የኢትዮጵያ የባንክ ኢንደስትሪ ከፍተኛ ለውጥ እያስመዘገበ ሲሆን ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በህግ አወጣጥ ለውጦች እና እየተካሄደ ባለው የኢኮኖሚ ማሻሻያ ነው።

ለውጭ ውድድር መከፈቱ

በታህሳስ 8 ቀን 2024 የኢትዮጵያ ተፓርላማ የውጭ ባንኮች በሀገሪቱ ውስጥ እንዲሰሩ የሚፈቅድ ህግ አወጣ። ይህ እርምጃ የውጭ ኢንቨስትመንትን ለመሳብ እና የባንክ ዘርፉን ውጤታማነት ለማሳደግ ያለመ ነው። አዲሱ ህግ የውጭ ባንኮች ቅርንጫፎችን እንዲያቋቁሙ፣ ቅርንጫፎችን ወይም ተወካይ ቢሮዎችን እንዲከፍቱ እና በአገር ውስጥ ባንኮች እስከ 40% ድርሻ እንዲኖራቸው ይፈቅዳል። ይህ እድገት በዘርፉ የተሻሻሉ አገልግሎቶችን እና ፈጠራን ሊያስከትል የሚችል ውድድርን እንደሚያስተዋውቅ ይጠበቃል።

1. የአሁኑ የባንኮች ሁኔታ

እ.ኤ.አ. ከሰኔ 2024 ጀምሮ የኢትዮጵያ የባንክ ዘርፍ 29 የአገር ውስጥ አበዳሪዎችን ያቀፈ ሲሆን በዋነኛነት በመንግስት ባለቤትነት የተያዙ ናቸው። ዘርፉ 96 % በመቶ የሚሆነውን የፋይናንሺያል ሴክተሩን ሀብት በመያዝ በሀገሪቱ የፋይናንስ ሥርዓት ውስጥ ያለውን ማዕከላዊ ሚና ያሳያል። የፋይናንሺያል ሴክተሩ የተረጋጋ ሲሆን ያልተከፈለ ብድሮች ከጠቅላላ ብድሮች 3.5% እና ሊኩዲቲ መጠን 24.2% ሁለቱም ተቀባይነት ባለው ገደብ ውስጥ ናቸው።

2. የኢኮኖሚ ማሻሻያ እና መረጋጋት

ኢትዮጵያ በገበያ ላይ የተመሰረተ የውጭ ምንዛሪ ስርዓት እና የወለድ ምጣኔን መሰረት ያደረገ የገንዘብ ፖሊሲን ጨምሮ ሰፋ ያለ የኢኮኖሚ ማሻሻያዎችን በመተግበር ላይ ትገኛለች። እነዚህ እርምጃዎች ኢኮኖሚውን ለማረጋጋት እና ለኢንቨስትመንት የበለጠ ምቹ ሁኔታን ለመፍጠር ያለመ ነው። ሀገሪቱ በጁላይ 2024 ከዓለም አቀፉ የገንዘብ ድርጅት (አይኤምኤፍ) የ3.4 ቢሊዮን ዶላር የድጋፍ መርሃ ግብር ያገኘች ሲሆን ይህም እንደ ቁልፍ ምክሮችን በመከተል ነው።

3. ተግዳሮቶች እና ግምቶች

እነዚህ አዎንታዊ እድገቶች ቢኖሩም, ፈተናዎች አሁንም አሉ. የአገር ውስጥ ባንኮች የበለጠ ከተቋቋሙ የውጭ አገር ተመዝጋቢዎች ጋር መወዳደር ይችላሉ የሚለው ሥጋት ተነስቷል።

ለማጠቃለል ያህል

የኢትዮጵያ የባንክ ኢንዱስትሪ በወሳኝ ደረጃ ላይ የሚገኝ ሲሆን፣ ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በወጡ የሕግ አውጭ ለውጦች የውጭ ተሳትፎን ለማሳደግ መንገድ ጠርጓል። እነዚህ ማሻሻያዎች የበለጠ ተለዋዋጭ እና ተወዳዳሪ የባንክ አካባቢ ተስፋን ቢይዙም፣ በዘርፉ ውስጥ መረጋጋትን እና ፍትሃዊ እድገትን ለማረጋገጥ ጥንቃቄ የተሞላበት ትግበራ እና ቁጥጥር ወሳኝ ይሆናል።