برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک (Join Comprehensive Plan of Action) در 23 تیر 1394 پس از 20 ماه مذاکرات فشرده و سخت، که از آن بهعنوان مذاکرات قرن نامبرده میشود، بین ایران و کشورهای 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) به امضا رسید.
این توافق در 29 تیر 1394 با تصویبت قطعنامه 2231 در شورای امنیت سازمان ملل ماهیت حقوقی پیدا کرد و بدین ترتیب شِش قطعنامه قبلی این شورا علیه ایران را لغو کرد. اتحادیه اروپا نیز در همان روز برجام را تائید کرد.
بررسی تحولات یک سال گذشته در روابط ایران و انگلیس همچنین نشانگر افزایش چشمگیر مراودات تجاری ایران و انگلیس در دوره پسا برجام است.
✨گزارش سالانه اتاق بازرگانی انگلیس و ایران درباره روابط تجاری میان دو کشور در سالهای اخیر که آذرماه گذشته منتشر شد حاکی از آن است که مراودات اقتصادی دو طرف در دوره پسا برجام نزدیک به 50 درصد افزایشیافته است. این گزارش نشان میدهد که حجم صادرات تجاری انگلیس و ایران در سال 2015 میلادی، که 14 ژوئیه (23 تیر) همان سال توافق برجام به امضا رسید، از 112.9 میلیون یورو به 171.5 میلیون یورو در سال 2016 میلادی افزایش یافته است.
این در حالی است که حجم روابط تجاری دو طرف در پی تشدید تحریمهای بینالمللی علیه ایران، در بازه زمانی سالهای 2011 تا 2013 میلادی روند نزولی طی کرده بود.
بر اساس این گزارش حجم صادرات تجاری انگلیس و ایران در سال 2011 میلادی 203.5 میلیون یورو برآورد شده و به ترتیب در سالهای 2012 و 2013 میلادی به 119.6 میلیون یورو و 89.4 میلیون یورو کاهش یافت.
افزایش دوباره مراودات تجاری دو طرف از سال 2015 میلادی تاکنون مؤید آن است که توافق هستهای و اجرایی شدن برجام جان تازهای را در کالبد روابط تجاری دو طرف دمیده است.
لرد لامونت رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران پیشتر در گفتوگو با خبرنگار ایرنا، برجام را یک دستاورد تاریخی توصیف کرده و گفته بود 'بریتانیا به دنبال افزایش سطح روابط تجاری، افزایش صادرات و واردات با ایران است'.
وی همچنین با اشاره به ازسرگیری برخی توافقات تجاری میان دو کشور در دوره پسا برجام خاطرنشان ساخت که شرکتهای انگلیسی مترصد ورود به بازار تجاری ایران هستند.
✨بررسی آمار صادرات کالا از سوی دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ایران نیز مؤید روند مشابهی است. به طور مثال حجم کل صادرات اتحادیه اروپا به ایران در سال 2015 میلادی با 27 درصد افزایش از شش میلیارد و 453 میلیون یورو به هشت میلیارد و 250 میلیون یورو در سال 2016 رشد داشته است.
بر اساس این گزارش آلمان با حجم صادراتی دو میلیارد و 600 میلیون یورو، بخش عمده صادرات کالا به ایران را در میان کشورهای اروپایی به خود اختصاص داده است.
✨'مایکل توکاس' رئیس اتاق بازرگانی آلمان و ایران پیشتر به خبرنگار ایرنا در لندن گفته بود: شرکتهای آلمانی علاقه زیادی به ازسرگیری روابط تجاری با ایران دارند. بسیاری از آنها کارشان را آغاز کردهاند و اکنون کار نهادهایی مانند اتاق بازرگانی این است که این علاقهها را هدایت کرده و به سمت معاملات تجاری در ایران سوق دهند.
وی افزود: حاشیههایی که در مورد روابط ایران در اروپا وجود داشت اکنون جای خود را به واقعیتها داده و مقداری زمان میبرد تا تأثیرات مثبت برجام خود را نشان دهد.
بخش دیگری از گزارش اتاق بازرگانی ایران و انگلیس به افزایش حجم واردات تجاری کالا از ایران به انگلیس طی سالهای اخیر اشاره دارد.
این گزارش حالی است که در سال 2015 میلادی، حجم واردات کالا از ایران 32.4 میلیون یورو برآورد شده که این میزان در سال 2016 میلادی با نزدیک به 70 درصد افزایش به 54.9 میلیون یورو رسیده است.
✨پیش از این، تشدید تحریمهای بینالمللی علیه ایران سبب شده بود تا حجم واردات کالا از ایران به انگلیس در سالهای 2011 تا 2013 کاهش چشمگیری را تجربه کند. ناگفته نماند که برخی کارشناسان اقتصادی ، کاهش مراودات تجاری در این دوره را پدیدهای فراگیر و در کنار تحولاتی همچون رکود اقتصادی و کساد بازار غرب قلمداد میکنند.
✨بااینحال برآیند آمار ارائهشده توسط اتاق بازرگانی انگلیس و ایران نشان میدهد که بازگشت ایران به مدار اقتصاد جهانی در پی توافق برجام و افزایش تعاملات سیاسی متعاقب آن، تأثیری قابلتوجه بر فضای تجاری دو طرف به همراه داشته است.
در این میان امضای چندین سند همکاری میان شرکتهای برجسته انگلیسی و ایران در دوره پسا برجام گواه دیگری بر این واقعیت است که بازار تجاری ایران برخلاف تلاش طرفداران گفتمان ایران هراسی راه بهجایی نبرده است.
🅱️
@barjamirani