💡اثر بازگشتی و بهبود کارایی انرژی
براساس تفکر رایج حاکم بر اقتصاد، بهبود کارایی انرژی باعث کاهش مصرف انرژی می‌شود، اما در ادبیات اقتصاد انرژی بحث گسترده‌ای در مورد تأثیر واقعی چنین بهبودهایی وجود دارد. چنین مطالعاتی مبتنی بر مفهوم اثر بازگشتی (Rebound Effect) انجام می‌شود. اثر بازگشتی، اصطلاحی کلی برای ساز و کارهایی است که باعث می‌شوند بخشی از انرژی صرفه‌جویی شده، ناشی از بهبود کارآیی انرژی، دوباره مصرف شود.
یک مثال ساده:
فرض کنیم گرم کردن یک اتاق ۱۰۰۰ تومان در روز هزینه دارد و با این قیمت، خانواده فقط می‌تواند یک اتاق را گرم کند. حال با عایق‌کاری پوسته خارجی ساختمان، کارایی انرژی بالا می‌رود و مصرف انرژی معادل هفتاد درصد قبل از اقدام اصلاحی می‌شود. در شرایط جدید، گرم کردن هر اتاق ۷۰۰ تومان هزینه دارد و خانواده ممکن است با این قیمت تصمیم بگیرد دو اتاق را گرم کند. در نتیجه، مصرف انرژی خانواده نسبت به‌قبل، چهل درصد افزایش می‌یابد.
اثر بازگشتی به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:
1️⃣اثر بازگشتی مستقیم
2️⃣اثر بازگشتی غیرمستقیم
اثر بازگشتی مستقیم بدین معنی است که با بهبود کارایی انرژی، قیمت خدمات انرژی کاهش یافته و در نتیجه تقاضا برای خدمات انرژی افزایش می‌یابد. گاهی نیز بهبود کارآیی انرژی، قیمت خدمات انرژی را کاهش داده و درآمد را افزایش می‌دهد. در نتیجه، قدرت خرید مصرف‌کننده افزایش یافته و این امر باعث افزایش تقاضای سایر کالاها و خدمات می‌شود که این موضوع افزایش مصرف انرژی را به‌دنبال خواهد داشت. در این حالت اثر بازگشتی تأثیر غیرمستقیم دارد. شکل پیوست، این دو اثر را نشان می‌دهد.
نتیجه یک بررسی درباره اثر بازگشتی مستقیم بهبود کارایی انرژی در خانوارهای شهری ایران نشان می‌دهد اثر بازگشتی بهبود کارایی انرژی الکتریکی در خانوارهای شهری معادل ۸۱ درصد و اثر بازگشتی سایر انرژی‌ها معادل ۳۷ درصد است. این بدین معنی است که به‌ازای هر یک درصد افزایش کارایی لوازم خانگی برقی، تنها نوزده صدم درصد کاهش مصرف ایجاد شده و هشتاد و یک صدم درصد از صرفه‌جویی مورد انتظار، به‌صورت اثر بازگشتی مجدداً مصرف می‌شود. براساس همین مطالعه، اثر بازگشتی خانوارهای کم درآمد، متوسط و پردرآمد به‌ترتیب برابر 0.65 ، 0.66 و 0.78 است. به‌عبارت دیگر، بهبود کارآیی مصرف برق، اثر صرفه‌جویی کمتری در گروه‌های بالای درآمدی، نسبت به گروه‌های پایین و متوسط درآمدی دارد.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
✅✅دوستان عزیز:
اثر بازگشتی از آن جهت اهمیت دارد که باعث کاهش منافع حاصل از بهبود کارایی انرژی شده و حتی این امکان وجود دارد که اثربخشی سیاست‌های بهبود کارآیی انرژی را از بین ببرد. به بیان دیگر، بخش عمده‌ای از تلاش‌ها و سیاست‌گذاری‌ها در راستای بهبود کارایی انرژی (به‌ویژه در بخش برق)، خنثی شده و تنها بخش کمی از آن منجر به‌کاهش مصرف پایدار می‌شود.
با توجه به اثر بازگشتی، سیاست‌های کارآیی انرژی باید بر صرفه‌جویی واقعی انرژی متمرکز شود تا بهبود کارآیی انرژی از دید مهندسی. از اینرو، توصیه می‌شود تا به‌جای سختیگیرانه‌تر کردن استاندارد تجهیزات، بر روی سیاست‌های قیمتی که می‌تواند بر رفتار مصرف‌کننده تأثیرگذار باشد تأکید شود. موضوعی که در ایران نادیده گرفته می‌شود.
