የኢትዮጵያ ብሄራዊ ባንክ ሁለተኛውን የፋይናንሺያል መረጋጋት ሪፖርት አውጥቶ እስከ ሰኔ 2024 ድረስ ያለውን የሀገሪቱን የፋይናንስ ስርዓት አጠቃላይ ትንታኔ እና እስከ መስከረም 2024 ባሉት ቁልፍ ማሻሻያዎች ላይ ተጨማሪ ግንዛቤዎችን ሰጥቷል።
ቁልፍ ሁነቶች
የኢኮኖሚ ዕድገት፡- በ2023-24 የበጀት ዓመት የኢትዮጵያ ኢኮኖሚ በ8.1 በመቶ ያደገ ሲሆን በ2024-25 በ8.4 በመቶ እንደሚያድግ ተተነበየ። ይህ እድገት ከሁለተኛው የሀገር ውስጥ ኢኮኖሚ ማሻሻያ (HGER 2.0) ትግበራ ጎን ለጎን ከግብርና፣ ኢንዱስትሪ እና አገልግሎቶች በተመጣጣኝ አስተዋጾ የተገኘ ነው።
የዋጋ ግሽበት አዝማሚያዎች፡- ጥብቅ የገንዘብ ፖሊሲዎች እና ጠንካራ የግብርና ውጤቶች በ2025 የዋጋ ግሽበትን ቀስ በቀስ ይቀንሳሉ ተብሎ ይጠበቃል። ሆኖም በምንዛሪ ዋጋ ማስተካከያ ምክንያት ጊዜያዊ ጭማሪ ሊከሰት ይችላል።
የባንክ ዘርፍን የመቋቋም አቅም፡-የተግባር ስጋቶች ቢጨመሩም የኢትዮጵያ የባንክ ሴክተር የተረጋጋ ሆኖ እስከ ሰኔ 2024 ከፋይናንሺያል ሴክተሩ አጠቃላይ ሀብት 96% ይይዛል።የዘርፉን የመቋቋም አቅም በጠንካራ ካፒታል እና በፈሳሽ ቆጣቢዎች፣ በጠንካራ ትርፋማነት እና በሌሎችም ሁኔታዎች የተደገፈ ነው።
የውጭ ምንዛሪ ማሻሻያ፡- በጁላይ 2024 ብሔራዊ ባንክ የውጭ ምንዛሪ እጥረትን ለመቅረፍ እና ዓለም አቀፍ ፋይናንስን ለመሳብ በማለም የኢትዮጵያን ብር ከዶላር ጋር ሲነጻጸር 30 በመቶ ቅናሽ አድርጓል።
የአሠራር ስጋቶች፡-ሪፖርቱ በባንክ ዘርፍ ውስጥ ያሉ ጉልህ የአሠራር ስጋቶችን በመለየት የፋይናንስ መረጋጋትን ለማስጠበቅ የተሻሻሉ የአደጋ አስተዳደር አሰራሮችን አስፈላጊነት አጽንኦት ሰጥቷል።
የፋይናንሺያል ሴክተር ማጠናከሪያ፡-የዓለም ባንክ የፋይናንሺያል ሴክተር ማጠናከሪያ ፕሮጄክትን አጽድቋል፣ ይህም በኢትዮጵያ ጠንካራ የፋይናንስ ሥርዓት በመገንባት ረገድ ትልቅ ምዕራፍ ነው።
የብሔራዊ ባንክ ሪፖርት በሀገር ውስጥም ሆነ በአለምአቀፍ ችግሮች መካከል የፋይናንስ መረጋጋትን ለማስቀጠል እየተካሄዱ ያሉ ማሻሻያዎች እና ጥንቃቄ የተሞላበት የአደጋ አያያዝ አስፈላጊነትን አጽንኦት ሰጥቷል።
ቁልፍ ሁነቶች
የኢኮኖሚ ዕድገት፡- በ2023-24 የበጀት ዓመት የኢትዮጵያ ኢኮኖሚ በ8.1 በመቶ ያደገ ሲሆን በ2024-25 በ8.4 በመቶ እንደሚያድግ ተተነበየ። ይህ እድገት ከሁለተኛው የሀገር ውስጥ ኢኮኖሚ ማሻሻያ (HGER 2.0) ትግበራ ጎን ለጎን ከግብርና፣ ኢንዱስትሪ እና አገልግሎቶች በተመጣጣኝ አስተዋጾ የተገኘ ነው።
የዋጋ ግሽበት አዝማሚያዎች፡- ጥብቅ የገንዘብ ፖሊሲዎች እና ጠንካራ የግብርና ውጤቶች በ2025 የዋጋ ግሽበትን ቀስ በቀስ ይቀንሳሉ ተብሎ ይጠበቃል። ሆኖም በምንዛሪ ዋጋ ማስተካከያ ምክንያት ጊዜያዊ ጭማሪ ሊከሰት ይችላል።
የባንክ ዘርፍን የመቋቋም አቅም፡-የተግባር ስጋቶች ቢጨመሩም የኢትዮጵያ የባንክ ሴክተር የተረጋጋ ሆኖ እስከ ሰኔ 2024 ከፋይናንሺያል ሴክተሩ አጠቃላይ ሀብት 96% ይይዛል።የዘርፉን የመቋቋም አቅም በጠንካራ ካፒታል እና በፈሳሽ ቆጣቢዎች፣ በጠንካራ ትርፋማነት እና በሌሎችም ሁኔታዎች የተደገፈ ነው።
የውጭ ምንዛሪ ማሻሻያ፡- በጁላይ 2024 ብሔራዊ ባንክ የውጭ ምንዛሪ እጥረትን ለመቅረፍ እና ዓለም አቀፍ ፋይናንስን ለመሳብ በማለም የኢትዮጵያን ብር ከዶላር ጋር ሲነጻጸር 30 በመቶ ቅናሽ አድርጓል።
የአሠራር ስጋቶች፡-ሪፖርቱ በባንክ ዘርፍ ውስጥ ያሉ ጉልህ የአሠራር ስጋቶችን በመለየት የፋይናንስ መረጋጋትን ለማስጠበቅ የተሻሻሉ የአደጋ አስተዳደር አሰራሮችን አስፈላጊነት አጽንኦት ሰጥቷል።
የፋይናንሺያል ሴክተር ማጠናከሪያ፡-የዓለም ባንክ የፋይናንሺያል ሴክተር ማጠናከሪያ ፕሮጄክትን አጽድቋል፣ ይህም በኢትዮጵያ ጠንካራ የፋይናንስ ሥርዓት በመገንባት ረገድ ትልቅ ምዕራፍ ነው።
የብሔራዊ ባንክ ሪፖርት በሀገር ውስጥም ሆነ በአለምአቀፍ ችግሮች መካከል የፋይናንስ መረጋጋትን ለማስቀጠል እየተካሄዱ ያሉ ማሻሻያዎች እና ጥንቃቄ የተሞላበት የአደጋ አያያዝ አስፈላጊነትን አጽንኦት ሰጥቷል።