@Afarinesheاتخاذ موضع متناسب در برابر مشکلات و معضلات اجتماعی اندیشمندان به دو دسته کلی تفکیک می کند.
گروهی واکنش صحیح در برابر رنج را واکنش درونی می دانند،
اینان معتقدند چون جهان بیرون انعکاس جهان درون است درون باید اصلاح گردد تا رنج برطرف شود
طبق این نگاه حکومت هر جامعه شایسته مردم آن جامعه است
لذا اگر قرار است حکومتی اصلاح گردد اول این مردم هستند که باید خود را اصلاح نماید ، این اصلاح می تواند شامل معنا دادن به رنج یا پذیرش رنج یا دریافت پیام رنج باشد ،
اغلب مکاتب شرقی در این دسته قرار می گیرند
مکاتب روانشناسی معنا گرا هم در این دسته قرار می گیرند
داستایوسکی می گوید: « من تنها از یک چیز می ترسم و آن اینکه شایستگی رنج هایم را نداشته باشم.»
ویکتور فرانکل می گوید: ما در انتخاب واکنش های درونی نسبت به رنج ها آزادیم و هیچ کس نمی تواند این آزادی را از ما برباید.
او اسم این نگاه را «آزادی معنوی» می گذارد.
یعنی انسان نهایتا در معنای ذهنی که به «رنج» می دهد آزاد است.
جرج برنارد شاو بیان می کند:
« مرد خردمند سعی می کند خودش را با دنیا سازگار سازد و مرد نابخرد اصرار دارد که دنیا را با خودش سازگار کند.
این گروه تحول در جامعه را محصول تغییر فرهنگ عمومی و نه تغییر حکومت ها می دانند.
اما دسته دوم طرفدار ایجاد تغییرات برونگرایانه در برابر رنجها هستند
در واکنش برونگرایانه سعی با اعمال تغییراتی در جهان بیرون و به تبع آن کاهش رنجهاست.
این واکنش، مطلوبِ جامعه شناسان است.
در این نگاه، آدمی با تهاجم به عاملِ بیرونی رنج، سعی در تعدیل یا خنثی سازی آن دارد.
طبق این نگاه با تغییر حکومتها وضع مردم نیز تغییر می کند.
تمامی انقلابیون تاریخ در زمره این گروهند.
@Afarinesheاما هستند کسانی که خرد حقیقی را در یافتنِ درستِ مرز این دو نوع نگاه می دانند.
مرز تغییر بیرونی و تحول درونی .
به زعم بنده اینها شایسته ترین افراد برای رنج هایشان هستند. همانها که می گویند:
« خدایا؛ به من آرامش بده
تا بپذیرم آنچه را که نمی توانم تغییر دهم؛
شهامت بده
تا تغییر دهم آنچه را که می توانم تغییر دهم؛
و خردی عطا فرما تا تفاوت این دو را دریابم...»
آنچه بنده از روش بزرگان دریافتم اینست که بر هر دو گرایش تاکید دارند.
گرایش اصلی اسلام تحول درونگرایانه است و آنجا که پیامبر می فرماید:
قولو لااله الله تفلحوا
بر تحول درون تاکید دارد ، با تحول درون تک تک افراد جامعه سیستم بیرونی نیز دچار اصلاح یا رفرم می گردد.
و آنجا که مولا علی می فرماید:
الناس علی دین ملوکهم
یا آنجا که پیامبر نامه به حاکمان زمان می نویسد، دلالت بر گرایش بر ایجاد تغییرات بیرونی دارد همان نگاه که می فرماید مردم به دین حاکمانشان می گروند.
مهدی جوادی
@Afarineshe