va h.k) bilan muloqot qilishga yordam beradi. U orqali vaqtimiz va mablagʻimizni tejagan holda jahonning narigi chetidagi muzey, kutubxona, tarixiy obidalarga onlayn sayohat qilamiz. Yurtimizning koʻpgina Oliy taʼlim muassasalarida "masofaviy taʼlim"ning yoʻlga qoʻyilganligi ham buning yorqin dalilidir.


"Har yaxshining bir yomoni bor" ,- deganlaridek, Virtual olamning ham zararli tomonlari mavjud. Masalan, gadjetlardan chiqadigan ultrabinafsha nurlari oqibatida insonlar turli xil "saraton" kasalliklariga duchor boʻladi. Ekran yurugʻliklari natijasida esa koʻz xastaliklarini "orttirib" olishadi. Bundan tashqari, real hayotni unutib, "yolgʻizlik qobigʻiga" tushib qolishi turgan gap. Oila, doʻstlar, jamiyat orasida boʻlmaslik odam psixologiyasiga jiddiy xavf soladi. Den Kustler aytganidek: "Texnologiyalar bizni yaqinlashtirganday boʻladi, aslida, bizni oʻz dunyolarimizdan yolgʻiz qoldiradi".


Mening fikrimcha, virtual dunyodan imkon qadar uzoq boʻlgan maʼqul. Chunki, biz "ogʻirimizni yengil qilyapti" deb oʻylayotganimiz, aslida, bizni "qullik"ka boshlayapti. Soʻzimning tasdigʻi oʻlaroq Nils Bohrning soʻzlariga qarasak: " Texnologiya-ajiyib xizmatkor, ammo yomon xoʻjayin".


Xulosa qilib aytadigan boʻlsam, virtual olam bizga baʼzi ishlarda yordamchi. Ammo uning salbiy tomonlari ham talaygina. Biz bu borliqdan foydalanar ekanmiz hushyorlikni qoʻldan boy bermaslik shart. Marsel Prust taʼbiri bilan aytganda: " Virtual hayotda yashash - bir vaqtning oʻzida borliqni topish va uni yoʻqotish demak".

Bugungi kunda insonlar o'rtasida kasb tanlash bo'yicha turli xil fikrlar kelib chiqmoqda. Ba'zi insonlar hozirgi vaqtda ommaning e'tiborida bo'lgan zamonaviy kasblarni afzal, deb bilishsa, boshqa bir guruh vakillari esa :" Odamlar o'ziga mos kasbni tanlashi samaralidir",- deb hisoblaydi. Xo'sh, bu qarashlarning qay biri afzalroq?
       Darhaqiqat, hozirgi raqamlashgan dunyoda zamonaviy kasblarga bo'lgan ehtiyoj ortib bormoqda. Ularning bu sohani tanlashlariga yetarlicha asoslari mavjud. Birinchidan, ish joyi barqaror bo'ladi. Misol uchun, IT sohasida mutaxassislar har doim talabda bo'lgan, shu sabab bu sohada ishsizlik muammosi kelib chiqmaydi. Ikkinchidan, kelajakda raqobatdosh kasblar ko'pincha yuqori maoshli bo'lib, hayotda moliyaviy barqarorlikni ta'minlaydi. Masalan, sun'iy intellekt boyicha mutaxassislar va muhandislar hozirda ham, kelajakda ham eng ko'p daromad oluvchi kasblar qatorida hisoblanadi. Shu jumladan, akam ham IT sohasida o'z faoliyatini olib boriladi. Garchi hozir o'qishni bitirmagan bo'lsa-da, 10million oylik oladi.
       " Har kim ko'ngli tusagan oshni ichadi",- deganlaridek, ushbu mavzu yuzasidan fikrlar ham turlichadir. O'ziga yoqqan kasbni tanlash tarafdorlarining fikriga ko'ra, avvalo, ishga bo'lgan mehr kuchli bo'ladi. Doimo o'z ishiga ishtiyoq bilan yondashadi. Shuningdek, o'zi sevgan sohasi bo'yicha ishlash yuqori natijalarni qayd etishga yordam beradi. Chunki inson o'zining ustida tinimsiz ishlaydi va o'z sohasining mutaxassisi bo'lish uchun harakat qiladi. Misol uchun, mening ustozim iqtisodiyot sohasida o'qigan bo'lsa-da,  o'qituvchilikni yaxshi ko'rganligi sababli shu sohaga qaytgan.
      Mening nazarimda, Stiv Jobs aytganidek:" Agar ishni sevmasangiz, hech qachon ulkan narsaga erisha olmaysiz. Bilamizki, Stiv Jobs" Apple" kompaniyasi rahbari. Ammo u tajribali muhandislardan emas edi. Stiv Jobsning ishiga bo'lgan ishtiyoqi "Apple" kompaniyasining muvaffaqiyatli brendiga aylanishiga asosiy omil bo'lgan.
         Xulosa qilib aytganda, zamonaviy kasblar hayotimizga barqarorlik va yuqori daromad keltirsa, o'zimiz sevgan ishni bajarish esa yanada yuqori natijalarga erishishga yordam beradi. Eng muhimi, inson o'zi tanlagan kasbda ishtiyoq bilan ishlasa, istalgan sohada muvaffaqiyatga erisha oladi.

