G'iybat
Esimga tushib ketdi. Namanganlik Dovudxon toʻra hafizahulloh AzonTVda
chiqish qilganlarida ajoyib bir fikr bergan edilar.
"Yuziga sizlab gapiradigan odamingni oʻzi yoʻqligida senlab gapirishing ham gʻiybatdir". Bir qarashda juda beozor gap, lekin tafakkur qilinsa, odamni seskantiradi. Chunki bir eslaylik, gʻiybatning taʼrifi nima edi? Gʻiybat bu inson oʻz musulmon birodarini uning ortidan u eshitsa, xafa boʻladigan gap bilan eslashidir.
Gʻiybat bugunga kelib bizning eʼtiborimizdan chetda qolayotgan eng ogʻir gunohlardan biri ekanligini koʻplab ulamolar taʼkidlab kelishadi. Xususan, Yorqinjon qori aka Ashraf Ali Tahonaviydan iqtibos keltira turib shunday deydilar:
"Dunyoda hozir hech bir majlis yo'qki, u gʻiybatsiz oʻtmasa". Yaʼni biz shunday holga keldikki, har qanday holatda ham ikki-uch musulmon yigʻilib qolsa, albatta kimningdir gʻiybati qilinadi. Vaholanki, Alloh taolo Qurʼoni karimda gʻiybatni hattoki aroqnikidan ham yomonroq sifatlar bilan esladi:
"Baʼzilaringiz baʼzilaringizni gʻiybat qilmanglar, sizlardan birortangiz oʻlgan birodarining goʻshtini yeyishni yaxshi koʻrurmi? Ha, yomon koʻrasizlar. Allohdan qoʻrqinglar!"
Shunday ekan, Dovudxon domla aytganlaridek, hattoki birodarimizning ortidan "sen" deyishga ham tilimiz ikkilanib qolishi kerak. Amaliyot uchun yaxshi bir usulni qo'llasa bo'ladi. Masalan, birovning ismi zikr qilindimi, darrov oʻzimizni soʻroqqa tutib koʻraylik: "bu gapimni eshitsa, uning koʻngliga ozor yetadimi-yoʻqmi?" Agar bu soʻroqdan oʻtmasa, unday gapni ichimizga yutib daf qilishimiz kerak. Chunki gʻiybat shunday narsaki, u bandaning haqqi. Bilib-bilmay qilingan gʻiybatning gunohi u banda kechirmaguncha qiyomat kunigacha boʻynimizga osib qoʻyiladi. Oʻzi shusiz ham xato-kamchiligimiz boshimizdan ortib yotgan bir mahalda, kimga kerak shu dahmaza?
Toʻgʻri, tan olamiz va eʼtirof etamiz, "gʻiybat qilmaslik" oson ish emas, lekin unga faqat oxiratidan umid qilganlargina jurʼat qila oladi. Biz ham jurʼat qila olsaydik...
📌
@javharuz 📌