منابع:
iecf.ir
irisweb.ir
rebound effects
نویسنده: #سید_احسان_مرعشی، کارشناس انرژی
تماس با نویسنده:
@ehsan_marashi
#اثر_بازگشتی
#انرژی
#کارایی_انرژی
#صرفه‌جویی_انرژی
کانال تغییر اقلیم و آلودگی هوا 🍀🍀🍀
ID: @CC_AP
براساس تفکر رایج حاکم بر اقتصاد، بهبود کارایی انرژی باعث کاهش مصرف انرژی می‌شود، اما در ادبیات اقتصاد انرژی بحث گسترده‌ای در مورد تأثیر واقعی چنین بهبودهایی وجود دارد. چنین مطالعاتی مبتنی بر مفهوم اثر بازگشتی (Rebound Effect) انجام می‌شود. اثر بازگشتی، اصطلاحی کلی برای ساز و کارهایی است که باعث می‌شوند بخشی از انرژی صرفه‌جویی شده، ناشی از بهبود کارآیی انرژی، دوباره مصرف شود.
یک مثال ساده:
فرض کنیم گرم کردن یک اتاق ۱۰۰۰ تومان در روز هزینه دارد و با این قیمت، خانواده فقط می‌تواند یک اتاق را گرم کند. حال با عایق‌کاری پوسته خارجی ساختمان، کارایی انرژی بالا می‌رود و مصرف انرژی معادل هفتاد درصد قبل از اقدام اصلاحی می‌شود. در شرایط جدید، گرم کردن هر اتاق ۷۰۰ تومان هزینه دارد و خانواده ممکن است با این قیمت تصمیم بگیرد دو اتاق را گرم کند. در نتیجه، مصرف انرژی خانواده نسبت به‌قبل، چهل درصد افزایش می‌یابد.
اثر بازگشتی به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:
1️⃣اثر بازگشتی مستقیم
2️⃣اثر بازگشتی غیرمستقیم
اثر بازگشتی مستقیم بدین معنی است که با بهبود کارایی انرژی، قیمت خدمات انرژی کاهش یافته و در نتیجه تقاضا برای خدمات انرژی افزایش می‌یابد. گاهی نیز بهبود کارآیی انرژی، قیمت خدمات انرژی را کاهش داده و درآمد را افزایش می‌دهد. در نتیجه، قدرت خرید مصرف‌کننده افزایش یافته و این امر باعث افزایش تقاضای سایر کالاها و خدمات می‌شود که این موضوع افزایش مصرف انرژی را به‌دنبال خواهد داشت. در این حالت اثر بازگشتی تأثیر غیرمستقیم دارد. شکل پیوست، این دو اثر را نشان می‌دهد.
نتیجه یک بررسی درباره اثر بازگشتی مستقیم بهبود کارایی انرژی در خانوارهای شهری ایران نشان می‌دهد اثر بازگشتی بهبود کارایی انرژی الکتریکی در خانوارهای شهری معادل ۸۱ درصد و اثر بازگشتی سایر انرژی‌ها معادل ۳۷ درصد است. این بدین معنی است که به‌ازای هر یک درصد افزایش کارایی لوازم خانگی برقی، تنها نوزده صدم درصد کاهش مصرف ایجاد شده و هشتاد و یک صدم درصد از صرفه‌جویی مورد انتظار، به‌صورت اثر بازگشتی مجدداً مصرف می‌شود. براساس همین مطالعه، اثر بازگشتی خانوارهای کم درآمد، متوسط و پردرآمد به‌ترتیب برابر 0.65 ، 0.66 و 0.78 است. به‌عبارت دیگر، بهبود کارآیی مصرف برق، اثر صرفه‌جویی کمتری در گروه‌های بالای درآمدی، نسبت به گروه‌های پایین و متوسط درآمدی دارد.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
✅✅دوستان عزیز:
اثر بازگشتی از آن جهت اهمیت دارد که باعث کاهش منافع حاصل از بهبود کارایی انرژی شده و حتی این امکان وجود دارد که اثربخشی سیاست‌های بهبود کارآیی انرژی را از بین ببرد. به بیان دیگر، بخش عمده‌ای از تلاش‌ها و سیاست‌گذاری‌ها در راستای بهبود کارایی انرژی (به‌ویژه در بخش برق)، خنثی شده و تنها بخش کمی از آن منجر به‌کاهش مصرف پایدار می‌شود.
با توجه به اثر بازگشتی، سیاست‌های کارآیی انرژی باید بر صرفه‌جویی واقعی انرژی متمرکز شود تا بهبود کارآیی انرژی از دید مهندسی. از اینرو، توصیه می‌شود تا به‌جای سختیگیرانه‌تر کردن استاندارد تجهیزات، بر روی سیاست‌های قیمتی که می‌تواند بر رفتار مصرف‌کننده تأثیرگذار باشد تأکید شود. موضوعی که در ایران نادیده گرفته می‌شود.
منابع:
iecf.ir
irisweb.ir
rebound effects
نویسنده: #سید_احسان_مرعشی، کارشناس انرژی
تماس با نویسنده:
@ehsan_marashi
#اثر_بازگشتی
#انرژی
#کارایی_انرژی
#صرفه‌جویی_انرژی
کانال تغییر اقلیم و آلودگی هوا 🍀🍀🍀
ID: @CC_AP