Esse
Barchamizga ma'lumki, bugungi kunda òzligimizni qay yòsinda òrganish hammani birdek òylantiryapti.Aksariyat insonlar tarixni qadimiy manbalar orqali bilib olish tarafdori bòlsa, boshqalar esa, aksincha,muzeylarga borib òrganishni ma'qul deb hisoblaydi.Xòsh,bu fikrlar qanchalar òrinli?

"Tarix òzining darslarini berishdan tòxtamaydi,biz faqat unga quloq solishimiz kerak",-deb bejiz aytmagan Mahatma Gandi.Òtmishni anglab,uni kelajak avlodga boricha yetkazish hozirgi kunda dolzarb masalalardan biridir.Darhaqiqat,muzeylar òtgan davr bilan bugunni boĝlab turuvchi ma'naviyat kòprigi sanaladi.Muzeylar turli xil eksponatlar,san'at asarlari va qadimiy yodgorliklarni kòrish imkonini beradi.Natijada òsha davrning muhiti,madaniyati va voqealarini tasavvur qilish mumkin.Shuningdek,kòrgazmalar zaliga borish insonlarning xotirasini kuchaytiradi va òrganilgan tarixiy faktlar kòproq yodda qoladi.Aksariyat muzeylar zamonaviy texnologiyalardan foydalanib, interaktiv ekspozitsiyalar va virtual kòrgazmalar tashkil etadi.Bu òrganishning yanada qiziqarli va òziga xos usulini yaratadi.Misol uchun,Rossiyaning eng yirik muzeylaridan biri bòlgan Ermitajga yiliga 3.5 million tomoshabin tashrif buyuradi.Bu esa,òz navbatida,dunyoda tarix ixlosmandlarining kòpligidan dalolat beradi.

"Haqiqat bahs-munozaralarda aks etadi",-deganlaridek, ikkinchi tomonni fikrini muhokama qilmasdan masalani tòliq hal qilib bòlmaydi."Tarixiy manbalar bizni òtgan davr bilan boĝlaydi,ammo ular bugungi kunda bizni òrganishga majbur qiladi",-degan edi Maykl Fuko.Qadimiy hujjatlar orqali òtmishni òrganish ilmiy metodlarga asoslangan bòlib,tanqidiy fikrlash va tahlil qilishni rivojlantiradi.Qòlyozmalar turli nuqtayi nazardan va turli tomondan yozilgan bòlishi mumkin.Shu sababli ularni taqqoslashda voqealarning haqiqiyligi va tòĝriligi aniqlanishi tabiiy hol.Bu tarixiy tafakkurni shakllantirishda yordam beradi.Arxeologik topilmalar yoki san'at asarlari òtmishning asl shaklini kòrsatadi.Bu òtgan davrning madaniy, iqtisodiy va ijtimoiy holatini aks ettirib,asl nusxalari bilan kelgusi avlodlarga ham yetkazish imkonini beradi.Masalan, prezidentimizning "Qadimgi yozma manbalarni saqlash va tadqiq etish tizimini takomillashtirishga doir qòshimcha chora-tadbirlar tòĝrisida"gi qarori bu borada muhim ahamiyat kasb etdi.

Mening fikrimcha,òtmishni òrganishda muzeylarga tez-tez tashrif buyurib turish kerak.Chunki "Yuz marta eshitgandan ,bir marta kòrgan yaxshi",-deganlaridek,kitoblarda nazariy jihatdan ming òqisa ham,òz kòzi bilan borib kòrganga yetmaydi.

Xulosa qilib aytadigan bòlsam,tarixni òrganishdagi har ikki usul bir-birini tòldiradi.Shunday ekan xoh muzeylardan,xoh qòlyozmalardan bòlsin,ulardan yetarli bilimlarni olishimiz lozim.Biroq muzeylar qadimgi davrni chuqurroq òrganishga yordam beradi.Zero "Tarix -muhri buzilmagan xazina",-degan edi Jemil Merich.