Ota onalarga tavsiyalar ❤️1️⃣Bu krizis aksar bolalarda uchraydigan tabiiy holat ekanini tushuning. Ya’ni, muloyim farzandingizning tarbiyasizligi yuragingizni g‘ash qilmasin, farzandingizni to‘g‘ri yo‘lga solaman deb juda ham qattiq qo‘l bo‘lmang, asabiylashmang, ularni qattiq jazolamang.
2️⃣Farzandingiz mustaqil nimadir qilishini qo‘llab-quvvatlang va bu ishi uchun uni maqtab qo‘ying. Yuqorida aytib o‘tganimizdek, bu davrda bola mustaqillikka o‘rganadi. Shuning uchun farzandingiz qilmoqchi bo‘lgan ishlarda imkon boricha, xavfsiz sharoit yaratib bering. Natija siz xohlagandek bo‘lmasa ham, ishiga aralashmaslikka harakat qiling. Qayerdir ifloslanar, balki idishlar sinar, eng asosiysi, bola sog‘ligi va xavfsizligidir.
3️⃣O‘zingizni xotirjam tutishga harakat qiling. Halovatingizni yo‘qotganingizni ko‘rgan farzandingiz sizga yoqmagan ishida davom etadi, agar siz imkoni boricha, uning qilgan ishlariga xotirjam munosabat bildirsangiz, bola ishini takrorlashga qiziqmaydi ham.
4️⃣Bolaga tanlash imkonini bering. Bu davrda farzandingiz o‘zi xohlaganini qilishga harakat qiladi, ba’zida qilmoqchi bo‘lgan ishi imkonsiz bo‘lishi ham mumkin. Bunday hollarda tanlovni oldindan tayyorlab qo‘yishingiz mumkin. Masalan, qizingiz sovuq kunda bog‘chaga yupqa ko‘ylakchasini kiyishni xohlab qolmasligi uchun, 2 ta qalinroq kiyimni avvaldan tayyorlab qo‘ying va undan qaysi birini kiyishni xohlashishini so‘rang. Bu davrda uning fikri bilan hisoblashishingiz krizis davrini osonroq o‘tishiga yordam beradi.
5️⃣Farzandingizni tinchlantirish yo‘lini toping. Bolalar xarakteri turlicha bo‘lgani uchun bu borada umumiy maslahat berish qiyin. Shuning uchun farzandingiz g‘alva qilgan vaqtda har xil usullarni sinab koring. Fikrni chalg‘itish ham ko‘p bolalarda yordam berishi mumkin. Masalan, qayergadir borishni xohlamagan farzandingizga – mehmonga qanday kiyim kiyib borishni xohlashi haqida tanlov berishingiz asosiy masaladan chalg‘itishi mumkin. Yoki qo‘lini yuvishni xohlamaganida, qaysi sovun bilan yuvishni xohlashi kabi tanlovlar.
6️⃣Yo‘q deyishni ham biling. Yig‘lab, o‘jarlik qilayotgan bolaga odatda faqat jim bo‘lishi uchun hamma narsaga ruxsat berib yuboramiz. Lekin, hatto krizis davrini boshidan kechirayotgan farzandimizga ham asosiy qoidalarni buzmasliklarida qat’iy turganimiz ma’qul, toki u yoshligidan oilaviy qoidalarimizni bilsin.
7️⃣Farzandingizga ko‘proq mehr va e’tibor bering. Bizning madaniyatda 3 yosh krizisi davri bolaning aka yoki opa bo‘lgan davriga to‘g‘ri kelib qoladi, natijada ota-ona mehri va e’tibori yetishmasligi krizis davrini o‘tishini sekinlashtiradi yoki bola ruhiyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Agar sizning tug‘ruqdan keyingi depressiya davringiz katta farzandingiz krizis davriga to‘g‘ri kelsa, o‘zingizni qo‘lga olib, sokin bo‘lishga harakat qiling.
Farzandingiz o‘jar va boshqarib bo‘lmas yoki, aksincha, o‘zi hech narsaga intilmaydigan bo‘lib qolmasligi uchun uning fikri va xohishi ahamiyatli ekanini ko‘rsating.
Kichkintoyning mustaqillikka bo‘lgan harakatini baqirish, so‘kish, urish orqali to‘xtatishga harakat qilmang. Bu tarzda uning o‘jarligini sindirmoqchi bo‘lishingiz farzandingiz sizni eshitmay qo‘yishiga yoki o‘ziga ishonchi sinishiga olib kelishi mumkin. Bu o‘tkinchi davr farzandingizning alohida shaxs sifatida rivojlanishining birinchi bosqichi. Ota-onalar bu davrda o‘zlarini qo‘lga olib, har qanday holatda ham ularni yaxshi ko‘rishini amalda ko‘rsatishi juda muhim.
“Gapiramiz” - defektologiya va nutq terapiyasi
